٣١\١\٢٠١٢
ئەگەر شۆڕشمان پێ
نەکرێ، شۆڕشمان پێ تێکدەدرێ.
جەلال محەمەد
ئەمە گوتەی ئیدریس بارزانیە کە لەبەرامبەر یەکێتی نیشتمانی و حیزبی
دیموکراتدا درکاندی ، چونکە ئەو کات یەکێتی نیشتمانی خاوەن پێگەی
جەماوەری بەرفرەوان بوو لە باشووردا و حیزبی دیموکراتیش زۆربەی
ڕۆژھەڵاتی کوردستانی لە ژێر دەسەڵاتدا بوو.
بێگومان لایەنی پارتی زۆر بە خێرایی کەوتنەخۆ بۆ تێکدانی شۆڕشی کوردان
و بەجێ گەیاندنی گوتەکەی ئیدریس بارزانی . ئەو کات لایەنی پارتی نەک
ھەر خاوەن پێگەی جەماوەری نەمابوون ، بەڵکو زۆر قێزەونیش دەھاتنە پێش
چاوی میللەت بەھۆی جاڕدانی ئاشبەتاڵ و بەفیڕۆدانی خوێنی دەیانھەزار
شەھیدەوە . بۆ تێکدانی شۆڕشی کوردانیش ئامادەبوون ھەموو ڕێگەیەک تاقی
بکەنەوە ، باشترین ڕێگەش ھانابردن بۆ داگیرکەران و سودوەرگرتن لە
بەکرێگیراوە کوردەکان بوو.
بۆ لاوازکردنی یەکێتی نیشتمانی ھانایان بردە بەر دەوڵەتی تورک و
کۆکردنەوەی تەواوی ئەو کوردانەی کە خۆیان فرۆشتبوو بە دەوڵەتی تورک بۆ
ئەنجامدانی کارەساتی " ھەکاری "، سەرەنجام پیلانەکەیان سەری گرت و
یەکێتی نیشتمانیان گەیاندە ئاستی ئاشبەتاڵکردن.
بۆ لاوازکردنی حیزبی دیموکراتیش ھانایان بردە بەر کۆماری ئیسلامی و
کۆکردنەوەی ئەو کوردانەی کە ببوونە نۆکەری ئێران ، ئەو کات حیزبی
دیموکرات زۆر خۆش ناو بوو لەنێو کورداندا و شەڕکردن لەگەڵیاندا وەکو
خیانەتی نەتەوەیی دەھاتە پێش چاو . پارتیش وەکو بە ئەزمونترین حیزب لە
چەواشەکاریدا ئامادەیی پێش وەختیان دەکرد بۆ ئەو شەڕە ، بۆ ئەم
مەبەستەش ھەم دەبوو حیزبی دیموکرات ناشیرین بکەن و ھەم دەبوو میللەتیش
چەواشە بکەن . باشترین ڕێگەش بۆ ئەم ئامادەکاریە دەرھێنانی تەرمی "
مەلا مستەفا " بوو تاوەکو بیکەنە بیانوو بۆ شەڕکردنی حیزبی دیموکرات ،
چونکە ئەو کات گۆڕی مەلا مستەفا لە ناوچەی " شنۆ " بوو کە لەژێر
دەسەڵاتی حیزبی دیموکراتدا بوو.
پارتی زۆر بە زانابوونەوە تەرمی مەلا مستەفایان دەرھێنا و گوێزایانەوە
بۆ ناوچەی " ڕاژان " کە ناوچەیەکی ژێر دەسەڵاتی خۆیان بوو ، ئەو کات
گوتیان حیزبی دیموکرات تەرمی مەلا مستەفای دەرھێناوە و گەورەترین
شەڕیان دژ بە حیزبی دیموکرات جاڕدا بە ھاوکاری کۆماری ئیسلامی و
بەکرێگیراوان ، سەرەنجام ئاشبەتاڵیان بە حیزبی دیموکرات کرد و لەو
باوەڕەدام فاتیحە خوێندن و تەڵقینیشی بەدوادا دێت.
