|
چى بکەین ؟!
هیوا ڕەش
ئاکامە پێشبینى کراوەکان لە سایەى سیستمى سەرمایەداری لە کۆن و تازەدا
لە هەمبەر زیاتر چەوساندنەوەى چینە نەدارەکان ئەگەر لە شێوەشدا
گۆڕانیان بەسەردا هاتبێ لە ناوەڕۆکدا نەگۆڕ و چوون یەکە ، ئەویش ستەمى
چینایەتى بەردەوامى تاقمێکى پارەدارە بەرامبەر زۆرینەى ڕەهاى خەڵکى
بێبەش لە مافە سەرەتاییەکانى ژیان . ئەگەر چاوێک بە مێژوویەکى نزیکى
سەرمایەداریى جیهانیدا بخشێنین ئەو ڕاستییەمان بۆ ڕوون ئەبێتەوە ئاستى
دڕندەیى تاقمێکى خوێنمژ بەرامبەر بە تەواوى گەلانى دنیا لە کوێدایە ؟ !
ئەو پارە زۆر و زەوەندەى لە مستى ئەواندا کۆ بۆتەوە بە شێوەیەکى یەکسان
و عادیلانە دابەش بکرێت نەک برسییەک لە جیهاندا نامێنێت بەڵکو تەواوى
مرۆڤایەتى لە هەموو کون و کەلەبەرێکى حەوت کیشوەرەکەى گۆى زەوى لە
خۆشگوزەرانی دا ژیان بەسەر ئەبەن .
لە ووڵاتە یەکگرتووەکانى ئەمریکادا پارەداران دەستیان بەسەر گشت
کایەکانى ژیاندا گرتووە و بە سەرمایەى لەبن نەهاتوویان دەسەڵاتى سیاسى
و ئابورى جیهانیان خستۆتە ژێر ڕکێفى خۆیانەوە و لەو ڕێگەیەشەوە گەمە بە
چارەنووسى گەلانى دنیاوە ئە کەن ، تەنها تاکە سەرمایەدارێک ڕێژەى ڕەهاى
سەرجەم ئابورى ئەمریکاى لە ژێر دەستدا بوو ، لە ناوەڕاستى دەیەى دووەمى
سەدەى ڕابردوودا بنەماڵەى ( ڕۆکفلەر ) سامانەکەیان 1،08 ملیار دۆلار
ئەخەمڵێنرا و لە سەرەتاى شەستەکاندا سامانەکەیان هەڵکشانێکى بێوێنەى بە
خۆیەوە بینى و بە لاى کەمەوە گەییشتە 4 ملیار دۆلار ، ئەمەو جگە لەوەى
بنەماڵەکانى تر هەڵکشانێکى خەیاڵى سامانەکانیان بە شێوەیەکى
سەرسوڕهێنەر خۆى نواند ، بنەماڵەى ( فۆرد ) لە 660 ملیۆن دۆلارەوە
زیادى کرد بۆ 3،8 ملیاردۆلار ، بنەماڵەى ( میلۆن ) لە 450 ملیۆنەوە
گەییشتە 4،7 ملیار دۆلار ، بنەماڵەى ( دۆبۆن ) لە 239 ملیۆن دۆلار بەرز
بووەوە بۆ 5 ملیار دۆلار ، و خەرجییەکانى جەنگ و پێداویستییەکانى
بەڕێوەبردنى حکومەت لەو ووڵاتەدا بە هۆى گەندەڵى سیستمەکەوە زەمینەى
ڕەخساند کۆمەڵێک ملیۆنێرى دیکە ئەستێرەى کەڵەکە بوونى پارەیان هەڵکشێ .
لە ئەڵمانیاى ڕۆژئاواى ئەو سەردەمەدا کۆى ئەو تاقمە پارەدارانە لە چەند
بنەماڵەیەکدا قەتیس بووبوو ، لە پێشەنگى هەمووانیشدا بنەماڵەى ( تیسین
– جانێَل – بێرجس – بۆرگدرۆف و ڤاڵدهاوزن ) کە دەسەڵاتى
هەمەلایەنانەیان بەسەر ناوچەى ( رور ) ى کانگاى پیشەسازى گەورەى
ئەڵمانیا دا کێشابوو .
هەتا بەرپا بوونى جەنگى جیهانى دووەم لە فەڕەنسادا نزیکەى دوو سەد
خێزانى ناودارى دەوڵەمەند هەبوون ، بەڵام لە دواى ئەو جەنگە کاولکارییە
بە دواوە تا ئەهات بازنەکە تەسکتر ئەبووەوە ، و لە چەند خێزانێکى کەمى
خاوەن توانایەکى بێ سنوورى ئابورى لە پێشەوەى هەموویان بنەماڵەى (
ڕۆتشێڵد – دێڤید ڤیلى – ڤاندێل – مێشیلان و بیجۆ بۆساک ) چڕ بووەوە .
هەر لە دواى کۆتایى هاتنى جەنگى جیهانى دووەم لە ژاپۆندا گۆڕانکاری
یەکى گەورە بە سەر تاقمى پارەدارى ووڵاتەکەدا هات ، جەنگ فاکتەرى
سەرەکى کۆکردنەوەى توانا ئابورییەکان بوو لە دەستى بنەماڵە دێرینەکانى
( دزایباتسو ) دا کە لە بوارى پیشەسازى سەربازیدا ڕۆڵى باڵایان ئەگێڕا
و ( 300 ) خێزانى فرە دەوڵەمەندى ژاپۆن باڵیان بە سەر تەواوى پێگە و
سەنتەرى ئابورى ووڵاتەکەدا کێشا .
