په‌یوه‌ندیپه‌رتووکخانه‌رۆشنبیرییلینکئه‌رشیفنووسه‌رانده‌سپێک

٤\٦\٢٠١٨

ساختە بۆچی؟

حەمید عەزیز    


ساختە واتای فڕوفێڵ و تەڵەکەو درۆ بەمەرامی بەرژەوەندی خۆت و زەرەری بەرامبەر بۆیە لەکۆتاییدا بەسەر خۆتدا دەشکێتەوە چونکوم کارێکی نایاسایی و قێزەون و بەدە بۆیە گاڵتەکردنە بەهەستی بەرامبەرو خۆ بەزیرەک زان و بەرامبەر بەگێل و نەفام و نەزان لەقەڵەم دەدرێت بۆیە لەڕاستیدا خۆت گێل و لاوازیت لەدواییشدا ئەنجامی ڕەشی ئەو کارە بەسەر خۆتدا دەشکێتەوە بێجگە لەوەش مێژوو شارستانیەت و چیرۆکێکی ڕەش بۆ خۆت بەجێدەهێڵیت کەکەس شانازی پێوە ناکات.

ساختە جۆری زۆرەو لەناو زۆربەی بوارەکانی ژیاندا بواری هەیەو تەنانەت لەبڕوانامەکانی زۆربەی لێپرسراوانی دونیادا ساختەی تێدایەو بەئارەزوی خۆیان ماجستێرو دکتۆرا دەکڕن و .. هتد . ئێمە لێرەدا تەنها باسی یەک جۆر ساختە دەکەین ئەویش ساختەی دەسەڵات بەرامبەر هاوڵاتی لەهەڵبژاردندا.


هەر دەسەڵاتێکی تاک ڕەوو ناڕەواو شێوە خێڵەکی و بنەماڵە دڵنیایە لەوەی خەڵکیی دەنگی پێ نادات بۆیە پەنا بۆ ساختە دەبات بۆ ئەوەی شەرعیەت بدات بەمانەوەی خۆی و خۆڵ کردنە چاوی هەندێک لەگێل و نەفامی دواکەوتوو یان کۆیلەو سوچەرو نزیکەکانیان کەهەردەم خزمەتکارو حیمایەو نۆکەریانن.

ساختەش تەنها لەپێناوی مانەوە لەدەسەڵاتدا نی یە بەڵکو پارێزگاری کردنیشە لەو سەروەت و سامانەی کەلەڕێگای کاری سیاسی یەوە بردویانەو لەهەموو بوارەکانی ئابوری وڵات دەستیان هەیەو بەئاشکراو نهێنی تاڵان کردنی بەروبومی وڵات و دەست بەسەراگرتنی هەموو بازرگانی یە گەورەکان و .. هتد.


ساختە گۆڕینی تۆیە بەخۆیان کەواتە گۆڕینی باشە بەخراپ بەواتایەکیتر بێ ئەوەی ئاگات لێی بێت تۆش دزو درۆزنیت تۆش نیشتمان فرۆش و نەتەوە فرۆشیت تۆش وەکو ئەوان بێ ئاگایت لەمرۆڤایەتی و ژیان و بەخشندەیی ئەگەر فریا نەکەویت لەکۆتاییدا تۆش فرۆشراویت.


ساختە کاری درۆو خەڵەتاندن و فڕوفێل لەبەرژەوەندی خودو کوشتنی هەستی مرۆڤێکی نەیارو بردنی دەنگ و ژیانی خەڵکانیتر بۆ خۆت کەمافی کەسیانیتر نی یە ئەو کارە بکات ، بۆیە ئەو دەسەڵات و حوکمەتەی ساختە دەکات بەزەبری چەک دەڕوات مەحاڵە شۆڕشی مەدەنی و مەعریفی لایبببات بۆیە زۆربەی دەسەڵاتە خراپەکانی دونیا بەخوێن هاتوون بەهەمان چەشن دەڕۆن .

ساختە کارێکی زۆر بەدە بێجگە لەوەی یاسایی نی یە دورە لەڕەوشت و ڕەفتاری مرۆڤی سیاسی نیشتمان پەروەر ئەمەو بێجگە لەوەی قەشمەری کردنە بەهەست و مافی هاوڵاتییان باوەڕ نەبونیشە بەڕاوو بۆچونی جیاوازو دیموکراسیەت و مافی تاک بۆیە ساختە خۆ فەرزکردنە لەپێناو مانەوەو پاراستنی ئەو سامانەی کەلەڕێگەی سیاسەت و دەسەڵاتەوە دزراوەو کۆکراوەتەوە بۆیە دەزانن ئەگەر لەدەسەڵات نەبن دەدرێنە دادگاو ئەم ڕەفتارە ناسیاسی و نابەرپرسانەیە لەزۆربەی زۆری وڵاتانی جیهانی سێ و وڵاتانی ئاسیاو عەرەبی و ئیسلامیەکاندا بوونی هەیە...!!!

