١٣\١\٢٠١٤

 ''بەڵێ'' و ''بژی.. بژی''.. واتە قووتکردنەوەی حوکمی رەهای دەسەڵات.

هۆگر موحسین

نەتەوەی کورد، وەک گەلێکی رۆژهەڵاتی ژێردەستەیی لەمێژیینە.. هەر چۆنێک بوو بێ لە کۆتادا بوونی خۆی و زوبانێکی شەپوشڕی لکاندە خۆی، کە تا هەنووکەش نەیتوانیووە چوار لقی دابڕاوی هاوشێوەی یەک زوبان و کەلتوور و فەرهەنگ کۆ بکاتەوە لە دەوڵەتێکی سەربەخۆ؟ بێگومان ئەوەش لە بنەچەدا هۆکاری سەرەکیی هەن لە وێنەی خۆپێداشۆڕکردنەوە و پاشکۆبوونی کەسی یەکەم (دەمڕاست)ی حیزبە کوردییەکان کە هەمیشە لۆ مانەوە و پاراستنی خۆیان دژ وە گەل، زمان و فەرهەنگ، دەوڵەتی عوسمانیی و سەفەویی و عەرەبیی شۆڤینیان کردۆتە پەناگەیەک لۆ دژایەتییکردنی نەیارانی نێوخۆیی.. ئەڤە نەک ئەوسا بگرە ئێستاشی لەگەڵدابێ پەنجە و گوتەی ''بەڵێ''یان لۆ بەرزکردونەتەوە و شێلگێرانە بوونەتە کۆیلەی بەردەوامی ئیسلامی دواکەوتووی دراوسێ و زلهێزانی قازانجخۆری دژەمرۆ.

کۆمەڵگەی کوردی وەک نەتەوەیەکی نێو نەخشەی جیهانی دواکەوتوو، پەتای مشەخۆریی تەنگی وە تاکەکان هەڵچنیوە، هزری بەرهەمدار لۆ خۆشگوزەرانیی مرۆیی لە فەرهەنگی ئەو وڵاتانەدا بوونی نییە، ئەو زەوییە پان و فراوانەی کە ناوی (ئاسیایە) سووربوونی وە خوێنی مرۆڤەکان هەر خودی تاکی ئەو ناوچەیەن و ناتوانن وەک مرۆڤ چاوەکانیان بکەنەوە و وە بیرێکی سەردەمی و قووڵ رابمێنن؟! ئیدی کاتێک دەبەنگیی و چێژی گەمژەیی وەک چێژێک سەیر دەکەن وە چەپڵە و هەڵپەڕینیان لە ژێر سێبەری ئیسلام و مەزهەبی جوداکاریی دەنگی ''بەڵێ''یان دەکەنە وێردی سەر زوبانیان بۆ چەوساندنەوەی هاونیشتیمانیان.. لە ئەنجامدا گەورەترین دڕندە لە شێوەی سەرۆک و مەرۆکی پابەندبوو وە خێڵ، بنەماڵەیی، مەزهەبیی دەکەن وە فریادڕەس و گەورەی خۆیان.

ئەو هەرێمە کوردییە، پاوانخوازانی دەسەڵات لە رووی سیستەمی بەڕێوەبردنی دەوڵەت تا برێی هەژار و دەستکورت و کورتبینە، هەرگیز ناتوانێ چ لە ئێستادا یا لە ئایندە ببێتە ئومێدی هیچ تاکێکی ئازادییخوازی زیندوو، گەر کەسێکی ژیر و هۆشمەند بدوێنی خاوەنی بیر و رامانێکی فراوان بێ هەرگیز ناڵێ ''بەڵێ'' بۆ ئەو سیستەمە پەڕپووت و ناشیرنەی دەسەڵات، ئێستا گەر بپرسم ئاخۆ کەسێک هەیە بتوانێ نموونەیەکی ئەرێنیی جوانی سیستەمی حوکمڕانانی دەسەڵاتم پێ بێژی؟ بە مەرجێ ئەو کەسە هۆشیار بێ؛ وەک دەسەڵاتی دادوەریی، دەسەڵاتی جێبەجێکردن، یاسادانان، وەزارەتی پەروەردە، تەندروستیی، پلاندانان، نەفت، ئاو و کارەبا، روشنبیریی، داد، ژینگە، کاروباری کۆمەڵایەتی، ئاوقاف، خوێندنی باڵا، کشتوکاڵ، پیشەسازیی، شەهیدان و ئەنفالکراوان و...هتد، بێگومان دەکەوێتە شپرزەیی و راڕایی و دەستی ناکەوێ!! چونکێ هۆشیارە و دەبینێ ئەو هەرێمە دووچاری چ کارەسات و ماڵوێرانییەک بۆتەوە، گەر کەسێکی دەسەڵاتیش کوێرانە باسی فلان و فیسارم بۆ بکا ئەوە جگە لە دووپاتکردنەوەی گەمژەیی و نەزانیی خۆی هیچی تر نییە.. کە هەمیشە وەک کۆیلەیەکی ئەندامی ئاسایی دەسەڵات وە بەردەوامی دەڵێ ''بەڵێ ...'' و ئەوا ئەمنیش دەڵێم ''نەخێری بەردەوام'' و بە نموونە و راڤەیەکی ئەرێنیی بەرسڤی دەدەمەوە...

