په‌یوه‌ندیپه‌رتووکخانه‌رۆشنبیرییلینکئه‌رشیفنووسه‌رانده‌سپێک

٢٩\٣\٢٠١٥

بیردۆزی تەقینەوە گەورەکە چییە؟

 

وەرگێڕانی: بەیان جەمال حەمەسەلیم


بیردۆزی تەقینەوە گەورەکە روونکردنەوەیەکی پێشەنگە دەربارەی ئەوەی کە چۆن جیهان دروست بووە. لە سادەترینی، ئەم بیردۆزە باس لەوە دەکات کە گەردوون دەست بە دروستبوون دەکا لەگەڵ تایبەتمەندییەکی بچووک، لەو خاڵەوەی تا ئێستا ئیمە ئەیزانین لە گەردوونزانییدا بریتیە لە ١٣.٨ بلیۆن ساڵ، چونکە ئامڕازی هەنووکە رێگە بە ئەستێرەناسەکان نادەن کە سەرنج لە لەدایکبوونی گەردوون بدەن.

 

زۆری ئەوەی کە ئێمە تێدەگەین دەربارەی بیردۆزی تەقینەوە گەورەکە ئەوەیە کە ئەم بیردۆزە لە بیردۆزی بیرکارییانە و مۆدێلەوە هاتوە. لەگەڵ ئەوەشدا ئەستێرەناسەکان دەتوانن (دووبارە دەنگدانەوە) ببینن دەربارەی فراوانبوونەکە بە ناو دیاردەیەک ناسراو بە (مایکرۆ وەیڤی)ی گەردوونی زەمین.

 

دەستەواژەی (بیردۆزی تەقینەوە گەورەکە) کە بەناوبانگ بووە لە نێو ئەستێرەناسیی فیزیایی بۆ ١٠ ساڵ، بەڵام بووە هۆی لافاو لە ساڵی ٢٠٠٧ کاتێک خستنەڕووی کۆمیدیایەکە هەمان ناوی لەخۆ گرت لەسەر تۆڕی (CBC). نواندنەکە چاپی مال و ژیانی ئەکادیمیی زۆریک لە توێژەرانی کردوە وەک (نموونەی زانای فیزیایی گەردوون).

__________________________________

سەرچاوە:
www.space.com/25126-big-bang-theory.html

 

 

mailto:kawankamal099@gmail.com

 

 


 

په‌یوه‌ندیپه‌رتووکخانه‌رۆشنبیرییلینکئه‌رشیفنووسه‌رانده‌سپێک