تاقمى دراو ، خاوەن دەسەڵاتێکى ڕەهاى ئابورى سەرمایەدارى هاوچەرخەو
دیکتاتۆریەتیان لە نێو گشت بوارەکانى ژیاندا ڕەنگى داوەتەوە ، ڕۆژ لە
دواى ڕۆژ کۆمپانیا ئیحتیکارییەکانى ووڵاتە سەرمایەدارەکان زیاتر دەست
لە بیناقاقاى گەلانى جیهان گیر ئەکەن و لە ڕێگەى شاگردانى گوێ لە مستى
خۆیانەوە دەسەڵاتى دژە مرۆیى خۆیان ئەسەپێنن و برسێتى بێکارى و
بێداڵدەیى زیاتر بە دیارى لەو دیو سنورەکانەوە هەناردەى ووڵاتە
دواکەوتووەکان ئەکەن ، لەو سەر و بەندەدا پێکڤە گرێدانێکى ڕیشەیى دێتە
بەر لە نێوان تاقمە دراوە جیهانییەکانى ووڵاتە سەرمایەدارەکان و
دەوڵەتى بۆرژواى حوکمڕان لە دیموکراسیەتێکى دەمامک دراوەوە بەرەو
ئەوپەڕى کۆنەپەرستى تا لوتکەى ڕەفتارى فاشیستانە هەنگاو ئەنێت ، هەر لە
پێناوى وەلانانى قەیرانە ناوخۆییەکانى ووڵاتەکانى خۆیان سنورەکان
ئەسڕنەوە و بە بیانوو گەلێکى نا ئینسانى ئەخزێنە هەناوى گەلە
ستەملێکراوەکانى ئەو دیو سنورەکانى خۆیان ، لینین ئەڵێت : ( یەکگرتنى
نێودەوڵەتیى سەرمایەدارانى دراو ساڵانێکە تاکە ئاراستەیەکى گشتگیرى
هەیە نەک سەبارەت بە دوو ووڵات بەڵکو بەرامبەر هەموو جیهان ) ، هەر
ئەمەشە ئەخوازێت خەباتى نێونەتەوەیى و ئینسانى چینە بەشمەینەتەکان
پێکەوە گرێ بدرێت بۆ بەڕەنگاریى کۆیلە بوونى زیاتریان.
سەرمایەداریى وەکو کالایەک لە نیشتمان ئەڕوانن و لە گۆشەى تەسکى
بەرژەوەندییەکانى خۆیانەوە ئەیخەنە ناو هاوکێشەکانەوە و بە چەمکى
داتاشراوى خۆیان لە نیشتمانپەروەریى ئەڕوانن و ئەیانەوێ لە ڕێگەى
هەندێک دروشمى ڕەونەقدارى سواوەوە کە لە لایەن ئەڵقە لە گوێکانى
خۆیانەوە برەوى پێ ئەدەن دەست بەسەر سامانى زەوى و ئاسمانى ووڵاتەکانى
تردا بگرن و تەواوى ژیانى کۆمەڵایەتى – سیاسى – سەربازى – ئابورى و
ڕۆشنبیرییان قۆرخ بکەن .
هەموو کایەکانى ژیانى سەرجەم مرۆڤایەتى لە خزمەتى چەند ملیاردێرێکى
ووڵاتە زلهێزە سەرمایەدارەکانى جیهاندا جەم بووە و شەڕ و شۆڕ و
نائارامى چاوگەى قازانجى زیاترى سەرمایەدارانە ، جا چ لە بوارى
کردنەوەى بازاڕدا بێت بۆ ساغ کردنەوەى کەل و پەلى سەربازى و تاقى
کردنەوەیان ، وە یان سەرقاڵ کردنى گەلان بۆ دوورخستنەوەیان لە تێکۆشانى
ڕزکاریى خۆیان لە کۆت و پێوەندى ستەمى چینایەتى ، ئەمە و جگە لەوەى لەو
ڕێگەیەوە بە هێزى سەربازى ، ئابورى و سامانى ووڵاتان بە تاڵان ئەبەن .
هەموو ئەمانە لێمان ئەخوازێت وەکو بەشێک لە بزووتنەوەى گەلانى
ستەمدیدەى جیهان کە خۆمان بە داکۆکى کەر لە مافى چینى ڕەنجدەرى بیر و
بازووى گەلى کورد ئەزانین تواناکانمان یەک بخەین و بەرژەوەندییە بچووکە
ڕیکخراوەییەکانمان بخەینە پێناو بەرژەوەندى باڵاى چین و توێژە بە
شمەینەتەکانەوە ، تێ بکۆشین لە پێناوى هاوپەیمانێتى تەواوى هێزە چەپ و
پێشکەوتووخوازەکان و لە ژێر چەترى هاوخەباتى بۆ بەر گرتن لە ستەمى
چینایەتى و نەتەوایەتى و دانانى بەرنامەیەکى تۆکمەى یەکگرتوو تا ڕێگە
لە پەرش و بڵاوى هێزەکانمان بگرین چونکە بەمە ئەتوانین متمانەى جەماوەر
لە خۆمان کۆ بکەینەوە و بچینە ناو ململانێکانەوە و هەر ئەمەشە وامان لێ
ئەکات بتوانین بە نوێنەرایەتى چینى بەشمەینەتان قسەى خۆمان هەبێت .
07701309524
Hewarash1@yahoo.com
|
