په‌یوه‌ندیپه‌رتووکخانه‌ئێمهلینکئه‌رشیفنووسه‌رانده‌سپێک

١١\٢\٢٠١٠

پیلانگێڕیی‌ نێوده‌وڵه‌تیی یاخود پیلانگێڕییه‌‌ هاوبه‌شه‌کان ؟

جه‌لال چوارتایی

- به‌شی یه‌که‌م -


دیرۆکی کوردان چ له‌ دوور و چ له‌ نزیک‌دا نامۆ نه‌بووه‌ به‌ پیلانگێڕیی ، ئیتر ئه‌و پیلانگێڕییانه‌ ده‌ره‌کی بووبێت یاخود ناوخۆیی ، شاراوه‌ بووبێت یاخود ئاشکرا، نێوده‌وڵه‌تی بوبێت یاخود به‌هاوکاری خیانه‌تکارانی ناوخۆ . هه‌ر پیلانگێڕییه‌کیش به‌رپا بوبێت ئه‌وا زۆر به‌خێرایی ئه‌نجامگیر بووه‌ ، ئه‌نجامه‌که‌شی یان ئاشبه‌تاڵ بووه‌ یاخود بێده‌نگبوونێکی ده‌یان ساڵی، ئه‌نجامی سه‌رگرتنی پیلانگێڕییه‌کانیش هانده‌رێک بووه‌ بۆ دووباره‌کردنه‌وه‌ و چه‌ند باره‌ کردنه‌وه‌ی پیلانگێڕییه‌کان چونکه‌ له‌ ئه‌نجامی سه‌رگرتنی پیلانگێڕییه‌کاندا خاڵه‌ لاوازه‌کانی کوردانیان بۆ ده‌رکه‌وتووه‌ و له‌ ڕێگه‌ی ئه‌و خاڵه‌ لاوازانه‌شه‌وه‌ به‌ هه‌موو ئامانجێکی خۆیان گه‌یشتوون . خاڵه‌ لاوازه‌کانیش به‌ شێوه‌یه‌کی گشتی په‌یوه‌ست بووه‌ به‌ هزری ناوچه‌گه‌رێتی و پشتبه‌ستن به‌ بێگانه‌ و بوونی سه‌رکرده‌ی خێڵه‌کایه‌تی و نه‌بوونی ستراتیژییه‌کی نه‌ته‌وه‌یی و لاوازی ئایدۆلۆژی .


به‌ڵام چ له‌ دیرۆکی کوردان و چ له‌ مێژووی گه‌لانی خۆرهه‌ڵاتی ناوێن‌دا هیچ پارت و ڕێکخراوه‌یه‌ک به‌دی ناکرێت که‌ هێنده‌ی پارتی کرێکارانی کوردستان پیلانگێڕیی له‌سه‌ر کرابێت و به‌شێکی به‌رچاوی ئه‌و پیلانگێڕییانه‌ش له‌ڕێگه‌ی به‌کرێگیراوانی کورد و هێزه‌ خه‌ڕه‌کیه‌ به‌ ڕواڵه‌ت کوردیه‌کانه‌وه‌ ئه‌نجام دراوه‌ .
هه‌ر له‌ کاتی دامه‌زراندنی پارتی کرێکارانی کوردستاندا پیلانگێڕانیش خۆیان تاقی ده‌که‌نه‌وه‌ ، سه‌ره‌تا له‌ ڕێگه‌ی که‌سانی سیخوڕ و پاشانیش له‌ ڕێگه‌ی هێزه‌ به‌ ڕواڵه‌ت کوردیه‌کانه‌وه‌ ، به‌ر له‌ دامه‌زراندنی پ‌ک‌ک ئه‌و هێزه‌ به‌ ڕواڵه‌ت کوردیانه‌ ته‌نها بۆ یه‌ک جاریش دانوستانیان له‌گه‌ڵ یه‌کتردا نه‌کردبوو و ته‌نها به‌ردێکیشیان به‌ڕوخساری داگیرکه‌ری تورکدا نه‌هاویشتبوو ، که‌چی له‌ به‌رامبه‌ری پارتی کرێکارانی کوردستان‌دا هه‌م به‌ره‌یان ساز ده‌کرد و هه‌م جاڕی شه‌ڕی کوچه‌ و کۆڵانیشیان ده‌دا .


