په‌یوه‌ندیپه‌رتووکخانه‌رۆشنبیرییلینکئه‌رشیفنووسه‌رانده‌سپێک

١٦\٤\٢٠١١

زانکۆی شیکاگۆ، هایدلسەرا و تەکنۆتیوکراتی!

 

سەلام عەبدوڵا  

زیندان و بازاڕی ئازاد.


لایەنێکی لافدان بە مافی مرۆڤ، دیموکراسی لەلایەن حکومەتی ئەمریکاوە لە راپۆرتی رێکخراوی ئەمنستی ئینتەرناسیونالەوە، دەردەکەوێت: ئەیالاتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا بە پێنجەم وڵاتی بەربەری ناونووسکردووە 3261مرۆڤ لە ژووری کوشتنن: 697 مرۆڤ لە کالیفۆرنیا، 398 مرۆڤ لە فلۆریدا، 222مرۆڤ پەنسلفانیا، 106مرۆڤ لە جێورجیا. لە کۆی 50 ئەیالاتی ئەمریکا لە 34 ئەیالات پەیڕەی سزادانی کوشتن بە کۆکتێلی ژەهر پەیڕەو دەکرێ.

 
خانم نەومی کلاین کە خەڵکی کەنه‌دایە لە کتێبەکەی(no logo)، لایەنێکی تری ئەو رژێمە مرۆڤکوژە دەردەخات و دەڵێ: (سەرمایەداری رژێمێکی دڕندەیەو بە جەنگ، شۆک و قەیران باش دەچەرخێت). ئەم سیستێمە کە هەر لە"ئۆپۆزیتسیونەوە تا حکومەت و بزگیرە رەشبیرەکانی بەردەم هایدلسەراکەی سلێمانی بە ئەڵتەرناتیڤ دادەنرێ، بە بەرچاومانەوە بووە بە هۆی مایەپووچی یونان، ئیرلەندا و پورتوگال و قوربانیانییە هاوشێوەکانیان لە تونس، مەغرب، یەمەن، ئەردەن،، راپەڕیون و خودی ئەمریکایش لە لێواریدایە؛ هەر هەموویان لە گرانی بازاڕ، بێکاری، قەرزاری، گەندەڵی و لانەوازی و کورتکردنی دەستکەوتە کۆمەڵایەتیەکانمان دەناڵێنن. ئەمە دوا بەروبوومی باڵانسی تێکچوو و قیزەوەن و نامرۆیی تولە سەگەکانی-رامسفێڵد خۆیی بەو شێوەیە وەسفکردووە- زانکۆی شیکاگۆ(پڕۆفیسۆر میلتون فریدمان و فەیلەسوفی کۆمەڵناسی و ئابورویناس فریدریش هایک). ئەو دوو"بەڕێز" ئەم قوتابخانەیە راوێژکاری تشیرشل، تاتشەر، ریگان، شتراوس، لامبرسدۆف، رەگە دۆگلاس، فاسلاف کلاوس، ئەنتونیو مارتینۆ، بەریتانیا، شیلی و زۆر سەرۆکی تر. ئامانجی ئەو قوتابخانەیە بریتیە لە" کۆمەڵگەی مرۆڤی ئازاد"و مەبەستیان دیارە: دامەزراندنی سیستێمی لیبڕالیزمی نوێ و بازاڕی ئازاد. فه‌لسەفەی ئەم قوتابخانە ئەوەیە کە حکومەت دەبێ تەنها کۆنتڕۆڵی سوپای بەدەستەوە بێت بۆ کۆنتڕۆڵکردنی سنوورەکەی و هەموو بوارەکانی تری پەیوەندییەکانی ژیانی ئابووری و کۆمەلایەتی بۆ بازاڕ و کەرتی تایبەت بەجێ بهێڵێت.

