|
٧\٧\٢٠١٤
رۆژاوا،
ئەزموونێکی نوێ،
باشترین
نموونەیەکە لە بڕواکردنە سەرخۆ لە بەرگریی و خۆڕاگریی.
زاهیر باهیر
- بەشی
یازدەم (کۆتایی) -
بەرئەنجام و دوا قسەم:
دەتوانرێت لە ڕوانگەو تێڕوانینی جیاوازەوە هەر لە چەپ و ڕاست و
مارکسیستەکان و کۆمۆنیستەکان تا دەگاتە ئازادیخوازەکان، ئەنارکیستەکان،
قسەو پێشبینی لەسەر داهاتووی ئەو ئەزموونەی ڕۆژاوا، بکرێت و لێکدانەوەی
زۆریشهەڵبگرێت.
لای منێکی ئەنارکست/ئەنارشی مەسەلەکان، ڕووداوەکان هەرگیز ڕەش یان سپی،
نابینم، هیچ کاتێکیش حەلێکی ئامادەکراوم لەلا نییە، هەروەها لە دووتوێی
کتێبەکانیشەوە نە لە ئێستای ئەو ڕووداوانە و نە لە داهاتووشیاندا،
ناڕوانم، قسەو دەقی بڕگەی مردووەکان بەسەر ڕووداوکاندا ناسەپێنم و جێ
بە جێی ناکەم، واتە لای من واقیع هزر دروستدەکات نەك پێچەوانەکەی.
من بە مێشکێکی کراوە و بە لەبەرچاوگرتنی ڕودانی دەیەها ئەگەر، داهاتووی
ئەو ئەزموونە دەبینم، فۆرمیلەیەکی حازر و چارەسەرێك و نووشتەیەکی
نوسراوم پۆ ئەو ڕوداوە، پێنییە ، هەر لەبەر ئەوەش دەیبەستمەوە بە
دەیەها هۆکار و ڕوودانی ئەم ئەگەر و ئەو ئەگەرەوە.
دەبێت ئەوەش بڵێم کە دوو شت لای من لە هەموو ڕووداو و ڕاپەڕین و
شۆڕشێکدا گرنگن، کە یەکەمیان: شۆڕش هەڵچوون و تێکۆشان و پیلانی سیاسیو
سیاسییەکان نییە و بە تەنها هەڵوەشاندنەوەی ژێرخانی (ئابووری) کۆمەڵگە
و لە بەینبردنی چینەکان نییە، کە ئەمە بۆچوون و پێناسەکردنی شۆڕشە لای
هەم کۆمۆنیستەکان و هەم مارکسییەکانیش، هۆی ئەمەش لای ئەوان، بینینی
تەواوی پەیوەندییەکانە بەشێوەیەکی میکانیکیانە. بەڵام بە بۆچوونی من،
ئەگەر شۆڕشیش سەربکەوێت و سەروەرێتی چینایەتیش نەمێنێت، هێشتا دەشێت و
ئەگەرێ هەیە کە لە کەتواردا سەروەرێتی لەناو خێزاندا لەسەر کار لە
خوێندنگاو شوێنەکانی دیکەش هەر بمێنێت. دەشێت هێشتا جیاوازی نێوان پیاو
و ژن هەر بمێنێت، دەکرێت کولتووری خۆپەسەندی وچاوچنۆکی و توندوتیژی
لەتەك گەلێك دیاردەی دیکەی پاشماوەی سیستەمی سەرمایەداریدا هەر بمێنن.
لای من ئەوەی سەرەوە، واتە بە تەنها گۆڕینی ژێرخانە ئابوورییەکەی
کۆمەڵگە، بەتەنها دەستەبەری شۆڕش و مانەوەی ناکات، بۆیە لە لایەنەکانی
دیکەشدا دەبێت شۆڕش بکرێت و پێشوەختیش بکرێت.بناغەی ڕودانی شۆڕشە
ئابوورییەکە، واتە هەڵوەشاندنەوەی بنەما ئابوورییە چینایەتییەکان،
سەرکەوتوو نابێت، ئەگەر سەرکەوتووش بێت بە هۆی ئەوەی کە خەڵکی لە ڕووی
مێنتەڵییەوە ئامادەنییە، پاشاگەردانی ڕوودەدات. هەر لەبەر ئەمەش، دەبێت
پێشوەخت شۆڕشی کۆمەڵایەتی لە کولتوردا، لە ڕۆشنبیرییدا لە خودی تاکدا
لە هەڵسوکەوتی بیرکردنەوەیدا، بکرێت.
