٢٧\١٠\٢٠١١

تا بانو وێت مدران، بانو یۆته‌ری نه‌تلنی...؟!!

فه‌رشید شه‌ریفی  

گه‌ره‌کمه‌ن به‌بێ پێشه‌کیی و درێژداڕیی بلوو سه‌رو باسه‌که‌یم. دیاره‌ن گه‌ره‌کم نییه‌ن وتارێوه‌ ئه‌ده‌بیی یان زل و زه‌به‌لاح بنویسوو، ته‌نیا گه‌ره‌کمه‌ن پێسه‌ یاداشتێوه‌ یان ده‌رده‌دڵێوه‌ چه‌نی بڕێ جه‌ ئازیزه قه‌ڵه‌م به‌ ده‌سه‌کا هه‌ورامانی که‌روو. ماوێوه‌ هه‌ن جه‌ وێبلاگ و نویسیا جۆراوجۆره‌کانه‌ ئی قسێ بیێنه‌ به‌ مۆده‌ و ماچا «تا بانو وێت مدران، بانو یۆته‌ری نه‌تلنی...؟!!» فره‌ چه‌نیی وێم سه‌نگوسووکم که‌رد بزانوو داخۆ ئی دوه‌ بانێ کامێنێ که‌ مشۆ یۆشا بتلیۆ و ئه‌وی ته‌ریشا نه‌تلیۆ. یا با پرسیاره‌کێ پێسه‌ ئاراسته‌ که‌روو که‌ پچی ئی بانێ مشۆ بتلیا؟ یا مشۆ کامشا بتلیۆ؟ یا پچی جیاوازیی که‌رمێ و هه‌وڵ نه‌ده‌یمێ هه‌ر دووی تلنمێ؟ با که‌مێوته‌ر بلمێ قووڵایی باسه‌که‌یره‌ و بزانمێ ئی دوه‌ بانێ مشۆ چه‌نیی تلیا؟ به‌ڵام گه‌ره‌کیچم نییه‌ن فره‌ بلوو دلێ قووڵایی باسه‌که‌یره‌ و با هه‌ر پێسه‌ دوێ قسێ دۆسانێ و برایانێ و (پێسه‌ قه‌دیمیێ ماچا مه‌جلسیێ) قسه‌کاما که‌رمێ. مشۆ تاکی هه‌ورامی چی یاوابو ئا یاگێ، ئی بان و ئه‌و بان که‌رۆ و سۆح تا وێره‌گه‌ باسو بان تلنای که‌رۆ و وێره‌گه‌وه‌خته‌ یاوابۆ و بانه‌که‌یچ هێشتا نه‌تلیابۆ. با به‌ونه‌وه‌ سه‌رو «بان»ه‌که‌و وێما. به‌ داخه‌وه‌ فرێوه‌ جه‌ قه‌ڵه‌م به‌ ده‌ساو هه‌ورامانی(ئاننه‌ من سه‌رنجم دابۆ و که‌وته‌بۆ وه‌رو چه‌مام) هاتوهاوارشانه‌ن که‌ هه‌ورامی فه‌وتیا و زوانه‌که‌ما به‌ینه‌نه‌ شی و بیاودێ دادماره‌ و... به‌ڵام هه‌ر ئا قه‌ڵه‌م به‌ ده‌سێ (ڕێز و حورمه‌تیچم هه‌ن په‌یشا، تا ئیسه‌ وێشا هیچ ده‌قێوه‌ ئه‌ده‌بیی گه‌وره‌شا پێشکه‌ش به‌ باره‌گاو ئه‌ده‌بو هه‌ورامی نه‌که‌رده‌ن(یا ڕه‌نگه‌ که‌رده‌بۆشا و من چه‌مو به‌سیره‌تیم نه‌بۆ و نه‌دیه‌بۆم). به‌ڵام ئانه‌ ڕاسیی بۆ، ئه‌ده‌بی هه‌ورامی تا ئیسه‌یچه‌ نه‌تاوانش به‌رهه‌م یان ده‌قێوه‌ گه‌وره‌ به‌رهه‌م بارۆ، که‌ بتاوۆ شانه‌ بدۆ شانو ئه‌ده‌بو براکانما جه‌ به‌شه‌ جیاجیاکاو کوردستانیه‌نه‌. من حه‌ز نمه‌که‌روو چی باره‌وه‌ قسێ که‌روو و، ئانه‌ لازم بیه‌بۆ ڕه‌نگه‌ به‌ په‌رشوبڵاوی چی لا و چه‌ولاوه‌ واته‌بۆم. به‌ڵام پێشنیارێوه‌م هه‌ن په‌ی هه‌ر ئا قه‌ڵه‌م به‌ ده‌سه‌ ئازیزا که‌ ساڵ دوانزه‌ مانگ هاوار و داد و بێدادشانه‌ن که‌ هه‌ورامی فه‌وتیا و پڕووزیا و سۆچیاو... با هه‌ر ئا وزه‌ و ئینرژییه‌ په‌ی ئی قسه‌ دووباره‌ و سه‌دبارانه‌ خه‌رجش مه‌که‌را، خه‌رجو به‌رهه‌م ئاورده‌و ده‌ق و بابه‌تی ڕێکوپێکیش که‌را و لاپه‌ڕێوه‌ به‌ ئه‌ده‌بو وه‌ڵاته‌که‌یشا زیاد که‌را. چوونکه‌ ئی جۆره‌ قسێ و ته‌نانه‌ت ئی قسێچه‌ من چێگه‌ مه‌که‌رووشا، قسێ ڕۆیه‌نێ و یه‌ک دانه‌شا نمه‌لا دڵێ لاپه‌ڕه‌کاو ئه‌ده‌بو وه‌ڵاته‌که‌یما. مادام پاسه‌نه‌ با هه‌وڵو خولقنای ده‌قی بده‌یمێ. هه‌وڵ بده‌یمێ شێعرێ ئارۆیانێ و داستانه‌ی ئارۆیانێ و به‌ گردین ئه‌ده‌بی ئارۆیانه‌ خولقنمێ. فره‌یچ نه‌لمێ تانوپۆو ئانه‌یه‌ره‌ خه‌ریکو تلنای کام بانیه‌نمێ و خه‌ریکو ناونای بانو کێنمێ.

