په‌یوه‌ندیپه‌رتووکخانه‌رۆشنبیرییلینکئه‌رشیفنووسه‌رانده‌سپێک

٣\٥\٢٠١١

عه‌لی عه‌بدوڵا ساڵح ده‌ڕوا و خه‌ڵکی یه‌مه‌نیش ده‌ڵێن ده‌بێ دادگایی بکرێ!


نوری به‌شیر     


یه‌مه‌ن یه‌کێکه‌ له‌و وڵاته‌ عه‌ره‌بیانه‌ی که ‌به ‌دوای راپه‌ڕینه‌کانی خه‌ڵکی کرێکار و زه‌حمه‌تکێش و لاوانی تونس و میسردا ناڕه‌زایه‌تیه‌کان ته‌قیه‌وه‌ و ده‌نگێکی زۆر که ‌له‌ لایه‌ن ده‌سه‌ڵاتێکی سه‌رمایه‌داری سه‌ر‌کوت و تاڵانچیه‌وه‌ بۆ چه‌ندین ده‌یه‌ سه‌رکوتکرابوو به شێوه‌یه‌کی فراوان وله‌سه‌راسه‌ریدا سه‌ری ده‌رهێنا، خه‌ڵکی کرێکار و زه‌حمه‌تکێش و لاوانێک که‌ساڵانێکی زۆریان له‌برسێتی و چه‌وسانه‌وه‌ و بردنی سه‌روه‌ت و سامانی کۆمه‌ڵگا له‌لایه‌ن ده‌سته‌یه‌کی که‌م له‌سه‌رمایه‌داران و چه‌وسه‌ێنه‌رانه‌ی ئه‌م ده‌سه‌ڵاته‌وه‌ بردبووه‌ سه‌ر، هاتنه‌ سه‌ر شه‌قامی شاره‌کان وهێزی ملیۆنی خۆیان بۆ رووخانی ده‌سه‌ڵاتی سه‌کوتگه‌ری عه‌لی عه‌بدوڵا ساڵح هێنایه ‌مه‌یدانه‌وه‌. ده‌سه‌ڵاتێک که ‌بۆ ماوه‌ی 30 و 40 ساڵه‌ خه‌ڵکی ئه‌م وڵاته‌ی له‌برسێتی و گرانی و دواکه‌وتوییی و سه‌رکوتی بێپه‌رده‌دا ڕاگرتووه‌. ئه‌وه‌ی خاڵی لێکچووی ئه‌م هه‌لومه‌رجانه‌یه‌، ئه‌وه‌یه‌ که‌خه‌ڵکی ئه‌م وڵاتانه‌ به ‌سه‌رجه‌م هێچ خۆشخه‌یاڵیه‌کیان به‌ ده‌سه‌ڵات و سیسته‌می زاڵ به‌سه‌ر خه‌ڵکدا نییه‌.

به‌ڵام ئه‌وه‌ی که‌ تایبه‌تمه‌ندی خه‌باتی خه‌ڵکی یه‌مه‌ن له ‌دژی ده‌سه‌لاته‌که‌‌ی عه‌لی عه‌بدوڵا له‌ خه‌ڵکی وڵاتانی ‌میسر و تونس جیاده‌کاته‌وه‌، ئه‌وه‌یه‌ که‌ خه‌باتی جه‌ماوه‌ری له ‌یه‌مه‌ن له‌ماوه‌ی سێ مانگی ڕابردوودا پڕۆسه‌یه‌کی تێپه‌ڕاندووه‌، که ‌تییدا ده‌سه‌ڵاتی به ‌زنجیره‌یه‌ک هه‌نگاو ناچارکردووه‌. له‌‌ سه‌ره‌تاوه‌ ده‌سه‌ڵات که‌وته‌ بڵاوکردنه‌وه‌ی پڕوپاگه‌نده‌ی درۆ و پاشان ‌گرتنه‌به‌ری ڕێگا ‌توندوتیژیی و کوشتن وسه‌رکوت وهێنانی به‌ڵته‌جیه‌کان و ئاژاوه‌ دروستکردن و هه‌وڵدان بۆ به‌رپاکردنی شه‌ڕی عه‌شیره‌ته‌کان و ئینجا گرتنه‌به‌ری ڕێگای دانوسان له‌گه‌ڵ ئۆپۆزسیۆندا، به‌ناوی چاکسازی و پێکهێنانی ئا‌ڵوگۆڕ له‌حکومه‌ت، سازدانی هه‌ڵبژاردنی پێش وه‌خت.. تا سه‌ره‌نجام خه‌باتی جه‌ماوه‌ری وخۆپیشاندانه‌کان عه‌لی ساڵحیان ناچارکرد به‌ده‌ربڕینی ئاماده‌یی وازهێنان له‌ سه‌رۆکی ئه‌و وڵاته‌ به‌ڵام به‌ مه‌رجێک دادگایی نه‌کرێ.

