په‌یوه‌ندیپه‌رتووکخانه‌رۆشنبیرییلینکئه‌رشیفنووسه‌رانده‌سپێک

٨\٨\٢٠١٤

گەمەی سەربەخۆیی کوردستان.

 

      فەردا چەتین

وەرگێڕانی: رێبوار    

چەتەکانی داعش هێرشەکانی خۆیان بۆ سەر خاکی باشوری کوردستان چڕکردۆتەوە ، ئەم چەتانە دوای ڕۆژئاوای کوردستان ئێستا ڕووی خۆیان کردۆتە باشوری کوردستان ، داعش بەبێ ئەوەی خوێن لە لووتی یەک لە ئەندامیان بێت توانیان شاری موسڵ داگیر بکەن دوایش هێدی .. هێدی دوای موسڵ توانیان گوندەکانی نزیک لە دوزخورماتو و چواردەوری کەرکوک بگرن ، یەکێ لەو دیمەنانەی کە سەرنج ڕاکێشە لەم بارەیەوە ئەویش ئەوەیە کە داعش ئەم پێشکەوتنانەی بەخۆیەوە دی کە چی هێزی پێشمەرگە کە خاوەن زریپۆش و دەبابە و چەکی قورسیشن بەڵام بەرامبەر بە داعش بەکاریان نەهێنا ، ڕوون و ئاشکرایە کە هێزی پێشمەرگە بەرخودانێکی جدیان بەرامبەر بە داعش نیشان نەداوە ، بەم شێوەیە ئەو شوێنانەی کە پێشمەرگە نەیانپاراستن و پاشەکشێیان لێکرد داعش لیێ جێگیربوو ، بەرامبەر بە ڕونکردنەوەکەی مەسعود بارزانی کە وتبوی ( گەلی ڕۆژئاوا بە تەنیا جێناهێڵین و بەرگری لە قامیشلو حەسەکە دەکەین ) ٢٤ کاتژمێر دوای ئەم پەیامەی بارزانی داعش بەرەو شەنگال هەنگاوی نا ، کاتژمێر ٢ شەو داعش هێرشیان کردە سەر زوممار و لە شەنگال نزیک بونەوە ، پاشان داعش توانی گوندەکانی گیزەریک و سیمباسەخدر یان کۆنتڕۆبکەن ، دەمەوبەیانی کاتژمێر ٤ هێرشیان کردەسەر گوندەکانی تیلبینان و تیلقەساب و کۆچۆ بە هاوان و دۆشکە بۆردومان بکەن و شەنگالیش داگیربکەن ، لەئاکامدا ١٢ هەزار کەس لە شەنگال بەرەو دهۆک هەڵاتن ، ڕوبەڕوی ئەم روداوانە هێزەکانی پارتی بەرخودانێکی جدیان نەکرد و پاشەکشێیان کرد لە ناوچەکەدا ، لە ئەنجامدا لەگەڵ داگیرکردنی شەنگال و دەوروبەری لەلایەن داعشەوە داعش لەو سنورەی کە پارتی خەندەقی لێدابوو جێگیربوون ، لەگەڵ ئەم گۆڕانکاریانەدا یەکینەکانی پاراستنی گەل یپگ توانیان لە حەسەکە چەتەکانی داعش قەتیس بکەن ، هەڵبەت حەسەکە وەک جوگرافییە خاوەن فراوانترین پێدەشتە ، ئەم ناوچەیە بە بەراورد بە کێڵگەی نەوتی و ستراژیەت وەک کەرکوک وایە بۆ ڕۆژئاوا ، هێزەکانی یپگ توانیویانە کە دەوروبەری ئەم ناوچەیە کۆنتڕۆڵ بکەن ، باشوری حەسەکە لە ژێر کۆنتڕۆڵی داعش بوو ، ئەو شوێنانەی هێزەکانی پارتی چۆڵیان کردووە و بەرگریان لێنەکرد بەرامبەر بە داعش ئەمە ئەوە دەگەهێنێت کە داعش ڕۆژهەڵات و باکوری حەسەکەی کۆنتڕۆڵکردووە ، بەم شێوەیە ئەگەر یپگ ش حەسەکە کۆنتڕۆڵ بکات پاراستنیشی زۆر زەحمەت دەبێت ، پارتی و داعشیش ئەم ڕاستیانە دەزانن.


