په‌یوه‌ندیپه‌رتووکخانه‌ئێمهلینکئه‌رشیفنووسه‌رانده‌سپێک

 

کورتە چیرۆک:

بەخۆداچوونەوە.


نەوزاد بەندى  


لەگەڵ ئەوەى هەموو ڕۆژێ لە هەمان دوکان لەفەى قاورمەى نۆکم ئەخوارد ، ئەمەیش ئەوەندەى واقیعى تەندروستیم سەپاندبووى ، نیو ئەوەندە ئارەزووى خۆم نەبوو .. لە هەمان کاتدا هەستێکم بەرامبەر ئەو دوکانە نەبوو ، واتە نەمئەتوانى تەنانەت بە ووشەیەکیش پێناسەى بکەم ..ئیتر بەو جۆرە ، دکتۆرە لوت فشەکە واى پێ ووتم ، کە نابێت بە هیچ جۆرێ نزیکى گۆشتى سوور و سپى و ڕەنگەکانى تر بکەومەوە .. نابێ نزیکى هێلکە و قەیماغ و پەنیر و جگەرە بکەومەوە .. ئەبێ ڕوو بکەمە سیر و پیاز و تور و تەڕەتیزە ..برادەرەکانم پێیان ووتم ، کە ئەگەر بەو شێوەیە بژیم مردن باشترە ..پیاو شیشێ گۆشت و چاییەکى خەست و جگەرەیەک وەکو جامانە و مشکى تیکەڵ نەکات ، بەکارى چى دێ ؟


هەروەها دکتۆرە لوت فشەکە پێى ووتم کە نابێ چاى ڕەش و قاوە بخۆمەوە ، بەڵکو ئەبێ چاى سەوز بخۆمەوە کە دایکم بە میزى کەر پێناسەى کردبوو ..هەروەها نابێ خەم بخۆم و ئەبێ لە شەو و ڕۆژێکدا بەلایەنى کەمەوە هەشت سەعات بنووم و ..نابێ بە هیچ جۆرێ تووڕە بم و .. ئیتر بەو شێوەیە..
برادەرەکانم پێیان ووتم ، کە پێویستە بە زووترین کات گۆڕیک هەڵکەنم و خۆمى تێدا زیندە بەچاڵ بکەم .. بەڵاًم دایکم پێى ووتم : با هەر بۆ خۆیان چەنە بدەن ، ئەوانە خوێڕین و قەدرى عافێت نازانن ، ئەبینیت هەموویان جەڵتەى دڵ و مێشک تەپڵى تۆپانیان پێ دەکات ..


دایکم زۆر بە درێژى وەسفى هاوڕێکانمى کرد و لە کۆتاییدا ووتى : شەمشەمەکوێرەیەک لەوانە باشترە ..


ئیتر من بەرنامەى ژیانم گۆڕى ، لە جیاتى ڕۆژانە لاى باییزى جگەر دوو شیش گۆشت بخۆم ، ئەچومە لاى مارفى قاورمە و دوو قاورمەى نۆکم ئەخوارد..
ئەوە چەند مانگ و ساڵە ، نازانم .. بەڵام بەرە بەرە برادەرەکانم ون دەکرد ، چونکە لەم وڵاتانەى ڕۆژهەڵاتدا جۆرى خواردن ، جۆرى برادەریشت بۆ دیارى دەکات ..بە کورتى لەم وڵاتەى خۆماندا بە سایەى نەوتى ژێر زەمینەکەمان ، تەنها خەریکى خواردن و قسە کردنین ..ئەگەر زۆر قسە بکەی ، ئەبیتە خاوەن کۆمپانیا و حیزب و شتى مەزن ..ئەگەر زۆریش بخۆیت ، بێگومان کەم ئەژیت ..چونکە وەکو یاسایەکى فیزیایى یاخود دیاردەیەکى ناوبازاڕ ، ئەو عەلاگانەى شتى زۆریان لێ بار دەکرێت ، زوو ئەڕزێن و ئەفەوتێن .. گەدەى مرۆڤیش بە هەمان شێوەیە ..


بەڵام من مەبەستم لە شتێ بوو ، کە ڕەنگە بە لاى هەندێکتانەوە دیاردەیەکى قێزەون بێ ، هەندێکى تریشتان پێتان وایە دیاردەیەکى شەرم ئامێزە و ئەوەندە ناهێنێ پیاو باسى بکات ..لەگەڵ ئەوەیشدا من هەر باسى ئەکەم ، چونکە ئەمەوێ لەو بارەیەوە کورتە چیرۆکێ بنووسم و بیسەلمێنم کە لە نووسین نەچومەتەوە ،ئەوەیش بۆ خۆى مەسەلەیەکى ترە ..