مێژوو دووبارە دەبێتەوە:
لە سوریادا ڕاپەڕینی گەل بەردەوامە ، ڕاپەڕینیش بە تەواوی بە لاڕێدا
براوە ھەم بەھۆی دەستێوەردانی دەرەکی و ھەم بەھۆی ئەو مەرگەساتەی کە
وڵات بەرەو شەڕێکی ناوخۆیی دەبات . کوردانی ڕۆژئاوای کوردستانیش ھەر لە
سەرەتای ڕاپەڕینەوە بەشداری بەرچاویان لە شۆڕش و سەرھەڵداندا ھەبوو.
بە حوکمی ئەوەی پارتی یەکێتی دیموکراتی "پید" وەکو نزیکترین لایەن لە
پارتی کرێکارانی کوردستانەوە خاوەن پێگەی جەماوەری بەرفرەوان و
باڵادەسترین لایەنە لە ڕۆژئاوادا ، ھەروەھا کار و چالاکی ئەم پارتە
توانی زۆر بە خێرایی کوردان ڕێکبخات ، ئەنجامی ئەو ڕێکخراویەش ھەم
دەستێوەردانی دەرەکی"بە تایبەت تورکیا" بنەبڕ کرا و ھەم کوردانیش لە
کۆمەڵکوژی پارێزران . ئەمە جگە لەوەی کە لە ھەموو شار و گوندێکدا "ئەنجومەنی
گەل"یان ھەڵبژارد و بە سەدان ڕێکخراوی جەماوەری و ناوەندی ڕۆشنبیری و
ھونەری و خوێندنگەی کوردیان دامەزراند و لە ڕێگەی ئەنجومەنی گەلیشەوە
توانیان کۆنترۆڵی تەواوەتی بازاڕەکان بکەن و ڕێگە نەدەن کە گرانی و
قاتی ڕووبکاتە کوردان ، واتە نیمچە حکومەتێکی کوردیان دامەزراندووە و
ھەموو گرفتێکی کوردانیش لە ڕێگەی ئەم نیمچە حکومەتەوە چارەسەر دەکرێت و
دەسەڵاتی بەعسیش بە تەواوی لاواز بووە لە ڕۆژاوای کوردستاندا.
دەوڵەتی تورک تەواو بێزارە لە پێشکەوتنی کوردان لە ڕۆژئاوادا و ھەموو
ھەوڵێک دەدات تاکو کوردان ھیچیان پێ نەبڕێت لە گۆڕانکاریەکاندا ، بۆ
ئەم مەبەستەش ئەو ئەرکەیان بە مەسعود بارزانی سپاردووە تاکو ڕێگر بێت
لە پێشکەوتنی کوردان لە ڕۆژئاوادا.
مەسعود بارزانیش وەکو باشترین ئەکتەر ئەو ئەرکەی لە ئەستۆ گرتووە و
دەخوازێت مێژوو دووبارە بکاتەوە ، واتە لەلایەک دەستی لەگەڵ دەوڵەتی
تورک تێکەڵ کردووە و لە لایەکی دیکەش لە ھەوڵی کۆکردنەوەی ئەو
بەکرێگیراوانەیە کە لە ڕابردودا لە نێو ڕیزەکانی بەعسی سوریادا جێگەیان
گرتبوو و ئێستەش لە ئامادەبوانی کۆبوونەوەکانی ئەدەنە و ئەستەمبوڵن.
