په‌یوه‌ندیپه‌رتووکخانه‌رۆشنبیرییلینکئه‌رشیفنووسه‌رانده‌سپێک

١٠\٩\٢٠١٢

تەوەری ساغکردنەوەی چەمکی یەکسانیی لە گفتارەوە بۆ رەفتار. - ١٣ -:

کەریم سەرکەش  

گرنگە هەر یەکێک لەو ئازیزانەی نزیکمان وەک مرۆڤ ببینین،

ماف و ئازادیی تەنێ بە خۆ رەوا نەبینین، تەنێ بۆ خۆ قۆرخ نەکەین.

سازادانی: نەجیبە مەحمود

 

بارودۆخی جڤاکیی و پرسی یه‌کسانیی نێوان ژنان و پیاوان، قسه‌ و باسی زۆر هه‌ڵده‌گرن، هەڵبەتە سەرەکییترین و پڕ بایەخترین خاڵی چەمکی یەکسانیی بریتییە لە ساغکردنەوەی ئه‌و چه‌مکه‌ له‌ گفتارەوە بۆ رەفتار، پێمان باش بوو ته‌وه‌رێکی تایبه‌ت لەو رووەوە ساز بدەین، هەر بۆ ئەو مەبەستە هێندێک نووسەر و رۆژنامەنووس یاخود هێندێک لەو کەسانەی کە له‌ بواری چالاکیی رێکخراوه‌کانی کۆمه‌ڵگه‌ی مه‌ده‌نی چالاکن یان هەر خۆیان وەک تاک چالاکیی لەو بارەوە دەنوێنن.. دەدوێنین و بە هاوکاریی ئەم ماڵپەڕە وەڵامەکانیان بڵاودەکەینەوە.

 

نەجیبە مەحمود: بەڕێزت وەک کەسێک کە بانگەشەی یەکسانیی نێوان ژنان و پیاوان دەکەی و خوازیاری ئەوەی ژنانیش وەک پیاوان لە گشت ماف و ئازادییەکان بەهرەمەند بن.. دەکرێ لە کار و چالاکییەکانت لەو بارەوە بدوێی کە بە گفتار یان بە رەفتار ئەنجامت داون؟

 

کەریم سەرکەش: من خۆم وەک کەسێکی چالاک، بەشداری ڕاستەوخۆ لەم بوارە نابینم، بەڵکە زۆرتر خۆم بە لایەنگری لابەلا و تەریکی ئەم بزووتنەوەیە دەزانم، لە ڕابردوو کار و چالاکییەکی بەرچاوی ئەوتۆم نەبووە تا ئەمڕۆ خۆمی پێەوە بادەم.


ڕەنگە ئەوەی پەلی گرتبم بۆ نزیککەوتنەوە و چاکتر ناسینی دونیای نایەکسان، دۆستایەتییم لەگەڵ پەرتووک و خوێندنەوە بوو بێ.


گوێ گرتنم لە لاوک، حەیران، ستران و سەربردەی ئەوینداران، خوێندنەوەی شیعر، چیرۆک، داستان، ئەفسانە، ڕۆمان، دیتنی فیلم، شانۆ زۆرتر چاویان بە تراژیدیای ئەو دونیا جەنجاڵە پڕ لە ستەمکارییە کردمەوە. هەر لەم ڕێگایەوەش خولیای نووسینم لا پەیدا بووە.


دەکرێ بڵێم خوێندنەوە و نووسین تاقە بوار و کەناڵێک بووە، کە جاروبار کەمۆکەیەک لە ئاقاری ئەو پێناسەیەی کە لە پرسیارەکەدایە (بە گفتار و ڕەفتار) لەم پرسە نزیکی کردبێتمەوە، دەنا چیتر لە خۆ نابینم کە ڕووی میوانی بێ.

