بەر لە هەڵبژاردن چى روودەدات ؟
(هەر لیستێک زۆر لە خەڵک بپارێتەوە گرەوەکە دەباتەوە)

پێشڕەو حەمید  

بەتێگەیشتنمان لە ئەدەبیاتى شەڕى ڕاگەیاندنى حیزبەکان لەڕابردویەکەى 18 ساڵیداو لەو شەڕەبێمانەى ترى ڕاگەیاندنى حیزبەکان کە بەرامبەر بە میدیاى ئەهلى ڕایانگەیاندوە و تاوانبارکردنى میداکارانى ئەهلى بەکارکردن بۆدوژمونانى کورد بەقەولى ئیعلامییە حیزبیەکان ، دەگەیەنیە ئەو بڕوایەى بڵێن شەڕێکى ترى بێتامى ناخۆیى بەڕێوەیە ، بەڵام لەفۆرمى میدیایدا و هەندێک جاریش بۆترساندو دەم کوتکردن چەند گوللەیەکیش دەننرێنە ئەقڵى یەکترەوە ؟! ئەگەر تا کاتى هەڵبژاردن ( مردن ) لێمان گەڕێت بەچاوى خۆمان دەیبینین کەچۆن براو هاوڕێکانى دوێنێى خەباتى هەندێک لەحیزبەکان و لیستە بەشداربوەکانى پرۆسەى هەڵبژاردن ، چۆن لەپێناو مانەوەى خۆیان لەپۆستى باڵاى حیزبى و حکومى و گیرفان پڕکردن لەسەرحیسابى میللەت ، بەردەبنەگیانى یەکترو هەرچى نهێنى ناشرینى یەکترە هەڵى دەماڵن و دۆست و دوژمونى لێى ئاگادەردەکەنەوە .

بانگەشەکانى هەڵبژاردنى پەرلەمانى کوردستان لەلایەن سەرجەم لیستەکانەوە بەبێ جیاوازى لەیەک دەستەواژەدا کۆدەکاتەوە وەک ئەگەر ( دەتەوەێ ) ئەم دەستەواژەیە سەرەتاى دەرخستن و ئاشکراکردنى بەرنامەى هەڵبژاردن و پرۆژەى لیستەکانە بۆڕاکێشانى سۆزى هاوڵاتیان بۆبەخشینى دەنگى خۆیان بەولیستەى کە زیاتر پاڕانەوەکانى کارى گەرى لەسەر کەسى دەنگەردروستدەکات ؟! چونکە بە دەستەواژەى ( ئەگەر دەتەوەێ ) زیاتر ئەوخەڵکانەى پێ فریودەدەن کە لەدونیاى سیاسەت و لەگەمەى دیموکراسیەتى کوردى تێناگەن و بەم چەند دروشمە سواوەى هەڵبژاردن خۆڵ دەکەنە چاویان و دەڵێن : ئەگەر دەتەوێ کوردستان وەک دوبەى لێبێت ، ئەگەردەتانەوێت نەوت و غاز بەبۆرى بگاتە ماڵەکانتان ، ئەگەر دەتانەوێت کارەباکەتان بیست وچوار کاتژمێر بەردەوام بێت ، ئەگەردەتانەوێت نوێنەراکانتان لەپەرلەمان دا خەونەیان باتەوە، ئەگەر ...تد ، ئەوا دەنگ بەلیستى ( ... ) بدەن ، هەروەها ئەو خەڵکانەیشى کەچەندین ساڵە سوتەمەنى سیاسەتى فاشیلانەى حیزبەکانن و قوربانى شەڕەبیتامەکانیانن لەڕیگەى نان بڕین و دەرکردن و چاوسورکردنەوە ناچارى بەخشینى دەنگەکانیان دەکەن بەخۆیان .

هەژدەساڵە یارى بەچارەنوسى خەڵکى کوردستانەوە دەکرێت و هێشتا خەڵک ناهۆشیارانە شوێن دروشمە بریقەدارەکانى یەکێتى پارتى دەکەون ،کاتێک لەلایەن دڵسۆزانى کوردستان و بەرگریکاران لەمافەکانى مرۆڤ و دیموکراسیەت ، ڕەخنە لەئەداى کاربەدەستانى حکومى و حیزبى دەگیرێت و سیستەمە سیاسیەکە دەخەنە ژێرپرسیارەوە ، لەلایەن چەندین کولکە بەرپرسى نەخۆێندەوارەوە ، ڕەخنەگران بەجاسوس و بەکرێ گیراوى دەوڵەتان دەناسێنن و ئەو ڕۆژنامە ئەهلی یانە بە ( کەر ) دەشوبهێنن کە فایلى ناپاکى و دزى و گەندەڵیەکانیان ئاشکرادەکات ، لەلایەن خەڵکى ناهۆشیارەوە چەپڵە ڕێزان دەکرێن و دەستخۆشى لەو وتانەدەکەن لە لەهیچ ئەدەبیاتێکى دیموکراسیەتدا جێگەى نابێتەوە .