ئه‌م داوا و مه‌رجه‌ی عه‌لی عه‌بدوڵا له‌وازهێنانی حکومه‌ته‌که‌یدا، نمونه‌ی دادگایی حوسنی موباره‌ک به ‌خۆی و سه‌رجه‌م خێزانه‌که‌یه‌وه‌، به‌ کوڕ و هاوسه‌ر و هاوسه‌ری کوڕه‌که‌یشیه‌وه، که‌ ئێستا له ‌زینداندا ژیان به‌سه‌رده‌به‌ن، به‌ ئه‌نجامگیرییه‌ک بۆ چاره‌نووسی خۆی ده‌بینی و ده‌زانی که‌شۆڕش له‌میسر چۆن دادگایی سه‌رانی حکومه‌ت و حیزبه‌که‌ی حوسنی موباره‌کی هه‌م به‌ڕێوه‌برد وهه‌م هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه. بۆیه‌ ده‌یه‌وێ به‌ر له‌وازهێنانی له ‌ده‌سه‌ڵات خۆی له‌م ئه‌نجامه‌ قوتار بکا و بێبه‌ریی خۆشی له‌و کوشتوکوشتار و سه‌رکوته‌ی که ‌زیاتر له سی ساڵه‌ له‌ یه‌مه‌ندا به‌ڕیوه‌ی بردوو. هه‌وه‌ها ده‌رگای دادگا و لێپێچینه‌وه‌ش له‌‌و تاڵانیانه‌ ببه‌ستێت که ‌به ‌دزینی سه‌روه‌ت و سامانی کۆمه‌ڵگا، له‌ماوه‌ی حکومڕانیدا له‌لایه‌ن عه‌لی عه‌بدوڵا و ده‌ست و پێوه‌نده‌کانییه‌وه‌ به‌ڕێوه‌ براوه‌. قه‌بوڵکردنی رێگاچاره‌ی وڵاتانی که‌نداوی له‌لایه‌ن عه‌لی ساڵحه‌وه‌ ته‌نها بۆ ئه‌م مه‌به‌سته‌یه‌. به‌ڵام خه‌ڵکی ناڕازی و تووڕه‌ی یه‌مه‌ن به‌ پێچه‌وانه‌وه‌ تا ئه‌مڕۆ ناڕازین و ده‌ڵێن ده‌بێ بڕوات و دادگایش بکرێ، هه‌ر ئه‌مڕۆ به‌ ملیۆن که‌س له‌ چه‌ند ‌شاری یه‌مه‌ن به‌ سه‌نعای پایته‌خته‌وه‌ هاتونه‌ته‌ مه‌یدان و داوی له‌سه‌ر کار لابردنی عه‌لی ساڵح و دادگاییکردیان به‌رزکرده‌وه‌ و داوایانکرد که ‌هیچ مه‌رجێک قه‌بوڵ ناکه‌ن.
 

ماڵپه‌ڕی نوری به‌شیر

 


 

په‌یوه‌ندیپه‌رتووکخانه‌رۆشنبیرییلینکئه‌رشیفنووسه‌رانده‌سپێک