سەرمایەداری بنەماکانی دیموکراسی وێران دەکا؟


سارا ڤاگنکنێشت(ئەندامی پەرلەمانی ئەڵمانیا) لە وتارەکەی(رێکخستنی نوێ) دەڵێ: سەرمایەداری ئیمڕۆ بنەماکانی دیموکراسی وێران دەکات. لەم وتارە ئاماژە بە بۆچوونی دوو زانای بەریتانی(پیکیت و ویلکنسون)دەکات کە بەشێوەیەکی ئەزموونگەری سەلماندوویانە کە(ئەلکهول، ئالودەبوون بە مادە بێهۆشکەرەکان، قەڵەوی، نەخۆشی دەروونی و، ژمارەی زیندانیەکان زۆرترو تەمەنی مرۆڤ کورتر لە کۆمەڵگا نایەکسانەکان زۆرتر روو دەدەن، واتە نایەکسانی دەبێتە هۆی نرخێکی بەرز: کۆمەڵگا نایەکسانەکان زۆرتر پێویستیان بە پۆلیس، دادوەر، زیندان و نەخۆشخانە و سەنتەری چارەسەرکردنی نەخۆشە دەروونییەکان هەیە. هەروا دەڵێ : هەڵکشانی ناعەدالەتی تەنها سەرئەنجامی هەڵەی سیاسی نییە، بەڵکو پێش هەموو شتێک بەرهەمی ئیمڕۆی موڵکایەتی ئابووری و پەیوەندییەکانی دەسەڵاتە. هەر کەسێک ناعەداڵەتی کەمتر و خۆشگەزەرانی زیاتری دەوێت، دەبێ بیر لە رێکخستنێکی ئابووری نوێ بکاتەوە.) .


ئێمە ئیمڕۆ لە نێوان دوو رێگاداین: یان قوتابخانەی شیکاگۆ و بۆرێە و جەنگ و گرانی و بێکاری و ژیان بە قەرز و شەریکەکانی یان رێگای ژیان و پەیوەندی ئابووری-کۆمەڵایەتی و رۆشنبیری هەرەوەزی.


یەکەمەکەیان لە ئاستی کۆمەڵایەتی، سیاسی و ئەخلاقی و مەعریفی و ئابووری هیچ شەرعییەتێکی ئینسانی نییە بۆیە بە شێوەی دیکتاتۆری و بە ئامرازی جەنگ و تاوان و چەوساندنەوەو پێشێلکردنی مافی مرۆڤ فەرمانڕەوایی دەکات، بەڵام بەهۆی یەک رەهەندی رگەیاندنەکەشیان، بۆ نموونە(کلنتون وتی: دەستگیرکردنی سەرۆکی ساحل ئەلعاج نامەیەکە بۆ هەموو دکتاتۆرو ملهوڕەکانی دنیا)، بەڵام ئایا بەخۆیان گەورەترین دیکتاتۆر و ملهوڕی بازاڕی ئازاد نین کە لەسەر لاشەی مرۆڤ دەڕۆن!

سەکۆی ئازاد ئازادە؟


لە چاوپێکەوتنێکی هەفتەنامەی چەتر لەگەل هاژە سلیمان(ئەندام پەرلەمانی کوردستان)، وتی: (لەگەل ئەو لیژنەیەی پەرلەمان کە لە خاڵی 17ی ژمارە یەکی نائاسایی پەرلەمان بڕیاری لەسەر درابوو بۆ گفتوگۆکردن لەگەل خۆپیشاندەران، چومە مەیدانی ئازادی، بەڵام بەراستی رێگەیان پێنەداین قسە بکەین بۆیە ئێمە دوای وەرگرتنی داواکاریەکانیان گەڕاینەوە پەرلەمان) .


ئەمە هەڵویستێکی بەعسیانەیەو نەدەبوو رووبدات. ئایا ئەو هەڵویستە چ جیاوازێکی هەیە لەگەل قۆرغکردنی راگەیاندنەکانی یەکێتی و پارتی و هەندێ رژنامەی ئەهلی بۆ"فەیلەسوفە"کانی شاری بازرگانەکان؟!

هایدلسەرای؟!


لەم کاتە نامەکەی(هایدلسەرام) بۆ"بەڕێز"ئۆباما بیرکەوتەوەو نیازم هەیە لەچەند رۆژی داهاتوو بڕۆم بۆ بەردەم کۆنگریس و بڵێم: بەڕێزان، من بەشێوەیەکی ئاشتیانە داوا لە ئۆباما و پەرلەمان دەکەم دەستبەجێ دەست لەکار بکێشنەوە!


ئەگەر بڵێن بۆچی، ئەوا هۆی زۆر هەیە لەوانە: هێرشکردنە سەر مافی سەندیکایی، پێشێلکردنی مافی مرۆڤ-خۆیان دانیان پێناوە-پشکنینی ماڵی چالاکوانەکانی دژ بە جەنگ لەلایەن(ئێف.بی.ئای)، بێکاری، لانەوازی، گەندەڵێ، ناعەداڵەتی کۆمەڵایەتی، بەرزکردنی باج بۆ کارمەندانی دەوڵەت و کەمکردنی بۆ زۆر دەوڵەمەندەکان(چۆمسکی لە 17/2/رادیوی دیموکراسی ئێستا)، جەنگ وەک تاوان دژ بە مرۆڤایەتی...هتد.