بەرلەهەڵبژاردن پێشبینى چى دەکرێت ؟ ئەمە پرسیارێکى گرنگە و وەڵام دانەوەى ئەم پرسیارە هەرێمەکەمان لەنێوان دیموکراسیى بون و هەڵکشان بەرەو دیکتاتۆریەت یەکلاى دەکاتەوە ، بۆئەوەى لیستەکان هەرچۆنێک بوە زۆرترین کورسى پەرلەمان بۆخۆیان داگیربکەن ، هەرچى شتى ناشرین و چاوەڕوان نەکراو هەیە لەم چەند هەفتەیەدا دەیبینین و دەیبیستین وەک : دروستکردنى چەندین ویب سایت بۆبڵاو کردنەوەى دەیان وتارى نادروست و پڕلەناوزڕاندن بۆئەو کەس و سەرۆک لیستانەى کە ململانى یەکتر دەکەن ، هاندانى دەیان نوسەرى قەڵەم فرۆش لەلایەن لیستەکانەوە بۆ بڵاو کردنەوەى هەواڵ و زانیارى ناڕاست لەسەر لیستە ڕەکبەراکانیان ، بەخشینى دیار و بپێدانى پارەیەکى زۆرلەلایەن لیستەکانەوە بە بەسەرۆک خێل و خاوەن دیوەخانەکان بۆکڕینى دەنگى ئەو کەسانەى کە وەک دەروێش لەدیوەخانەکاندا خزمەت دەکەن و ناتوانن لەبازنەى بڕیارەکانى سەرۆک عەشیرەت دەربچن ،بۆئەوەى ژمارەیکى بەرچاو لەکورسیەکانى پەرلەمانى کوردستان مۆسەگربکرێت لیستە باڵادەستەکان ، هەڕەشەى نان بڕین دەکەن ، ئەندامان و لایەنگرانى سوێن ئەدا کە بەکاندیەکانى خۆى نەبێت دەنگ بەکەسى ترنەدا ، بەڵێنى شتى زۆرگەورە بە بەرپرسەکانى ئەدات تا دەنگى بۆکۆبکاتەوەو لەدواى هەڵبژاردن پێى دەڵێت ، خیانەتتکرد بۆلیستێکى تر کارت کردوە ، موچەى پاسەوانەکانى دەبڕێت ئەگەر وەک بەرپرسێکى سەربازى یان سیاسى حیزبەکەى دەنگ بە کاندیەدکانى نەدات .

ڕۆءژنامە حیزبیەکان پڕدەبن لە حیکایەت و مێژوى چەندین ساڵە ڕابردو دەگێڕننەوە و چاومان پڕدەکەن لە لە چیرۆکى ئەفسوناوى میکیاژکراو ، ڕۆژنامە حیزبیەکان هێرش دەکەنەسەریەکتر و لەبیریان دەچێت کەلەئیتێکى ڕۆژنامەوانى نابێت دەربچن .

ڕۆژنامەنوسە حیزبیەکان ، یان لایەنگرانى لیستە دڵخوازەکانیان ، شەقێک لەمیساقى شەرفى کارى ڕۆژنامەنوسى هەڵ ئەدەن و هەرچى کە نابێت نەوترێ و نەنوسرێ ، واستەى بۆدەکەن کە بکرێتە مانشێتى بڵاوکراوەکانیان .

تەلەفزێونەکان ، دەست دەکەن بە چاوپێکەوتنى کاندیەکانیان و ئەوانیش هەرچى دۆرى هەڵبژاردنە ڕیزى دەکەن و مێشکامنى پێدەخەن ، تەلەفزێونەکان ئەم چەند هەفتەیە واز لە بەرنامەى منداڵان و گۆڕینى ئاو و هەوادەهێنن و لە خەڵک دەپاڕێنەوە تا ڕۆژى دەنگ دان دەنگ بە لیستەکانیان بدەن ، گۆڕانى بێژەکان بانگێشت دەکەن و لەگەڵ ڕیتمى ( توم تەک تەک ) دا بەدەهۆڵ و زوڕانایەک دەستپێدەکەن و سەرۆکى لیستەکانیان سەرچۆپێ کەى بۆدەگرێت و حەیاى هەڵپەڕکێى کوردیش دەبەن .

بەرلەهەڵبژاردنى پەرلەمانى کوردستان ئەوەى خواپێى ناخۆخشبێت لیستەکان بەرامبەر بەیەکتر دەیکەن و ڕۆژنامە و تەلەفزیۆن و ئیعلامییە حیزبەکان بەردەبنە گیانى ڕۆژنامە ئەهلیەکان و هەرچ ڕۆژنامەنوسێکى سەربەخۆیش هەواڵێک لەسەر خروقاتەکانیان بڵاوبکاتەوە ، هەریەکەیان لاى خۆیەوە چەندجنێوێکى موحتەرەمانەى پێ ئەدات و تفەنگ بەدەستەکانیشیان ئەگەر نەیان کوژن ، ئەوا چەند گوللەیەکیان پێوە دەنێن تابۆئەوەى بەئاگانەینەوە و نەزانن لە دواى ئەو گوللانەى کەپێیانەوەنراوە ، بەرلەهەڵبژاردن و دواى هەڵبژاردن چى ڕویداوە .