په‌یوه‌ندیپه‌رتووکخانه‌رۆشنبیرییلینکئه‌رشیفنووسه‌رانده‌سپێک

٢٥\٣\٢٠١٥

پێشمەرگە (شەهیدە) یان (گیانبەخش)؟
تاکەی زاراوە کۆنخوازەکانی ئیسلام - عەرەب بەکاربەرین؟

هیوا ناچار       


زۆر دەمێکە ئێمەی کورد دوای کەلتورێکی دواکەوتووی ئیسلامی - عەرەبی کەوتووین و لە ناو بۆتەی کورد دا بێشەرمانە تواندوومانەتەوە، بێئاگا لەوەش هەرهەمان کەلتور بەکارهاتووە لە سڕینەوەی خودی ''کورد'' خۆی و ناسنامەکەی! ئایینی ئیسلام نزیکە ١٤ سەدەیە کاری سڕینەوەی مۆرکی (کوردبوونە) تاسەر مۆخ، بەڵام ئێمەی کورد خوویەکەو گرتوومانە وبەرینادەین. ئەوەتا ئیسلام / عەرەب لە مردنیش وشەیەک (مۆرێکی ئیسلام - عەرەب)یان بۆ داناوین، کە دەبێت هەژارانە و ملکەچانە بەردەوام بیچیڕینەوەو ڕۆڵ و بەهای مرۆڤە گیانلەدەستچووەکانیش (بەختکردووەکانیش)مان، قیزەون بکەین بە زاراوە ئایینی وعەرەبیەکان.


زاراوەی (شەهید) ئاشکرایە، کە زاراوەیەکی ئایینی - ئیسلامی - عەرەبیە و لە سەردەمی ئیسلام زۆر بەجوانی ئاماژەی پێکراوەو پیرۆزکراوە، بگرە رۆڵێکی یەکجار گرنگی هەبووە لە هاندانی مرۆڤەکان بۆ شەرکردنی دڕندەییانە لە دژی ئەویدی و بڵاکردنەوەی ئایینی ئیسلام. ئەم زاراوە (شەهید)یە هەر لە سەرەتاوە تا کاتی ئەم نووسینە، وەکو ماشێنێک (لە لایەن ئیسلام و عەرەبەوە) بە تاک و بە کۆمەڵ مرۆڤەکان ڕاپێچی مەرگ دەکات، لە پێناو گەیشتن بە دەسەڵاتە سیاسی و ئابوریەکەی بە ناوی ئەو بەهەشتە ئەفسوناویەی کە ئیسلام کردوویەتی بە پاداشت لە دوای مردنەوە.


سەیرکەن ئیسلام / عەرەب یان پێغەمبەری ئیسلام، چۆن زاراوەی (شەهید)یان کردووە بە هەنگوین لای مرۆڤەکان، ئەوەتا لەزمانی پێغەمبەری ئیسلامەوە هاتووە (من قتل فی سبیل اللە فهو الشهید، ومن مات فی سبیل اللە فهو الشهید)، هەروەها انس کوڕی مالک لەزمانی پێغەمبەرەوە دەگێڕێتەوە بەم شێوەیە ''(ما احد یدخل الجنە یحب عن یرجح الی دنیا ولە ماعلی الارض من الشیئ الا الشهید یتمنی ان یرجع الی دنیا فیقتل عشر مرات لما یری من کرامە) رواە البخاری، الحدیث الرقم ٢٦٠٦''. بڕوانن لەموڕێنە جادوگەریانە بەمێشکی مرۆڤەکان، واتە خەڵک لە بەهەشتە ئەفسوناویەکەوە (...!) تەمەنای گەڕانەوە بۆ زەوی دەکات و بۆ ئەوەی جارێکی تر(یان ١٠ جاری تر) خۆی بەکوشت بداتەوە! بەم شێوەیە ''ئایینی ئیسلام'' زاراوەی شەهیدی وا شیرین و پیرۆزکردووە، بە جۆرێک کە (شەهید)بوون واتە خەوتن لەگەڵ حۆریەکانی بەهەشت فەوری!