ئه‌م پیلانگێڕییانه‌ هه‌ر له‌ چوارچێوه‌ی هێزه‌ به‌ ڕواڵه‌ت کوردیه‌کان و داگیرکه‌رانی کوردستاندا قه‌تیس نامێنێت به‌ڵکو له‌ پشت ئه‌م پیلانگێڕییانه‌وه‌ هێزی ئیمپریالیزمی جیهانیش خۆی حه‌شار داوه‌ که‌ ئه‌مه‌ش له‌ دوای کۆتایی هاتنی ڕژێمی پادشایه‌تی ئێران به‌ده‌ر ده‌که‌وێت ، چونکه‌ کاتێک کۆماری ئیسلامی ئێران ده‌سه‌ڵاتی گرته‌ ده‌ست ، ژماره‌یه‌ک له‌ خوێندکارانی ئێرانی ده‌ستیان به‌سه‌ر باڵوێزخانه‌ی ئه‌مریکادا گرت له‌ شاری تاران‌دا و ته‌واوی به‌ڵگه‌نامه‌کانی نێو باڵوێزخانه‌که‌ ئاشکرا بوون . یه‌کێک له‌و به‌ڵگه‌نامانه‌ هی ده‌زگای هه‌واڵگری "سی.ئای. ئه‌ی" ئه‌مریکایه‌ که‌ له‌ کونسوڵیه‌ی ئه‌مریکا له‌ شاری ئه‌ده‌نه‌ی تورکیاوه‌ زانیاری ده‌داته‌ باڵوێزخانه‌که‌یان له‌ شاری تاراندا و ده‌ڵێت:-


{هه‌م چه‌پی تورک و هه‌م گروپه‌ کوردیه‌کان نه‌ بۆ ئێمه‌ و نه‌ بۆ تورکیا مه‌ترسیدار نین . به‌ڵام ته‌ڤگه‌رێک هه‌یه‌ به‌ ناوی "ئاپۆچی" تا دێت ئه‌و ته‌ڤگه‌ره‌ پێشده‌که‌وێت و به‌هێز ده‌بێت . ئه‌مه‌ش زۆر مه‌ترسیداره‌ ، پێویسته‌ له‌ به‌رامبه‌ر ئه‌و ته‌ڤگه‌ره‌ هه‌ندێک ته‌دبیر وه‌ربگیرێن :


1- پێویسته‌ شه‌خسی ئاپۆ به‌ئامانج وه‌ربگیردرێت ، به‌ چ بێزار و توڕه‌ ده‌بێت ؟ له‌و چوارچێوه‌یه‌دا پڕوپاگه‌نده‌ له‌سه‌ر ئاپۆ بکرێت ، بۆئه‌وه‌ی که‌سێتی ئه‌و لاواز و ناشیرین بکرێت ، تاوه‌کو له‌نێو گه‌لدا بچووک ببینرێت .
2- پێویسته‌ عه‌شیره‌ته‌کان چه‌کدار بکرێن و له‌ دژی ئه‌و ته‌ڤگه‌ره‌ بخرێنه‌گه‌ڕ .
3- په‌یوه‌ندی نێوان ئه‌م ته‌ڤگه‌ره‌ و ته‌ڤگه‌ره‌کانی دیکه‌ خراپ بکرێت ، له‌نێوانیاندا شه‌ڕ و ئاژاوه‌ بنرێته‌وه‌ ، که‌وا بتوانرێت ئه‌و ته‌ڤگه‌ره‌ گۆشه‌گیر بکرێت و بێکاریگه‌ر بکرێت . }.
بڕوانه‌ په‌ڕتوکی (پ‌ک‌ک مێژووێک له‌ ئاگر لاپه‌ڕه‌ی 171) .

ته‌نها هێزێک که‌ سه‌رکه‌وتن به‌ده‌ست ده‌هێنێت به‌سه‌ر پیلانگێڕییه‌کاندا و له‌ دوای هه‌ر پیلانگێڕییه‌ک به‌هێزتر و چالاکتر بووه‌ بریتیبووه‌ له‌ پارتی کرێکارانی کوردستان ، هه‌ر بۆیه‌ش پیلانگێڕییه‌کان زیاتر گه‌شه‌یان پێده‌درێت و هه‌موو چاوه‌کان ده‌خرێنه‌ سه‌ر به‌ڕێز عه‌بدوڵڵا ئۆجه‌لان و پیلانگێڕیی 15ی شوبات ئه‌نجام ده‌ده‌ن .

پیلانگێڕییه‌ک یاخود چه‌ندین پیلانگێڕیی له‌ یه‌ک کاتدا ؟
یه‌کێک له‌و ده‌سته‌واژه‌ چه‌وتانه‌ی که‌ تاوه‌کو ڕۆژگاری ئیمڕۆش بره‌وی پێده‌درێت چ له‌لایه‌ن نوسه‌رانه‌وه‌ و چ له‌لایه‌ن ڕاگه‌یاندنه‌کانی پارتی کرێکارانی کوردستانه‌وه‌ ده‌سته‌واژه‌ی پیلانگێڕیی نێونه‌ته‌وه‌ییه‌ ، چونکه‌ له‌ ڕاستیدا پیلانگێڕییه‌که‌ زۆر له‌وه‌ زیاتر بووه‌ که‌ به‌ پیلانگێڕیی نێو نه‌ته‌وه‌یی پێناسه‌ی بکه‌ین و ده‌کرێت به‌ پیلانگێڕییه‌ هاوبه‌شه‌کان ناوی ببه‌ین و به‌شێوه‌یه‌کی گشتی دابه‌شی بکه‌ین به‌سه‌ر سێ به‌شدا :-


1- پیلانگێڕیی نێونه‌ته‌وه‌یی .
2- پیلانگێڕیی نێوخۆی کوردستان .
3- پیلانگێڕیی نێوخۆی پارتی کرێکارانی کوردستان .