سەیرە مرۆڤ پاش سەدان ئەزمون هێشتا تێنەگات لەوەی کە مەحاڵە خاوەن دەسەڵات بە شێوەی ئاشتیانە دەستلەکار بکێشێتەوە، بۆیە وا باشە مرۆڤ هاوکێشەکان هەڵسەنگێنێ، هێزو تاوانی خۆی ببینێ(بەردێک نەهاوێ لە خۆی قورستر بێت) و بەو پێیە لێدوان بدا.


گەلی کوردستان بەخۆی قوربانی ئەقڵی راسیستییە، کەچی فاروق بەخۆی وەک راسیستێک قسەدەکات و وتی: (ئەگەر لەناو عەرەب ئینسانی ئاقڵ هەبوایە)!. جاش دیاردەیەکە لە ناو هەموو گەلاندا هەیەو لەبەرچاوی فاروق رەفیق چەندین بەرپرس و کاتی خۆی ئاسایشی عیراق یان چەندین رژێمی دیکتاتۆر لەلایەن چەندین کۆمپانیای جاشی ئەمریکی، فەرەنسی و ئەڵمانی بەڕێوە دەچن. "ئوستاد"ی فەلسەفە لە چاوپێکەوتنەکەی 13/4/2011لە (کەی.ئێن. ئێن) وتی: (لە ناو میللەتانی زیندوو، خیانەت لە نیشتمان نییە....جاش نییە، هێشتا کورد جاشی هەیە)و چەندین قسەی جاهیلانەی تر.


ئەگەر ئەمە نەزانی نەبێت، ناوی چی لێ بنێین؟!


فاروق وەک شاگردی(ئیرنست نۆڵتە خاوەن تیئۆری تۆتالیتێر)کۆنزەرفاتیڤ قسەدەکات و ئیمڕۆ وەک تیرۆریستێکی دەستڕەشی فکر دووبارە بەعس بە(تیکەڵێک لە ستالینیزم و فاشیزم) وەسف کرد. دەبوو"ئوستاد"هیچ نەبێ لەبەر ئەوەی لەشکری سوور جووەکانی لە ئاوسشفیتز رزگارکردو نزیکەی 20ملیون سۆڤێتی بە بوون بە قوربانی فاشییەت، نەدەبوو ئەو قسەیە بکات. تاوانی تیرۆریزمی فکری لە تیرۆریستی فیزیکی کەمتر نییە. مرۆڤ دەتوانێ هەموو جۆرە رەخنەیەک لە مارکس، شوعییەت و حزبەکانی و ئەزموونی سۆڤێت و هەموو بوارێک بگرێ، بەڵام نەک بەو شێوە نەزان و گەمژە و حەقیرە. فاروق یەکێکە لەو نمەک حەرامانەیە کە هەموو رۆژێک بیروباوەڕی شوعییەت خزمەتی دەکات و تف دەکاتە ناو شۆرباکەی. ئەو بەڕێزە سۆفت وێرە گشتییەکانی(فایەر فوکس، ڤیکیپیدیا، ئۆپن ئۆفیس و لینوکس و زۆری تر) بە بەلاش بەکاردەهێنێت بە بێ ئەوەی وەک"فەیلەسوفێک"لەخۆی پرسیار بکات، چۆن دەتوانێ بە خۆڕایی بەکاریان بهێنێت و بیرۆکەکەی لە کوێوە سەرچاوەی وەرگرتووە. ئەو جەماعەتی ئەو بەرهەمانە کە لیسانسان هەیە و دەبێ بیکڕێ!


کرستیان سیفکس(ئینفۆرماتیک و فەیلەسوف و چالاکوان لە بزووتنەوەی ئۆپن سێرچ)، دەڵێ: کۆمونیزم بۆ من شێوەی بەرهەمهێنانی هاوبەشە بۆ مرۆڤ. مارکس لە مانیفێستی کۆمونیستی هەمان بۆچوونی هەیەو ئەنگلس لە ئەنتی دورینگ بەم شێوەیە وەسفی قۆناغی کۆمونیزم دەکات: گواستنەوەی مرۆڤایەتی لە مەملەکەتی پێداویستییەکان بۆ مەملەکەتی ئازادی).
لێرەدا ئەم پرسیارە دەکەین: ئایا خزمەتچییەکانی توڵە سەگەکە چ ناوێک بۆ خۆیان هەڵدەبژێرن؟!

وەفدەکەی سەرۆک.


لە هەر کوێی دنیا رووداوێک یان جموجۆڵێکی بەرفراوان روو بدا، ئەوا سەرۆکی ئەو وڵاتە لە هەر کوێ بێت، سەردانەکەی دوا دەخات و بۆ وڵاتەکەی دەگەڕێتەوەو خێرا بەدواچوون دەکات و بۆ چارەسەر دەگەڕێ، بەڵام سەرۆکی هەرێم پاش تێپەڕبوونی نزیکەی 50رۆژ لە بارودۆخی نائارامی کوردستان، نوێنەری خۆی بۆ لای خۆپیشاندەران دەنێرێ!