مەسعود بارزانی تاکو ئێستا دوو جار ئەو کوردانەی بانگێشتی ھەولێر
کردووە و بە ڕوکەش باس لە یەک ھەڵوێستی کوردان و بەستنی کۆنگرەی
نەتەوەیی دەکات ، بەڵام لە ڕاستیدا ھەوڵدانە بە تێکدانی یەک ھەڵوێستی
کوردان و تێکدانی شۆڕشی کوردان . ئەم ھەوڵانەی مەسعود بارزانی
ئامادەکاریە بۆ شەڕی ناوخۆیی ، ئەم شەڕەش داواکاری دەوڵەتی تورکە و
بارزانی جێبەجێی دەکات . ئامادەکاریەکانی مەسعود بارزانی بە
چەواشەکردنی گەل دەست پێدەکات لە چەند ڕێگەوە:
١- ھێنانە پێشی نێچیرڤان بارزانی تاکو جارێکی دیکە بیکاتەوە بە سەرۆکی
حکومەتی ھەرێم ، ئەو کات بە ناوی حکومەتی ھەرێمەوە شەڕی ئازادیخوازانی
پارچەکانی دیکە و بە تایبەت ڕۆژئاوای کوردستان بکات.
٢- باسکردن لە بەستنی کۆنگرەی نەتەوەیی کوردستان . ئەم گوتەیە خۆی لە
خۆیدا ھەوڵدانە بۆ بە لاڕێدابردنی کوردان و بەجێگەیاندنی داخوازی
داگیرکەران ، چونکە زیاتر لە دە ساڵە کۆنگرەی نەتەوەیی کوردستان ھەیە و
تەواوی لایەنە سیاسیەکانی پارچەکانی کوردستانیش جێگەیان تێدا گرتووە
جگە لە لایەنی پارتی و دەست و پێوەندەکانی( لایەنە گرێدراوەکانی ) .
ئەگەر بارزانی مەبەستی لە چەواشەکاری نەبێت دەبو باسی لە کۆنفرانسی
نەتەوەیی بکردایە کە ئەو داوایەش ھی کۆنگرەی نەتەوەییە یاخود باسی
بەشداریکردنی پارتی و دەست و پێوەندەکانی بکردایە لە کۆنگرەی
نەتەوەیدا.
٣- باسکردن لە یەک ھەڵوێستی کوردانی ڕۆژئاوا و ھاونەتەوەیی بوونیان .
ئەم گوتەیە بۆ شێواندنی ڕاستیەکانە ، لەبەرئەوەی مەزنترین لایەنی
ڕۆژئاوای کوردستان کە پارتی یەکێتی دیموکراتییە بانگێشتی ئەم
کۆبوونەوەیە نەکراوە . لێرەدا پێویستە لە بارزانی بپرسین و بڵێین :-
ئەگەر نیازت خاوێنە ، ئەی بۆچی بە گوتەیەکیش شەرمەزاری ئەو ھەموو
ڕەشەکوژیانەی ئێران و تورکیا ناکەیت کە دژ بە کوردان پیادەی دەکەن ؟
ئەی کوردانی باکوور و ڕۆژھەڵات ھاونەتەوەت نین کە ڕۆژانە زامەکانیان
دەکولێنیتەوە بە یادکردنەوەی مەرگی خومەینی لە ھۆڵی پێشەوا و
ڕازاندنەوەی ھەولێری دێرین بە ئاڵای تورکیا؟
٤- باسکردن لەوەی کە ئەوان دەست لە کاروباری سوریا وەرنادەن . ناوەڕۆکی
نیازەکانی مەسعود بارزانی لەم گوتەیەدا بەدی دەکرێت . چونکە بەم گوتەیە
دوو نیشان دەپێکێت:
آ- تاکو بڵێت : لەبەرئەوەی پارتی یەکێتی
دیموکراتی پشتیوانی لە پارتی کرێکارانی کوردستان دەکات ئەوا نابێت لە
ڕۆژئاوادا چالاکی بکات و دەست لە کاروباری سوریا وەربدات.
ب- ت تاکو لە پاش ئەنجامدانی شەڕی ناوخۆیی ، ئەگەر توانیان پارتی
یەکێتی دیموکراتی لاواز بکەن ئەو کات ڕۆژئاوای کوردستان دووچاری
داگیرکاری بکەنەوە بە ناوی دەستوەرنەدان لە سوریادا.
بڕوانە ئەم لینکەی خوارەوە:
http://www.chatrpress.com/Detail.aspx?id=7193&LinkID=3
ماڵپهڕی جهلال
محهمهد
|