1- پیلانگێڕیی نێونه‌ته‌وه‌یی :-


له‌م پیلانگێریه‌داهه‌م ئه‌مریکا و هه‌م داگیرکه‌ران و هه‌م ڕوسیا و هه‌م ئیسرائیل و هه‌م وڵاتانی ئه‌وروپی و هه‌م به‌شێکیش له‌ وڵاته‌ عه‌ره‌بیه‌کان تێیدا به‌شداربوون .
ئامانج له‌م پیلانگێڕییه‌ یان پاکتاوکردنی یه‌کجاره‌کی پارتی کرێکارانی کوردستان یاخود کۆنترۆڵکردن و ده‌سته‌مۆکردنی بوو، بۆ پاکتاوکردنی پارتی کرێکارانی کوردستانیش ده‌بوو سه‌ره‌تا که‌سایه‌تی به‌ڕێز عه‌بدوڵڵا ئۆجه‌لان بکه‌نه‌ ئامانجی هێرشه‌کانیان و له‌ میلله‌ت و له‌ ته‌ڤگه‌ری داببڕن ، تاوه‌کو له‌م ڕێگه‌یه‌وه‌ بتوانن ئاشبه‌تاڵ به‌ پ‌ک‌ک بکه‌ن و پاکتاوی بکه‌ن چونکه‌ له‌م ڕێگه‌یه‌دا خاوه‌ن ئه‌زموونێکی هێجگار به‌رفره‌ بوون و ئه‌زموونه‌که‌شیان له‌ که‌سایه‌تیه‌کانی وه‌کو خوالێخۆشبووان(شێخ سه‌عیدی پیران و پێشه‌وا قازی محه‌مه‌د و مه‌لا مسته‌فا بارزانی)یه‌وه‌ به‌ ده‌ست هێنابوو چونکه‌ به‌ کوشتن یاخود دوورخستنه‌وه‌ی هه‌ر یه‌کێک له‌م به‌ڕێزانه‌ ئه‌وا هه‌م ئاشبه‌تاڵ سازکرابوو و هه‌م بزوتنه‌وه‌کانیشیان بێده‌نگ کرابوون .


مه‌به‌ست له‌ پاکتاوکردنی په‌‌که‌‌که‌ش ده‌گه‌ڕایه‌وه‌ بۆ ئه‌و ستراتیجیه‌ نه‌ته‌وه‌ییه‌ی که‌ ئه‌م پارته‌ به‌ بنچینه‌ی گرتبوو بۆ ده‌سته‌به‌رکردنی ئازادی نه‌ته‌وایه‌تی و پساندنی کۆت و به‌ندی کۆیلایه‌تی ، چونکه‌ یه‌کێک له‌ تایبه‌تمه‌ندیه‌کانی پ‌ک‌ک بریتی بووه‌ له‌ هه‌نگاونان به‌ره‌و یه‌کێتی نه‌ته‌وه‌یی و به‌ بنچینه‌ وه‌رگرتنی هه‌موو به‌شه‌کانی کوردستان ، واته‌ هیچ کاتێک خه‌بات و تێکۆشانی له‌ به‌شێکی کوردستاندا کورت نه‌کردۆته‌وه‌ و به‌شه‌کانی دیکه‌ فه‌رامۆش بکات ، به‌ڵکو هه‌وڵی پ‌ک‌ک بۆ هه‌موو به‌شه‌کانی کوردستان بووه‌ و له‌م پێناوه‌شدا هه‌م هه‌نگاوی به‌رچاوی ناوه‌ و هه‌م فیداکاری زۆریشی کردووه‌ . واته‌ به‌رژه‌وه‌ندی نه‌ته‌وایه‌تی له‌ سه‌رو هه‌موو به‌رژه‌وه‌ندییه‌کی دیکه‌وه‌ بووه‌ ، بێگومان ڕه‌وشێکی له‌م شێوه‌یه‌ش هیچ کاتێک له‌ به‌رژه‌وه‌ندی ئیمپریالیزمدا نابێت له‌به‌رئه‌وه‌ی به‌رژه‌وه‌ندی هێزه‌ ئیمپریالیسته‌کان له‌ ئاژاوه‌ی نێوان گه‌لان و کۆیله‌کردنیاندا بووه‌ .