من کێشەکان هەر ئاوا بەو میکانیکییە نابینم، کە ئەگەر شۆڕشی ئابووری و
ئاڵوگۆڕی سیاسی [ئەوەی پێی دەڵێن شۆڕشی سیاسی] کرا، ئیدی ئاوا یەکاویەك
لەسەر هەڵسوکەوتی کۆمەڵگەو تاکەکانی ڕەنگدەداتەوە. لای من بێزاری خەڵك
لە سیستەمی سەردەم و قەناعەتبوون بە گۆڕینی، هەبوونی گیانی بەرگری و
بەرهەڵستی و بەگژاچونەوە ( مقاوەمە)، گیانی یاخیبوون، زۆر گرنگە.
بەکورتی ڕەتکردنەوەی کولتووری سەردەم، جێگرتنەوەی بە کولتووری یاخیبوون
و مقاوەمە، نەك هەر بناغەی شۆڕشە، بەڵکو دەستەبەری مانەوەشێتی.
چۆن ئەو خاڵەی سەرەوە بە ئەزموونی ڕۆژاواوە پەیوەست دەکەمەوە؟
ئەو ئەزموونە لە ڕۆژاوا زیاتر لە دوو ساڵە هەیە، دوای ئەمەش
نەوەیەکیزۆر گەنج شاهیدحاڵی ئەو ئەزموونەن، لێرەشەوە گیانی مقاوەمەیان
بەخۆیانەوە گرتووە، لە ژینگەیەکی ئازاد و سەربەستدا دەژین، کولتووری
ژیانی تەبایی و لێبورن وباوەڕبوون بەخۆو ڕۆحیەتی کارکردنی خۆبەخشیانە و
هاریکاری لەوێ، لە برەودایە. ڕاستە لەوێ ژیان سەختە، ڕاستە سادەیە و
ستاندەری ئەو ژیانە نزمە و خەڵکی لەوێ لە زۆر پێداویستی سەرەکی ژیان
بێبەشن، بەڵام ڕوخۆش، بەخەندە، بەختەوەر، سادە و ساکار، نەبوونی
جیاوازییەکی چینایەتی گەورە لەوێ هەموو ئەمانە کەموکوڕییەکانی ژیانی
لەوێ پڕکردۆتەوە. ئەمەی کە لە سەرەوە باسمکرد ئەم خەڵکەی فێرکردووە، کە
لە داهاتوودا مل بۆ دیکتاتۆرییەت، بۆ سەرکوتکردن، بۆ ملکەچێتی، بۆ
ژینگەی نائازاد، بۆ ئەوەی کە کەسانێكی دیکە بڕیارەکانی بۆ بدەن، نادات.
ئەمانە هەمووی ئاوا دەکات، کە خەڵکی خۆبەدەستەوەدان ڕەتبکاتەوەو
دیسانەوە لەسەر پێی خۆی هەڵسێتەوەو مقاوەمەبکاتەوە، دەستبەو کولتوورەوە
کە ماوەیەکە تیایدا دەژی، بگرێتەوە.
دووهەم: گریمان [بەو جۆرەی کە کە خەڵکانێك هەیەو پێمان دەڵین] ئۆجەلان
و پەکەکە و پەیەدە هەر هەموویان بە دژی تەوژمی ئەم ئەزموونەوە ڕۆیشتن،
ئیدی ئەوەکۆتایی بەم ئەزمونە دێنێت، یاحوکمێکی دیکتاتۆریانە جێگای
دەگرێتەوە. ئەمەئیحتیمالە و قابیل بە ڕوودانە. بەڵام لەم بارەشدا
جارێکی دیکە نە سوریاو نە ڕۆژاواش حکومەتێکی دیکتاتۆری یا بەلشەفی ئاسا
بۆ ماوەیەکی درێژ بەخۆیەوە نابینێت، ئەو زەمانە ڕۆیشت، کە شێوە حوکمێکی
وەکو صەدام یا حافز ئەسەد، کە لە شاری حەڵەبدا زیاتر لە ٣٠ هەزار کەس
لە ماوەیەکی کەمدا قەسابی بکات، ئەو زەمانە گوزەشتیکرد، لە ڕۆژاوای
کوردستاندا خەڵکی زۆر لە سەرجەمی هەر هەموو تەیار و ڕێکخراو و گروپە
قەوەمییەکان و دینییەکان و کۆمۆنیستەکان و مارکسییەکانی باشووری
کوردستان هۆشمەندترن، ئەوەی ئەم گروپانە لە ٥٠ بۆ ٧٠ ساڵ لە باشووری
کوردستاندا نەیانتوانی بیکەن، خەڵکی ڕۆژاوا لە دوو ساڵدا کردیان و
بەرەو تەواوکردنی ئەو ئەزمونە دەڕۆن.