ئەو ڕۆژە و لە کاتێکدا مارف لەفەى قاورمەى ئامادە دەکرد ، بۆم دەرکەوت لووتى ئاو دەکات ، بە جۆرێک هەر لەفەیەک چەند دڵۆپێکى تێدەکەوێ ..ئاى لەو کارەساتە !!..بیرم کردەوە بەڵکو ئەمە تەنها ئەمڕۆ توش بوبێ ، لێم پرسى : مام مارف ، ئەوە ئەمڕۆ توشى ئەو پەسیوە بووى ؟
وتى : دەنگ مەکە ، بیست ساڵ زیاترە ئەو پەسیوەم لەگەڵدایە ، دکتۆرى شەرق و غەربم کردووە ، چارى نیە ..
کەواتە چەندین ساڵە ڕۆژانە چڵمى مام مارف بە قاورمەوە ئەخۆم ..


حیسابم کرد ئەگەر هەر لەفەیک چوار دڵۆپەى تێکەوتبێ ، ئەوا لە مانگێکدا پیاڵەیەک چڵمى دەرخوارد داوم ..


تازە کار لە کار ترازا بوو ، نە ڕشانەوە مەسەلەکەى چارەسەر دەکرد و نە بۆ نمونە تێهەڵدانى مام مارف .. کە دڵنیام زۆر لە من ئازاترە ..بە هەرحاڵ بە بیانوى ئەوەى کە ددانێکم کەوتۆتە ئێش ، لەفەى قاورمەم فڕێدایە ناوە تەنەکەى خۆڵەکە ..یەکسەر لە ژێر لێوەوە چەند جنێوێکم ئاڕاستەى دکتۆرە لوت فشەکە کرد یاخود ڕاستتر چەند جنێوێکى ئاڕاستە ئەکەم یان ئاڕاستەم کردبێ ، بۆ ئەوەى وەک ڕەخنەگرەکانمان ئەڵێن ، چیرۆکەکە لە گێڕانەوە و حەکایەت بپارێزم ،بەو پێیە من هێشتا جنێوەکانم ئاڕاستە نەکردووە ، بەڵام درۆ باش نیە ، دڵۆپە چڵمەکان خوراون و بڕاونەتەوە ..واتە دڵۆپە چڵمەکان وەکو حەکایەتى لێهاتووە ، تازە لە فرمانى ڕابوردوو زیاتر هیچ فەرمانێک وەرناگرن ..هەر بۆیە سودم لە کتێبێکى دیل کارنیگى وەرگرت بۆ تێپەڕاندنى ئەو بارگرانیە یان ئەو نسکۆیە یان کورت و موختەسەر ئەو چڵم خواردنە ، یەکسەر چومە سەر ئینتەرنێت و لە گوگڵدا بە دواى پێکهاتەکانى چڵمدا گەڕام ،توشى شۆک بووم لە کاتێکدا هیچ شتێکى خراپم لەو پێکهاتەیەدا نەبینى ..نیعمەتێکە لەو گۆڕەى ، شلەیەکە کە ناهێڵێ میکرۆب و تەپ و تۆز ئاودیو بن و ناهێلێ کونە لووتەکان وشک ببنەوە و ..ئەو هەوایەى کە هەلى دەمژین ، هەم شێدارى دەکات و هەم فێنکى دەکاتەوە ، باشە ئیتر بۆچى قێزمان لێى دێتەوە ؟؟باشە جیاوازى نێوان چڵم و هەنگوین چیە ؟ هەنگوین شلەیەکە لە ناو سکى مێروویەکدایە و لە دەمیەوە دێتە دەرەوە ، ئەگەر ئەو پڕۆسەیە بە فیلمێک نیشان بدرێت ، ڕەنگە کەم کەس هەبن بە بینینى هەنگوین نەڕشێنەوە ، کەواتە مەسەکە بینین و نەبینینە .. هەنگەکە بچوکە و لوتى مام مارف گەورەیە ..هەنگوینەکە شیرینە و چڵمەکە ترش و سوێرە .. خۆ ئەگەر هەنگەکە گەورە بکەین و لوتى مام مارف بچوک بکەینەوە .. لە بەرامبەریشدا خوێ بکەینە هەنگوینەوە و شەکر بکەینە چڵمى مام مارفەوە ، ئەبینین لە ماوەیەکى کورتدا بازاڕى هەنگوین دادەخرێت و بازاڕێکى نوێ دەکرێتەوە ، کە وێنەیەکى گەورەى لوتى تێدایە لە ساتە وەختى فنگ کردنا ..