بۆیە ئێمەی کورد پێویستە بەخۆمان دابچینەوە و هەوڵدەین ئەم کەلتورە ئایینیە کۆنخوازەی عەرەب / ئیسلام بەسەر کوردی داسەپاندووە (بەداخەوە خۆشم کەوتوومە ژێر ئەو هەژموونە و هەڵەی بەکارهێنانی وشەی شەهید لە ڕابردوو)، بە هەموو شێوەیەک بسڕینەوە لە فەرهەنگی کوردیدا و ئەم جیلە تازەیە لە کەلتورە کۆنخوازە ئیسلام و عەرەبیەکە داببڕین. بەڵام ئەمە کاری راشکاو و هەرەوەزیی دەوێ، گرنترین ڕۆڵ کە دەکرێ بیبینن نووسەر و ڕاگەیاندنەکانن لە پێش هەموویانەوە، واتە میدیاکان بە هەموو جۆرەکانیەوە دەتوانن رۆڵێکی زۆر گرنگ و کاریگەر بگێرن لە سڕینەوەی زاراوە نەشیاو کۆنخوازەکان (ناڕەواو سەپێنراوەکان)، ئەویش بە درێژەنەدان و بەکارنەهێنانی چیتریزاراوەکان، بۆ نموونە دەکرێ زاراوەی (شەهید)لاببرێ و لە جێی ئەو زاراوەی (گیانبەخش) بەکارببرێ بۆ هەرپێشمەرگەیەک کە گیان لەدەستدەدات.


هەڵبەتە حەقە ئاماژە بەوە بدەم کە ساڵی ڕابردوو نووسەرێکی تر بە ناوی (مەهدی خالید خەمبار) پێشنیاری گۆڕینی وشەی (شەهید)ی کردبوو بۆ ئەم وشانە(گیانبەخش، عاشقی ئازادی، پێشەنگ). بەڵام من زاراوەی (گیانبەخش) بە دروسترین و گونجاوترینان دەزانم بۆ (پێشمەرگە)، چونکە ئەم زاراوەیە دەربڕێکی پڕ واتا و گونجاوە بۆ بەها و ڕۆڵی پێشمەرگە قارەمانەکان.


بۆیە دەکرێ لەمەودوا کاتێ هەرپێشمەرگەیەک گیانلەدەستدەدات بە (گیانبەخش) ناوزەندی بکەین نەک (شەهید)، چونکە پێشمەرگە؛ ئەو مرۆڤەیە و ئامادەیە گیانی خۆی ببەخشێت یان بەخت بکات لە پێناو ئامانجە ڕەواکانی(نەتەوەییەکانی)، بەڵام (شەهید) کەسێکی کوژراوە لە شەڕێکی ناڕەوا بۆ ئامانجێکی ناڕەواو بێ بنج و بنەمای ئایینی - ئایدیۆلۆژی. بە واتایەکی تر پیێشمەرگە؛ئەو مرۆڤەیە کە دەیەوێت گیان لەدەستبدات بۆ بەها مرۆییەکان نەک وەک شەهید؛ بۆ بەها ئایدۆلۆژی و دینیەکان.


هەروەها پێشمەرگە؛ ئەو ''گیانبەخشە''یە کە بەرگری لە ئازادی و دیموکراسی و مافەکانی مرۆڤ دەکات، یاخود بەرگری لەخاک ونیشتیمان و کەلتورو زمان و نەتەوەی کورد کردوەو - دەکات، بەڵام شەهید بە پێچەوانەوە؛ کوژراوێکە بەرگری لە ئایین و ئایدۆلۆژیا و جەنگی دڕندەییانە کردووە و - دەکات. بە کورتی پێشمەرگە؛ لە کۆن و لە ئێستا ئامانجی بەرگری لە خاک و نیشتیمان و نەتەوەی خۆی/کورد کردوە تا ئەم ساتە (گەرچی هەندێ جار خراپ بەکارهێنراون!)، بۆیە پێشمەرگە کاتێ گیان لەدەستدەدات شیاوی ناوبردنی وەک (گیانبەخش)ە نەک (شەهید) و پێویستە زاراوەی (شەهید) تڕۆ بکرێت چیتر لە فەرهەنگی زمانی کوردی، چونکە (شەهید) ئەوپەڕی زاراوەیەکی هەڵە و بێ ویژدانانایە کە تا ئێستا کورد بێباکانە بۆ پێشمەرگە بەکاریدەهێنێت!

 


١٧
\٣\٢٠١٥

 

 

 

 

په‌یوه‌ندیپه‌رتووکخانه‌رۆشنبیرییلینکئه‌رشیفنووسه‌رانده‌سپێک