پێویستە هێرش کردنە سەر شەنگال بەم شێوەیە هەڵسەنگێنرێت ، هەڵبەت وەک موسڵ چۆن بەرخودانێکی جدی نیشان نەدرا و تەسلمیان کرد شەنگالیش بەهەمان شێوەیە ، داعش بۆئەوەی پشتی یەکینەکانی پاراستنی گەل یپگ بشکێنێت لە سنورەکانی حەسەکە و کانتۆنی جەزیرە جێگیر دەبن ، هەربۆیە هێزەکانی پارتی ئەو ناوچانەی کە کۆنتڕۆڵیان دەکرد چۆڵیان کردوو ڕادەستی داعشیان کرد.


ئامانجی ئەو هاوپەیمانانە چییە کە ئەم سیاسەتە پەیڕەو دەکەن؟


ئەگەر پیلانەکەیان سەربگرێت کەواتە کۆنتڕۆڵی حەسەکە لەژێر دەسەڵاتی یپگ دەردەهێنرێت و چواردەوری کانتۆنی جەزیرە دەخرێتە ژێر دەسەڵاتی داعشەوە ، بەم شێوەیە لە ئاکامی هێرش و پاڵەپستۆی تورکیا و پارتی و داعش ڕۆژئاوا توانای بەرخودانی نامێنێت ، دوای ئەوەی شەنگال کە داعش کۆنتڕۆڵی دەکات پاشان هێرش دەبات بۆ مەخمور ، بەم شێوەیە مەخمور کە چەندین ساڵە تورکیا و پارتی دەیانەوێت چۆڵی بکەن لە ڕێی داعشەوە ئامانجەکەیان دەهێنە دی.

 

دوای هەموو ئەمانە ئەو قارەمان و فریادرەسە دێتە ئاراوە بەناوی سەربەخۆی کوردستانەوە ، هەروەکو چۆن شەنگال و دەوروبەری ڕادەستی داعش کرا بەهەمان شێوە سیمیانارێکی تر بۆ ڕادەستی شوێنی تر دەخوڵقێنرێت ، بەم شێوەیە دەیانەوێت کەسایەتی پارتی کە بەرامبەر بە هێرشەکانی داعش کە ڕوشاوە جارێکی تر چاکی بکەنەوە ، زاتەن لە ئەزەلەوە پارتی دژی شۆڕشی ڕۆژئاوایە ، بۆپوچەڵکردن و سەرنەکەوتنی ئەم شۆڕشەی رۆژئاوا ئەوەی لە دەستی بێت پارتی کردویەتی ، سەرەتا دەروازەکانی داخست ، دوایش پردی سمێلەکەی لاداو دوایش خەندەقی لە نێوان سنوری ڕۆژئاوا و باشوری کوردستان لێدا.


خۆشبەختانە چاوی جیهان لەسەر ئەم گۆڕانکایانەیە و پێنوسی مێژووش سەرقاڵی نوسینەوەیە ، کاتێک گەلی کورد لە ڕۆژئاوا بە هەموو توانایەکیانەوە بەرخودان دەکەن بۆ پاراستنی دەستکەوتەکانیان بەڵام لە باشوری کوردستان بەبێ هیچ بەرخودانێکی جدی خاکەکەی ڕادەستی داعش دەکرێت ، ئەگەر لەجیاتی پێشمەرگەی پارتی شەرڤانانی یپگ لە شەنگال بونایە چی ڕویدەدا ؟ ، هەڵبەت لەم حاڵەتەدا هێزی داعش ڕوبەڕوی پاراستنێکی پۆڵاین دەبونەوە ، داعشیش لەدوای شەهیدکردنی دوا شەرڤانی یپگ دەیانتوانی بچنە شەنگالەوە ، ئەمە پرسیارە دەمارگیرەکەیە ، ئەوەی بە ئاشکرا دژایەتی و دوژمنیایەتی شۆڕشی ڕۆژئاوا بکات و ئەوەی کە هیچ بەرخودانێک نەکات لە پێناو پاراستنی تۆزقاڵێک خاکەکەی چۆن باس لە سەربەخۆیی کوردستان دەکات؟
 

ماڵپه‌ڕی رێبوار

 

 

 

 

په‌یوه‌ندیپه‌رتووکخانه‌رۆشنبیرییلینکئه‌رشیفنووسه‌رانده‌سپێک