پێناسەیەکی کورتی ساختە لێرەداو لەم کاتەدا جێگەی باس و سەرنج و تێڕامانە لەهەمان کاتیشدا پێویستە بۆیە دەمێک ساڵە میللەتی کورد دەناڵێت بەدەست ژێردەستی و بێ مافی و داگیرکاری و کوشتن و بڕینەوە لەلایەن دوژمنانەوە ساختەو برسێتی و نان بڕین و نادادیی و مرۆڤ کوشتن و .. هتد لەلایەن دەسەڵاتی خۆماڵیی کوردیەوە کەبەداخەوە ساختەش کوشتنی ماف و دزینی دەنگ و دژی دیموکراسیەتە ئەویشیان هێناوەتە ناو کایە سیاسیەکە کەخراپترین جۆری ستەم و دیکتاتۆریەتە ... !!! . بەکوردی و کورتیی ئەم وشە تاریک و قێزەونەی ساختە زیاتر لە ٢٦ ساڵ تەمەنی هەیەو ( ١٩٩٢ / ٢٠١٨ ) گەردنی کوردی باشوری گرتوەو دەست لەیەخەی ئەم گەلە غەدرلێکراوە هەڵناگرێت ، هەڵبەتە بەدڵنیایی یەوە تەنها کاری ناوخۆیی نی یەو بەڵکو دەوڵەتی دراوسێ و ئیقلیمی و بەتایبەت تورکیاو ئێران دەستێکی باڵایان هەیە لەپەرت و بڵاوبونی گەلی هەرچوار پارچەی کوردستان.

ساختە واتای فڕوفێڵ و هەڵخەڵەناندن و گاڵتە پێکردنی هەستی خەڵکە لەبەرژەوەندی خۆت بۆیە کارێکی ئێجگار قێزەونەو تەنها دەسەڵاتە نادیموکراتەکان و دیکتاتۆرەکانی وەکو صەدام حسێن و حافض ئەسەدو زۆربەی سەرانی تورک و فارس و .. هتد خەریکی ئەم کارە خراپەن کەدژ بە مرۆڤ و ماف و پێشکەوتنە دەکرێت . ساختە پێمان دەڵێت ئێمەی دەسەڵات خاوەن وڵات و سەرخاک و ژێر خاکین کەسیتر خاوەنی ئەم وڵاتە نی یە بێجگە لەخۆمان بۆیە بەخوێن هاتوین و وەکو موعەمەر قەزافیش دەڕۆین.

بەدڵنیایی یەوە هەر دەسەڵاتێک دڵنیا نەبێت لەخەڵکی خۆیی و دەنگ دەرانی پەنا بۆ ساختە دەبات لەهەڵبژاردنەکاندا بۆیە بەدڵنیایی یەوە ساختەو هەڵخەڵەتاندن دوو وشەی نزیکن لەیەکەوەو لەکۆتاییدا سەری دەسەڵات خۆی دەخوات بۆیە هەرکەس و دەسەڵات و میریەک خەریکی ساختەو گەمژاندنی خەڵکی خۆی بێت مردن و کۆتایی لەسەر تەمەنی خۆی بەدەستی خۆی دەدات.

ساختەچی بڕوای بەهەڵبژاردن و دیموکراسیەت و مافی مرۆڤ نی یە بۆیە ماوەیەک خۆسەپێنیی بۆ دەچێتە سەر بەڵام لەکۆتاییدا وەکو مۆسۆلۆنی و شاوشیسکۆو هیتلەرو ستالین و ئەوانیتر مەرگی خۆیان رادەگەیەنن.

ساختە پڕۆسەیەکی ڕەش و نائومێد بەخشە کەڕاستەوخۆ دەتکوژێت و دەتگۆڕێت و لەمێژویەکی ڕەشی تاریک و بەددا تۆش بەشدار دەکات بێ ئەوەی ئاگات لەهیچ هەبێت بۆیە پرۆسەی هەڵبژاردن و ساختە بەگەمژە کردن و خەڵەتاندن و بێ هیوا کردنی مرۆڤەکانە لەپێناوی ئەوەی بڕواو متمانەیان نەمێنێت و جارێکیتر دەنگ نەدەن بەهەڵبژاردن و دیموکراسیەت ئەمەش لە بەرژەوەندی دەسەڵاتە و بە زیانی مێژوو شارستانیەتی ئەو گەلەیە.

ساختە واتای بەخوێن هاتنی دەسەڵات و شێوە ڕەفتارکردنی مۆسۆلۆنی و شاوشیسکۆو سەدام و سارتر وە ڕۆیشتنیشی وەکو موعەمەر قەزافی دەبێت.


٣١\٥\٢٠١٨
ماڵپه‌ڕی حه‌مید عه‌زیز

 

 

 

 

په‌یوه‌ندیپه‌رتووکخانه‌رۆشنبیرییلینکئه‌رشیفنووسه‌رانده‌سپێک