کەواتە مەسەکە گەورە و بچوکیە ، لەگەڵ خوێ و شەکردا ، کە مەسەلەیەکى ئەوەندە گرنگ و چارەنووسساز نیە ، تەنانەت ئەتوانم بڵێم چڵمەکە بەسوودترە ، چونکە ئەوانەى نەخۆشى شەکرەیان هەیە ناتوانن نزیکى هەنگوین بکەونەوە ، بەڵام چڵمەکە زۆر بێ زیانە و هەمویشمان بە نهێنى و بە ئاشکرا لە منداڵیدا ، لەو چڵمە سودمەند بوین ..بە تایبەتى لەو ساڵانەدا دەستەسڕ دەستى هەموو منداڵێک نەدەکەوت ..وەکو نینۆککەر و شتەکانى تر ، هەر بۆیە ئێستایش هەندێکمان هەر بە ددان ، نینۆک دەقرتێنین ..


هەناسەیەکى شادمانیم هەڵکێشا یاخود هەڵدەکێشم و ..بە نیازم بیرێک لە سەرجەم داب و نەریتەکان بکەمەوە کە پێدەچێ زۆربەیان بە هەڵە فڕێدرابێتنە مێشکمانەوە ، ئەوەیش باب و باپیرانمان دایانهێناوە ، کە تێکڕا نەخوێنەوار بوون و هەر ئەوەندەیان لە دەست هاتووە ، بۆ نمونە کە کچێک ماچ دەکەیت ، هەموو لیکى ناو دەمى هەڵدەمژیت ، کەچى هەر هەمان کچ لە کاتى نانخواردندا ئەگەر بپژمێت بەسەر خواردنەکەدا ، یەکسەر دەست لە خواردن هەڵدەگریت ، تەنانەت کچەکە خۆیشى ئامادە نیە لەو خواردنە بخوات ..بە مەرجێک لە کاتى ماچەکەدا بە لێشاو لیکەکە ى دەخۆیتەوە ، بەڵاًم لە کاتى پژمیندا چەند دڵۆپەیەک دەپرژێت ..لەکاتى ماچەکەدا تەنها لیک دەخۆیت ، بەڵام لە حاڵەتى دووەمدا لیک و برنج و شلە ..


نەخێر بۆم دەرکەوت یاخود بۆم دەردەکەوێت ( با ڕەخنەگرەکان چیرۆکەکەم لێنەکەن بە حەکایەتى کوڕە کەچەڵ ) دەردەکەوێت ، کە پێویستە سەرجەم دیاردەکان بگۆڕین ..ئەوەیش بەڕاى من پێویستى بە پەرلەمان و .. تەنانەت سوپایشە ..هەروەها ئەبێت خەستەخانەکان لە حاڵەتى ئامادەباشیدا بن و ..پۆلیس شارەکە پڕ بکەن لە بازگەى پشکنین ..خۆ ئەگەر هێزى فرە ڕەگەزیش یارمەتیمان بدەن ، ئەوا باشتر و باشتر پڕۆسەکە بەڕێوە دەچێت ، بیهێنەرە بەرچاوى خۆت لە دوکانى شەربەت فرۆشتندا ، یەکیک لە عەسارەکان پڕە لە چڵم و نووسراوە : ( چڵمى ئەسڵمان لە لا دەست دەکەوێت )..یان لە سوپەر مارکێتێکدا کۆمەلێک قوتوو دانراون لە سەریان نوسراو : ( چڵم بە تامى مۆز ) ( چڵم بە تامى ئەناناس ).. لەوەیش زیاتر مریشکى ناو تەنور بە چڵمەوە ..یان چەرەس بە چڵم .. یان کولێرە بە چڵم ..


ئەزانم ئێستا قێزتان دێتەوە و جنێوى جۆرا و جۆرم بۆ ڕیز دەکەن ، بەڵام دڵنیام چەند دێڕێکى تر لەسەر جۆرەکانى خواردن بە چڵمتان بۆ باس بکەم ، سەرسامیەکەتان ئەڕەوێتەوە و.. ئینجا بیر لەوە دەکەنەوە ئاخۆ چۆن و کەى بەکارى بێنن ..


سبەینێ پێش ئەوەى لەفەکە بداتە دەستم ، وتم یاخود ئەڵێم یان بەردەوام ئەموت :
(توخوا مام مارف با تۆزێ چڵمى زۆر بێ ).

 


nawzadbandy@yahoo.com