ئینه‌یچه‌ واچوو که‌ هه‌ورامی جه‌ فه‌وتیاینه‌ نه‌مه‌نه‌ن و ئه‌گه‌ر که‌ره‌کم بۆ سه‌له‌منووش که‌ هه‌ورامی پێویستش به‌ شیوه‌نکه‌ر و په‌رسه‌که‌ری نییه‌ن، مشۆ باسێوه‌ دوور و درێژ بووزوو وه‌رو چه‌مو وه‌رده‌نگی، که‌ ئی یاداشته‌ کورته‌ یاگێش نییه‌نه‌. به‌ چند هۆی جیاوازێ هه‌ورامی نه‌ک ته‌نیا نمه‌فه‌وتیۆ، به‌ڵکوو تازه‌ خه‌ریکه‌ن ڕاو وێش پێدا که‌رۆ و سه‌ره دلێ سه‌رانه‌ به‌ر بارۆ. مادام پاسه‌نه‌ با به‌ گردێماوه‌ هه‌وڵ بده‌یمێ په‌یش و گه‌وره‌ته‌ر و ده‌وڵه‌مه‌ندته‌رش که‌رمێ، به‌ڵام نه‌ک به‌ شیوه‌ن و ڕۆ ڕۆ و چه‌مه‌ریی گێڵنای. هه‌ر که‌سه‌و وه‌رو وێشه‌نه‌ کار که‌رۆ و منه‌ته‌ به‌ خه‌ڵکیچ نه‌وره‌شۆ. شه‌ڕیچ به‌ خه‌ڵکی نه‌وره‌شۆ. کێ مه‌ردو مێدانیه‌ن قۆڵێ ماڵۆوه‌ و کارو وێش که‌رۆ.

ئومێدواره‌نا ئا شه‌ڕه‌ قه‌ڵه‌مه‌ و ئا شه‌ڕه‌ قسێ وه‌شێ بیێنێ و هێشتای به‌ قه‌وڵو فارسه‌کا نه‌ به‌ داره‌ن و نه‌ به‌ باره‌ن، با که‌یخاگه‌ریی خه‌ڵکی نه‌که‌رمێ. «دماڕۆ» گه‌وره‌ته‌رین دادوه‌ره‌ن و «مێژوو»یچ چادی گه‌وره‌ته‌ره‌ن و حوکمو گردی ده‌سنیشان مه‌که‌رۆ. ئی قسێ که‌ردێم، ئومێدواره‌نا (لای که‌م په‌ی وێم)، دماقسێم با چی باره‌نه‌ و، ئی جاره‌که‌ جیای ئانه‌ی به‌یمێ شه‌ڕ به‌ خه‌ڵکی بووره‌شمێ و منه‌ته‌ بنیه‌یمێ سه‌رو خه‌ڵکی و وێما به‌ که‌یخاو خه‌ڵکی بزانمێ، به‌ ده‌قێوه‌ یان به‌رهه‌مێوه‌ خاس و ڕێکوپێک به‌یمێ مێدان و ئا برا ئازیز و وه‌شه‌سیایچمه‌ که‌ ڕه‌نگه‌ بڕێوه‌شا بزانا چه‌نی ئادیشامه‌ن، وه‌خت و قه‌ڵه‌مه‌ و ئێنرژیشا نه‌فه‌وتنا و کارێ پاسه‌ عالێ که‌را که‌ بتاوی دماڕۆنه‌ پێسه‌ ده‌قی ئه‌ده‌بیی یان ده‌قێوه‌ سه‌رکه‌وته‌ی مامه‌ڵه‌شا چه‌نی که‌ری.
 

ماڵپه‌ڕی فه‌رشید شه‌ریفی