١٢\٦\٢٠١٠

گوشارى دەسەڵات و ناپیشەییبوونى کارى رۆژنامەنووسى.

پێشڕەو حەمید 

قورسە لە لەنێو ئەو هەمو ڕاگەیاندن کارەى لە کوردستاندا کاردەکات ، بتوانرێت بەمانا جیاوازى لەنێوان جۆرى کارکردنیاندا بدۆزرێتەوە بەتایبەتى کە تائێستاش زۆربەى ڕۆژنامەکان لەسەر یەک سکێچ کاردەکەن و ستراتیژى کارکردنیش لەزۆربەیاندا بەلێڵى دەردەکەوێت و هەریەکەیان لاى خۆیەوە کارى سەربەخۆبون بەخۆى دەبەخشێت و لە زۆر ڕوداویشدا بى سڵمینەوە دەبنە بەشێک لە هێز لە دژى هێزێکى تر ، ئەو جۆرە کارکردنە ى ئەمڕۆ لەنێو دونیاى ڕۆژنامەنوسى کوردیدا دەبینرێت جۆرێک لە دوفاقیەتى پێوە دیارە و زۆربەى ڕۆژنامەکان لەپێناو زیادکردنى تیراژدا توشى چەندین کێشەى یاساى دەبن و لە ئیتیکى کارى ڕۆژنامەوانى دەچنە دەرەوەو لەبیرى دەکەن کە پێشتر بەڵێنى پاراستنى ئەداى سەردەمیانەى خۆیان داوە و ڕێزى پیشەکەیان بگرن .

ڕاگەیاندن لەهەمو فۆرمەکانیدا جگە لەوەى مومارەسەکردنى شێوەیەکە لەشێوەکانى دەسەڵات ، بەهەمان شێوەش لەکردارە پراکتیکیى یەکانى خۆیدا تەواوى دەسەڵاتەکان دەخاتە بەردەم لێپرسینەوەو چاودێریان دەکات ، بەم پێوەرش ناوزەندکردنى ڕاگەیاندن بە ( دەسەڵاتى چوارەم ) لەکۆمەڵگە دیموکراسیە یەکاندا ناوزەندکردنێکى تەندروستانەیە .

کارکردنى ڕۆژنامە ئەهلى و ڕۆژنامەنوسە سەربەخۆکان لەکوردستاندا لەنێوان سیستەمێکى دیکتاتۆرى ناکامڵ و دیموکراسیەتێکى ناتەندروستانەدا ، گەلێک سەختەو دەسەڵاتى کوردیش چەندین جار لەڕێگەى میدیا کانى خۆیەوە و لەڕیگەى ڕاگەیاندنەکانى حیزبەوە هێرشى بێ بەڵگەیانە دەکاتە سەر ڕۆژنامە و گۆڤارە ئەهلیەکان و بەجاسوس پێناسەیان دەکات ، بەدەرلە لە بەرگرى کردن بۆ فەراهەم کردنى ئازادى وفراوان کردنى مەوداکانى ئازادى دەربڕین و یەکتر خوێندنەوە و دەرکەوتنى جۆرێکى نوێ لەمیدیاى بینراو وەک ( KNN ) کە جیاوازتر ڕۆدەچێتە نێو کێشەو گرفتە سیاسى و کۆمەڵایەتى و ئابوریەکان و ئەوەى میدیاکانى دەسەڵات وحیزب بەشەرمەوە باسى دەکەن ( knn ) ئەو میدیا بینراوە نیمچە سەربەخۆیە باشتر گوزارشتیان لێدەکات هەرچەندە لەهەندێک دەربرین و گوزارشتکردن لە گرفتەکاندا جۆرێک لادانى ڕونى تێدایە لە ئیتیکى کارى ڕۆژنامەوانى .

هەربۆیە کاتى ئەوەهاتەوە کە دەزگا ئیعلامییە سەربەخۆکان بەرەو پیشەى بوون هەنگاو بنێت و تەواوى ئەو بەربەستانە بشکێنێت کە ڕێگرە بۆ دروستکردنى فەزایەکى کراوەتر و سەربەستانەتر لە دەربڕین و ئاراستەکردنى گوتارێکى سەردەمیانەى بى دەمامک .

کارى ڕۆژنامەنسى لەکوردستاندا سەرەڕاى بوونى چەندین بەربەرست هێشتا چەندین هەنگاوى باشى هەڵناوەو هەوڵی شێلگیرانەى چەندین دەزگاى ئەهلى بەرزدەنرخێنم و داواى کۆششى زیاتر دەکەین بۆ ئەوەى بتوانرێت لەئایندەدا بەرەو پیشەى بون هەنگاو بنێن و زیاتر کۆمەڵگاى کوردى هۆشیاربرکێتەوە لە و گۆڕانکاریانەى ڕو ئەدەن و تاکى کوردى بەماف و ئەرکەکانى خۆى ئاشنابێت و خودى ڕۆژنامەیش بە کردار ببێتە چاودیرێکى سەرسەخت بەسەر کردارگەلى دسەڵات و تواناى ئەوەى هەبێت شەقامى کوردى یەکبخات و لەپێناو بەرژەوەندى باڵاى میللەتدا بیان جوڵێنێت بەئاراستەى پاراستنى کەرامەت و مافە کانى خۆى لەبەرامبەر هەر هەرزان فرۆشتنێکى لەلایەن هێزەکانەوە لەپێناو بەرژەوەنى خۆیاندا .

هێشتا هیچ هەنگاوێکى ئەرێنى بەرەو پیشەى بون بەدى ناکرێت و ئەوەى هەیە هێشتا خۆفەرزکردنە لەلایەن دەزگا و ڕۆژنامەکانەوە و لەو پێناوەیشدا زۆر هەوڵ دراوە بەڵام دواجار تەسلیمى واقیعێک بونەتەوە کەلەبەر ڕیگرى و دروسیتکردنى بەربەستى بەردەوام لەلایەن دەسەڵاتەوە زۆرى ئەو هەوڵانە بەهەدەرچون ؟ چونکە ئەوەى ئەمڕۆ دەزگا و ڕوژنامەکان ئیشى بۆدەکەن ئەوەنەدەى مەبەستایەنە کە بەرگرى لە سەرەخۆبون و وەدەستخستنى زیاترى بکەن لەڕوى لایەنە ئابوریەکەیەوە ، ئەوەندە گرنک نەبوە بەلایانەوە لەیەک کاتدا بتوانن چەندین شەڕى سپى بکەن بۆ مانەوەیان لەنێو جەنگیى دەرونى و پیشەیدا، هەرچەندە لەڕوى سەربەخۆبونەوە تاڕادەیەکى دڵخۆشکەرانە تائێستا براوەى جەنگەکان بون و لەزۆر لایەنەوە نەبونەتە لایەنگرى هێزێکى تر لەدەروەى ئەو هێزەى بەردەوام بە جاسوس و فەوزەوى تۆمەتبارى دەکات ، کە دیارە ئەوەش لە نائامادەبونى هێزێکى ئۆپۆزیسێوندا چەندین ڕۆژنامەى ئەهلى توشى ئەو جەنگانەبونەتەوە لەگەڵ گوشارى هێزە سەرسەختەکەى دەسەڵاتدا .
 

ماڵپه‌ڕی پێشڕه‌و حه‌مید