 

نەجیبە مەحمود: ئایە ئێوە وەک پیاوێک بە هەمان شێوەی هەر ژنێک - جا ئەو ژنە هاوسەرتە یان کیژ یان خوشک یان دایکتە یان هەر ژنێکە کە لەگەڵی دەژی - کاری خزمەتگوزاریی نێو ماڵ و بەخێوکردنی منداڵ ئەنجام دەدەن؟


کەریم سەرکەش: بەڵێ هەر لە منداڵییەوە هاوکاری و یارمەتی دایکمم کردووە، بەشداریی کاری خزمەتگوزاریی نێو ماڵم بە ئەرکی خۆ زانیوە، تا بۆم کرابێ بە لایەنی کەم خزمەتکردنی خۆم لە کۆڵ ئەوانی تر کردۆتەوە، مینا ژنێک نەمتوانیوە تەواوی کارەکان لە ئەستۆگرم، لە بەخێوکردنی منداڵ و تەواوی کار و ئەرکەکانیش ڕەنگە پشکدارییەکەم نەگەیاندبێ بە پەنجا بە پەنجا.

 

 

نەجیبە مەحمود: ئایا ئەگەر هاوسەرکەت یان کیژ یان خوشک یان دایکت یان هەر ژنێک کە لێتەوە نزیکە هەڵسوکەوتێکی سێکسیی لە دەرەوەی هاوسەرگیریی ئەنجام بدا وەک ئەوەی کە ئەگەر تۆ ئەنجامت دابێ یان ئەنجامت داوە.. هەڵوێستت چی دەبێ؟ ئایە هەر هەمان هەڵوێستت دەبێ بەرانبەریان وەک ئەوەی لە بەرانبەر کوڕ یان برا یان باوکت یان خۆت دەتبێ کە هەمان هەڵسوکەوتی سێکسیی ئەنجام دەدەن؟ ئەگەر نا.. ئایە یەکسانییخوازییەکەت نابێتە قسەیەکی رووت و بێ کردەوە؟


کەریم سەرکەش: مرۆ بوونەوەرێکی ئاڵۆزە، تەمەن ئەم ئاڵۆزییە تێکچڕژاوتر دەکا، لە ئەزموونی پەنجا ساڵ زیاتری تەمەنم، دەیان جار ڕووبەڕووی ئەم پرسیارانە بوومەتەوە، من پێموا بووە و ئێستاش لە سەر ئەو ڕایەم وەڵام دانەوە بە ئەرێ یا نەرێ وەڵامدانەوەیەکی زۆر ڕاستگۆیانە نابێ، جا چ من، تۆ، ئەو ئەوانی تر بیدەنەوە، ئەم پرسیارە هێندە تایبەت و کەسییە کە بواری ئەوە نادا هەروا سووک و ساکار، سەرپێیی و ڕێبواریی خۆ بکەی بە فیلەتەنێکی فیمینیست، یا بنلادنێک لە دیدی خوێنەران.


من لە کۆمەڵگای دوێنێی کوردستان کە لەوێ دەژیام خۆم لە نێو هەژموونی جوولانەوەیەکی پێشکەوتنخوازانە دەدیت، پێموابوو لایەنگری یەکسانیخوازییم، ئەمە هەر بە مەزەندەی خۆم ها، بەڵام تا چەند وابوو؟ وەڵامەکەی لای من نییە، کەچی لێرە و بۆ کۆمەڵگای سوێدی کە نزیکەی سیانزە ساڵێکە لە ناویدام کورت دێنێ بەشی ناکا، زۆرجار خۆم زۆر کۆنەپەرست، کۆنەپارێز دێتە بەرچاو.


لە تەمەنی هەرزەیی و لاویم توندڕەو بووم، وردە وردە لەگەڵ چوونە نێو ساڵ ئەم توندڕەوییەم خاو و خاوتر بۆتەوە، ئێستا زۆرتر بڕوام بە گفتوگۆ، ڕەخنە و ڕەخنە لە خۆگرتن، گوێگرتن لە ئەوی تر هەیە. لە کاتی هاتنە پێشەوەی ئەگەرێکی وا ڕەنگە نەتوانم وەک سوێدییەک ڕەفتارکەم، بێگومان هەرگیز ناشکرێ وەک کوردێکیش هەڵسوکەوت کەم.


