|
|
|
٩\١٠\٢٠١٢ ته‌وه‌ری پیاوان لە روانگەی ژنانی یەکسانییخواز. - ٧ -:
سازادانی: پایزە ئەحمەد
لەوڕۆدا زۆربەی پیاوان - هەر یەکەو بە گوێرەی بیروباوەڕی خۆی - بە گفتار دان بە یەکسانیی نێوان ژنان و پیاواندا دەنێن.. بەڵام بێجگە لە کەمایەتییەکی زۆر کەمیان زۆربەی هەرە زۆریان لە رەفتاردا پیاوسالار و چەوسێنەرن! بە بەدووداچوونی ئەوەی کە ئایە کێشەکان و هۆکارەکان چین؟ بەو چەند پرسیارە پەیوەستدارە ژنان دەدوێنین:
پایزە ئەحمەد:
ئایە خودی پێکهاتەی سروشتی پیاو وەک رەگەزی نێر پیاوان بەو جۆرە
ئافەریدە دەکا؟ یان ئەوە دابونەریت و دین و دەسەڵاتە پیاوان بەو شێوەیە
بەرهەم دەهێنن کە هەن، یان هەردوو هۆکار هەر یەکەو بە ئاست و جۆرێک
کارتێکردنی خۆیان هەیە؟
تاڤگە سابیر: ژن تا شوناسی خۆی دیار نەکا ناتوانێ شوناسی کۆمەڵایەتی و سیاسیی و رۆشنبیریی بۆ ژنبوونی خۆی نیشان بکا و بۆ فەراهەمبوونی کۆشش بکا. شوناسی نیشانکردنیش لە ناسینی خودەوە سەرچاوە دەگرێ وەک ئەوەی مرۆڤێک چۆن خۆی دەناسێ؟ چۆن خودی خۆی دەناسێنێ؟ ئەو ژنانەش کە درک بەوە دەکەن کە هەر وەکو چۆن وڵاتە زلهێزەکان باوەڕ بە سەروەریی ئە وڵاتانە ناکەن کە لە خۆیان کەمهێزترن و کەی بیانەوێ سەروەرییان زەوت دەکەن.. بەو شێوەیە سەروەریی پیاوەکە سەرخراوە بەسەر سەروەریی ژندا. بۆیە ژن ئەگەر سەرەتا شۆڕشێک لە ناخی خۆیدا نەکا ناتوانێ بە راستیی شتەکان بگا. بۆیە من پێم وایە ژن نە تەنیا بە یاسای داسەپاو نە بە یەکسانیی پیشە و سیاسەت و دامودەزگانیتر ناگا بە مافەکانی خۆی.. ناگا بەو ئامانجەی کە ژن خەونی پێوە دەبینن تا شۆرشی هۆشیارکردنەوەی ژن و کۆمەڵ روونەدا، دیارە هۆشیاریی ژنیش بە هۆشیاریی کۆمەڵەوە بەندە.
تاڤگە سابیر: دەسەڵات ئەو یاسایانەی بۆ قەدەغەکردنی کوشتنی ژنە لە مەسەلەی ئابڕوو، بەڵام لە لە پراکتیکی ژیانی رۆژانەدا هەر یەک لەو یاساغکراوانە روودەدەن و یاساکان توانای پاراستنی ژنەکانیان نییە، گواستنەوەی مافەکان لە ئاستی یاسای سەر کاغەزەوە بۆ ناو پراکتیکی کۆمەڵایەتی یەکێک لەو گرەوە گەورانەیە کە رووبەڕووی ژنی کورد دەبێتەوە.
_________________________________________________ لینکی وەڵامەکانی هەموو بەشداربووەکان: www.emrro.com/teweripiyawanle.htm
|
|
|
تاڤگە سابیر: گەر لەم روانگەیەوە سەیری
بکەین رەهەندێکی کێشەی رەگەزی مێینەمان بۆ ئاشکرا دەبێ لە نێوان
چەوساندنەوەی ژن و رێگەگرتن لەو کەلتوورەی ژنان بەرهەمیدێنن.. من وا
هەستدەکەم گرفتی ژنان گرفتی کۆمەڵگایەکە، کە هەموو تواناکانی خۆی بۆ
چوونیەکیی و لەیەکچوون تەرخانکردووە و ناتوانێ قەبووڵی ئەویدیبوون بکا.
گرفتی ژن تەنیا گرفتی بوونەوەرێکی دیاریکراو نییە، کە ستەمی لێدەکرێ و
تراژیدیای کوشتنی دەنگێک نییە، کە دەیەوێ قسە بکا یان گرفتی رەگەزێک
نییە کە لەپەراوێزدا نەبێ جێی نابێتەوە، بەڵکو لەمەش گرنگتر گرفتی
کەلتوور و کۆمەڵگەیەکە کە هەموو کەرستەکانی خۆی بۆ چوونیەککردن و یەک
شوناسیی بۆ کوشتنی هەمەڕەنگیی و جیاوازیی تەرخانکردوو، ژن چاوێریی و
دیسپلین ناکرێ لەبەرئەوەی کە ژنە و پێکهاتەیەکی بایەلۆژیی جیاوازی هەیە
بەڵکو لەبەرئەوەی بوونەوەرێکی جیاوازە و جۆرێک لە پەیوەندیی کۆمەڵایەتی
بەرهەمدەهێنێ کە لەسەر بنا‌‌غەی لێبووردەیی و قەبووڵکردنی جیاوازیی
راوەستاوە... کۆیلەکردن و کۆنترۆڵکردنی ژن لە ناوەڕۆکدا کونترۆڵکردن و
کۆیلەکردنی جیاوازییە... ئەوەی لە ژندا هەڕەشەئامێزە و کۆمەڵگەی
باوکسالاریی هەموو کەرستەکانی خۆی لە کەلتوور و سیستەمی یاساییەوە بگرە
تا هێز و دەسەڵات بۆ کۆنتڕۆڵکردنی تەرخان دەکا نە هەڕەشەی سێکسیی و نە
ناهۆشمەندیی و لاوازیی کە بە پێی گوتاری باڵادەستیی پیاوسالاریی لە
خەسڵەتەکانی ژنن، بەڵکو ئەوەی هەڕەشەئامێز و جێی مەترسییە ئەزموونی
جیاوازییە و بێهودە نییە، دەبینین زۆربەی کوشتن و سزا توندەکان
پەیوەندییان بەو بارەوە هەیە، کە پەیوەندیی سێکسیی لە نێوان دوو کەسدا
روویداوە... چونکە ئەم پەیوەندییە لووتکەی خۆشەویستیی و قەبووڵکردنی
دوو بوونەوەری جیاوازە بۆ یەکدی.. ئەوەی لەم پرۆسەیەدا هەڕەشەئامێزە
خۆدی رەگەز نییە وەک گوتاری باڵادەست وێنای دەکا، بەڵکو نموونەی
پەیوەندییەکە کە جیاوازیی و لێکنەچوون قەبووڵ دەکا.. دواجار هەموو ژنان
کۆیلە نین هەر هەموویان وەک یەک ناچەوسێندرێنەوە و هەموویان بەر
هەڕەشەی تیرۆر و لێدان ناکەون، بەڵام کەم نین ئەو ژنانەی پاش
گوێڕایەڵیی و کۆنترۆڵکردن دەبن بە هاوبەشی سیستەمی کۆیلایەتی پیاوان و
لەگەڵ سەرجەم دەزگا و یاساکانیدا دەگونجێن و رازی دەبن.