ئەوەی ماوەتەوە بیڵێم ئەوەیە، ئەم ئەزموونەی کە لە ڕۆژاوادا هەیە
فکرەیەکی تایبەت بە ئۆجەلان نییە و لە مێشکی ئەوەوە نەهاتۆتە دەرەوە،
وەکو کۆمەڵیکی زۆر لە خەڵکی پیمان دەڵێن، بەڵکو لێرەدا ئۆجەلان کرێدتی
(Credit) ئەمەی پێدەبڕێت تەنها لەبەر ئەوەی، کە ئەو لە بەندیخانەدا خۆی
پێ ئاشناکردووە و پاش خوێندنەوەیەکی دوورودرێژو تێفکرینێکی زۆر و
تاووتوێکردنێکی بێ ئەندازەی سەرجەمی ئەزمونەکانی دیکەی جیهان، گەیشت
بەو قەناعەتەی کە دەوڵەت لە هەر پێست و ناوەرۆکێکدا بێت هەر دەوڵەتە و
دەوڵەتیش بەدروستکردنی دەوڵەتی دیکە لە جێگای، لەناو ناچێت.
ئۆجەلان لە کونی ژوورەوە، لە بەندیخانەدا، لە ژووری ئینفرادیدا بەو
ئاکام و ئەنجامە گەیشت، بەڵام لە هەرێمی کوردستان وناوچەکە نەك هەر
سەرکردەکانلە دەرەوەن و بەندیی نین،تەنانەت ڕۆشنبیرەکانیش سەرەرای
هەموو ئیدیعا و وێناکردنێك کە لەسەر خۆیان هەیانە، نەیانتوانیوە و بەو
سەرنجامە نەگەیشتون، جونکە نایانەوێت وەها بەرخودانێك لێرە و ناوچەکە
سەرهەڵبدات، چونکە لە بەرژەوەندی مشەخۆریانە و سەروەریخوانەیان نییە،
لەبەرئەوەیە کە بە هەموو شیوەیەک دژایەتی دەکەن و دەیانەوێت بەر بە
پەڕینەوەی ئەو ئەزمونە بۆ هەرێمی کوردستان و وڵاتانی دیکە بگرن.
ئەمە بەرەنجامێکە کە من لە گەشتەکەم بۆ ڕۆژاوا و گفتوگۆکردنی ڕاستەوخۆم
لەگەڵ خەڵکی ئەوێ و لێکدانەوەی و بەراوردکردنی بە ئەزموونەکانی
پێشووتری شۆڕشی گەلان، پێیگەییشتووم. دەکرێت دیتنی هەر شتێك بەگوێرەی
بەرژەوەندی و لە گۆشەنیگای جیاوازەوە، جیاوازبێت و هەموومان لەیەک
کاتدا نەتوانین وەك خۆی بیبینین، بەڵام ئەمە ڕەتکەرەوەی ئەوە نییە، کە
بۆچوونە جیاوازەکان و میتۆدە جیاوازەکانی لێکدانەوە و بەرەنجامە
جیاوازەکان لەسەر مێزی گفتوگۆی کراوەی ئامانجدارانە و ڕاستخوازانە لە
تۆڕ و سایت و ڕۆژنامە و رادیۆ و تەلەفزیۆنەکاندا کۆببنەوە و هەوڵی
لەیەک تێگەییشتن و پەردەلادان لەسەر لایەنە پۆزەتیڤ و نیگەتیڤەکانی ئەم
ئەزموونە بدەن و ڕێگرەکان وەلابنرێن و سەرکەوتنەکان پەرەپێبدرێن. من
وەك بینەرێکی ئەو ئەزموونە و وەك نووسەری ئەم ڕاپۆرتە زنجیرەییە،
ئامادەی هەموو گفتوگۆیەکی کراوەم و هەوڵیشی بۆدەدەم.
______________________________
بەشی
دەیەم:
www.emrro.com/rojawaezmuneki10.htm
بەشی
نۆیەم:
www.emrro.com/rojawaezmuneki9.htm
بەشی
هەشتەم:
www.emrro.com/rojawaezmuneki8.htm
بەشی
هەفتەم:
www.emrro.com/rojawaezmuneki7.htm
بەشی
شەشەم:
www.emrro.com/rojawaezmuneki6.htm
بەشی پێنجەم:
www.emrro.com/rojawaezmuneki5.htm
بەشی
چوارەم:
www.emrro.com/rojawaezmuneki4.htm
بەشی سێیەم:
www.emrro.com/rojawaezmuneki3.htm
بەشی
دووەم:
www.emrro.com/rojawaezmuneki2.htm
بەشی یەکەم:
www.emrro.com/rojawaezmunekii1.htm
ماڵپەڕی زاهیر باهیر
|