وردبوونەوە لە گوتەی ''بەڵێ'' دە نێو ئاپۆڕای دونیا ئەگەری ئەو راستییەمان لۆ رۆشن دەکا کە بەشی هەرە زۆری دانشتووی ئەو وڵاتانەن لە ژێر هەڕەشەی نادیمۆکراسین یاخود ئیسلامی پووچگەرایی، پاشایەتی.. گوتەی ''بەڵێ'' زێدەتر لە سەر زار و بیر و هزری تاکە گەمژەکان دەگوترێ واتە بەشێکی ناکاریگەر دەڵێ ''ئەمن هەم'' ئەویش لە رێگەی زمان و هزرەوە جوولە وە وشەی نەخێر دەکا، نەخێر لۆ جەور و ستەم.. نەخێر لۆ کوشتی ژنان و نادادیی کۆمەڵایەتی، ئیدی هەردوو چەمکی ''بەڵێ'' و ''نەخێر'' رۆڵی سەرەکیی دەبینن لە داڕشتنی سیستەمی حوکـڕانیی دەوڵەت، کەواتە هەر وڵاتێک گەر ژمارەی دەنگە ''نەخێر''ەکانی زیاتر بوو وە تێپەڕبوونی کات لە ئایندەدا دەتوانرێ دەوڵەتی هاوڵاتی و دیمۆکراسی تازەگەر دابڕێژن لە پێناو گەڕانەوە لۆ بەها مرۆییەکان.. ئەوەش پەیوەستە وە هۆش و هۆشیاری تاکی کۆمەڵگە، کەواتە دەشێ دەسەڵاتێکی دیکتاتۆر و خۆسەپێن وە دەنگی ''نەخێر''ی کۆمەڵگە تەختی خۆی و بنەماڵە و کورسییەکەی بلەرزێ، ئەوە وە پێچەوانەش دروستە.. ئەگەر لە دەرگای ئەو وڵاتانە بدەین کە رێژەی ''بەڵێ''یەکانیان بەرەو سەرەوەیە دەبینین تەواوی مرۆڤایەتی، گیانەوەر، سروشت لە بوونی رەسەنی خۆیان داماڵراون و بەهایەک نییە لۆ گوزەران و ژیانیان کە هەردەم شکۆمەندییان لە ژێر مەترسیی دایە، کەواتە ئەوە راستە وە ''بەڵێ'' و بژی.. بژی.. دەتواندرێ گەورەترین دەسەڵاتی تاکڕەو و حوکمی رەهای نێرپەرست قوت بکەیتەوە و خۆت و تێکڕای کۆمەڵگە وەک کۆیلەگەلێکی پشت چەماوە جاڕی گەمژەیی و کەم هۆشیی بدەن.

پێنووس گەر زمانی هەبووایە؛ هەرگیز خۆی نەدەخستە نێو لەپ و پەنجە شکاوە رەنگاوڕەنگەکان.. چونکێ زۆرێک هەن لە دەرباری مۆدێرن بوونەتە هۆکار بۆ بەرزکردنەوەی رێژەی ''بەڵێ''یەکان کە ئەمەش کاریگەریی دەبێ لە سەر تاکەکان، دەشێ ئەوە بگوترێ پێنووسێکی دەستکردی بێ هێز و زمان چۆن بتوانێ گەورەیی خۆی بپارێزێ لە گوتەی بەڵێ.. ئاخر تێکڕای مرۆڤ خاوەن هزرن بە گەوج و ژیرییەوە و دەبێ خۆیان تێبهزرن نەوەک پێنووسێک یاری پەتپەتێن بە هۆش و هۆشیاریی ئێستا و ئایندەیان بکا.

کەواتە دوو گوتەی دژ بە یەک دەتوانێ کۆمەڵگە پەلکێش بکا لۆ هەردوو دیوی دیموکراتییەت و دیکتاتۆرییەت، وتەیەکی جوان هەیە کە دەگوترێ: ''خیانەتی پێنووس وەدەستێک بە ناوی نووسەر و رۆناکبیر، زۆر کارەساتبارترە لە خیانەتی ژەنەراڵێکی سەربازیی'' مەبەست لەو نووسەر و نائەدیبانەیە کە بەرانبەر بە (ستەم و چەوساندنەوە، کوشتوبڕی مرۆیی، ژن گەوزاندن لە نێو خین، و... هتد) موچڕک وە لەشیان دانایێ و ناتوانن ''نەخێر'' هەڵبژێرن و ''بەڵێ''یەکانیان دەکەنە بارێکی زۆر قورس وەسەر شانی تێکڕای مرۆڤەکان.

ماڵپەڕی هۆگر موحسین