ئەمە هەمان رەفتاری حکومەتە لە خانەقین: لە 25/3/2011دا لە بەیاننامەیەک بۆ خۆپیشاندان کە پاشان بڕیار درا ئەنجام نەدرێ، 20 داواکارییمان پێشکەش کرد و هەموو لایەک ئاگادارن، لەوانە(دەرکردنی جاچ و موستەشارو"رەفیق"کان لە بارەگای حزبەکان و حکومەت)و چەندین داواکاری تر کە زۆرێک لە بەرپرسان بە مەغقول و باش و جوان زانی، بەڵام تا ئێستا تاقە یەک خاڵیان جێبەجێ نەکردووە. ئایا پشتگوێخستنی داواکاری خەڵک-هێشتا هەر کاتیان هەیە!-چی بەدوایەوە دێت؟!
ئەگەر ئەمە بێباکی و خەمساردی نەبێت، چییە؟!

چەپ لە کوێیە؟َ


رەخنە لەم بارودۆخە کۆنەپەرەست و ترسناکە بەس ناکات و پێویستی بە بەرنامە و توانا و چالاکی بەرەیەکی تر هەیە. لە هەندێ رۆژنامە و ماڵپەڕ هەواڵی سەرکەوتنی بەرەی چەپ لە هەڵبژاردنی فڵانە وڵات و رێکخستنی مانگرتنی گشتی کارگەران لە فیسارە وڵات و کۆدەنگی چەپەکان لە وڵاتێکی تر دەخوێنین کەچی بەخۆیان هیچ عیبرەتێک لەو بەرەو خەباتانە وەرناگرن و هەر خەریکی دوا قسەی خۆش و نوکتەن، بۆیە کەس ئیرەیی بە هێزو توانایان نابات. هەندێ لایەن هەیە لەگەل کۆنەپەرەسترین هێز و کەس کۆدەبێتەوە، بەڵام فێڵ لە هاوڕێ دڵسۆزەکانی خۆی دەکات و لایەنی تریش خەریکی گومان و پیلانگێڕییە.


ئەوانە لە خوارترین پلەی هوشیارین و رۆژانە خیانەت لە چینەکەی خۆیان دەکەن، بۆیە هێزە کۆنەپەرەستەکان برەویان هەیە، بەڵام ئایا مێژوو ئەوەی لەبیردەچێت؟!


جیهان خرۆشاوەو ترسێکی گەورەتر لەجاران لە ئارادایەو ناوچەکە پڕ چەککراوە، واتە ئەرکی ئێمەش زۆر گەورەتر و زۆرتر بووە، کەچی"هاوڕێیان" لەناو بارەگا و لەنێو دامەزراندنی پۆلیس و کاری بیروکراتی و کەسانی هەڵپەڕست و دوور لە رەفتاری شوعییانە، لە ئەرکەکانیان دوور کەتونەتەوە. ئەمەش جۆرێکی ترە لە تاوان، چونکە بوون بە هۆی چاندنی بێهیوایی و رەشبینی!


ئەوان لەسەر ئاستی دنیا وەک چینێک بەرگری لە موڵکایەتی، سیستێم و دەسەڵاتی خۆیان دەکەن، بەداخەوە لە ریزەکانی ئێمەش رەوتی وا هەیە ئەرکی خزمەتچێتی لەئەستۆ گرتووە و لەم ناوەڕاستە ستەمدیدەکان خۆیان داوەتە دەستی وەهم، جادوو، دوعا، پاڕانەوە و خۆ فرۆشتن و لەولاوە رەشبینی دەچێنن و ئەوەی سودمەند دەبێ، تەنها خاوەن کۆمپانیا زلهێزەکان، گەندەڵکاران و دەسەڵاتەکەیانە!


ئەوەی گرنگ بێت: رێگە بگرین لەوانەی کە دەیانەوێ داخوازییە رەواکانمان بکەن بە پردێک بۆ سیاسەت و دەسەڵاتی کۆنەپەرەستی و زوڵمی چینایەتی بە شێوەی"نوێ": بە دەسەڵاتی هاوپەیمانی تەکنۆ-تیوکراتی کە هیچی تر نین غەیری دیوەکەی تری حکومەتی هەرێم!

 

ماڵپه‌ڕی سه‌‌لام عه‌بدوڵا

 

 

 

په‌یوه‌ندیپه‌رتووکخانه‌رۆشنبیرییلینکئه‌رشیفنووسه‌رانده‌سپێک