هەرگیز پێموانییە ڕووداوێکی وەها ڕووی نەدابێ یا ڕوونەدا لە من لە تۆ لە هەر کەسێکی تر، هەروا بە ڕوودانی وەها پێشهاتێک نە دونیا وێران دەبێ و نە هیچ، بۆیە هەرگیز پێویست ناکا پێشهاتێکی وەها بمانگێڕێتەوە بۆ سەردەمی شمشیر و مەمک بڕین.


گرنگە هەر یەکێک لەو ئازیزانەی نزیکمان وەک مرۆڤ ببینین، ماف و ئازادیی تەنێ بە خۆ رەوا نەبینین، تەنێ بۆ خۆ قۆرخ نەکەین. پێویستە ئەگەر وەک ئەوروپاییەکی باکووری گۆی زەوی فێمینیست نەبین، ئەوا بکارێین هەوڵدەین وەک گوندییەکی نەخوێندەواری کوێرە دێیەکی کوردستان هەمیشە خەنجەرمان نیوە کێش و خوێنی (زین)ێکی لێ نەچۆڕێ!

 

نەجیبە مەحمود: له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی پیاوانن ئه‌نجامده‌ری ده‌ستدرێژیین بۆ سه‌ر ژنان، هاوکات هه‌ر ئه‌و پیاوانه‌ن که‌ ژن به‌ شه‌ره‌فی خێزان دەزانن، تۆ ئه‌و دوو جۆر هه‌ڵسوکه‌وت و دوو که‌سایه‌تییەی پیاوان چۆن هەڵدەسە‌نگێنی؟

 

کەریم سەرکەش: من پێم وانییە ١٠٠٪ تەنیا هەر پیاوان دەستدرێژییکەری سەر ژنان بن، لەم دەستدرێژییەی پیاوان کەم تا زۆر ژنانیش بەشدارن، هاوکارن یارمەتی دەرن. چۆن ئەمە پەروەردە و ئاراستەی کۆمەڵگای پیاوانەیە، هەر وەهاش هەر تەنیا پیاوان نین ژن بە شەرەفی خێزان دەزانن! بەڵکو ئەمە بیر و باوڕ، کلتوور و داب و نەرێتی پیاوسالارانەی ئاینیی سیاسیی کۆمەڵایەتی کۆمەڵگای مرۆڤایەتی بووە، کە ژنی بە شەرەفی خێزان زانیوە، دیسان لێرەدا پیاوان و ژنانیش بەشدارن بە لەم تراژیدیایە هەر یەکەو بە گوێرەی ئاستی هۆشیاریی خۆی. ئەم دووانی بوونەی هەڵسوکەوت و کەسایەتییەی مرۆڤەکان بە پیاو و ژنانەوە، دیسان سەرچاوەکەی تێگەیشتنی سیستەمی پیاوسالاریی، باوک مەزنییە، هەرچەند زۆر ناتەبا و دژن هاوکات تێکەڵاو چوونەتە ناو یەکیش، ئەمە تابلۆی دیرۆکی مرۆڤایەتی بووە کە تا ئەمڕۆش، ڕەگ و ڕیشەی لە کۆمەڵگاکان بە ڕێژەی جودا جودا هەر ماوە.

 

سوپاس هیوادارم لە پرسیارەکان گەیشتبم!
لەگەڵ رێزی زۆرم بۆتان.

 

ماڵپه‌ڕی که‌ریم سه‌رکه‌ش

 

___________________________________________________

لینکی وەڵامەکانی هەموو بەشداربووەکان: www.emrro.com/tewerisaxkirdinewe.htm

 

 

 

 

په‌یوه‌ندیپه‌رتووکخانه‌رۆشنبیرییلینکئه‌رشیفنووسه‌رانده‌سپێک