په‌یوه‌ندیپه‌رتووکخانه‌ئێمهلینکئه‌رشیفنووسه‌رانده‌سپێک

 

 

 

 

توركيا داطيركةرصكي ثير و دوذمنصكي بةئةزموون.

 

 

 ئاكؤ محةمةد سابير

 

 

يةكةم ئاستةنطي طةورةي بةردةم نةتةوةي كورد لةأابوردوو ئصستاو داهاتودا دةستةلآتداراني تورك بووةو تورك دةبصت،  سةركردايةتي كورد ضةندثةرتةوازة و دذ بةيةكتربوون .

 

سةت ئةوةندة توركةكان تةباو يةك أيزو هاودةنط بوون بةهةموو بيربؤضوونةجياوازةكانيانةوة دذ بةمافةكاني نةتةوةي كورد،هةر هةلومةرجصكي

باشيش بؤكورد أةخسابصت زؤر بة زيرةكي و بةثلاني وردو تؤكمةوة زيندة بةضالَيان كردووة.

 

طةورةترين جالاكي حيزبةكانيان بؤثصش بأكصي دةستةلآت ، ثأؤذةي لةناو بردن و لةباربردني مافةأةواكاني طةلي كورد بووة لةهةرضوار ثارضةي كوردوستان ،ئةوحيزبانة ضةث بن  يان أاست يان ئيسلامي ثابةندن بةنةتةوةثةرستي يةوةو هةرثةيأةو ثأؤطرامصكي يان هةبصت دةبصت لةذصر ثصي سوثاي فاشيزمي دولَةتدا بةئةمةكةوة بيتوصننةوة،هةردةولَةتصكي تريش لةجيهاندا تةنها ئاماذةي بة أيذةي كورد كردبصت لةتوركيادا ثةرذوةنديةكاني  لةطةلَ توركيادا أووبةأووي مةترسي بؤتةوة ئةوةي دؤستي كوردة دوذمني أاستةو خؤي دةولَةتي توركياية، بؤية بةداخةوة طةلي كورد لةطةلَ ئةو هةموو نةهامةتي يةي بةسةري دصنن بص دؤست و بص كةسة،ئةمأؤش هةموو جيهان لةثصناوي ثةرذةوةنديية كاني خؤياندا ضاو لةو هةمووزولَم و زؤرداري يةي دةولَةتي فاشستي توركيا دادةخةن.

 

 مصذوي دةستةلآتي تورك لةكوشت و بأي ئةرمةنييةكانةوة تادةستةلآتي  عوسمانيةكان و تائةمأوش داطيركاري و تالآني و خؤسةثاندن بووة. تواني ويانة دين  بة كاربصنن بؤسأيني تاوانةكانيان و بيكةنةثاساو هصنانةوة بؤداطيركردني ولآتاني دراوسص وبةتالآن بردني سةروةت وسامانيان.

هةرشوصنص كيشيان داطير كردبصت خصرا ناوي ئةو طوندو شارانةيان طؤأيوة بةتوركي زؤربةي طوندةكاني كوردوستان تائصستاش ناوةكانيان توركي ية

وةك ناوضةي سورداش قةرةداغ و طوندةكاني و زصوص وقزلة ر و  بةسةدان ناوضةو طوندي تر.

 

نوسةراني دةولَةتي شام و ميسر ئةو زولَم و زؤرداريانةي دةولَةتي عوسمانيان هةموو تؤماركرد بؤنةوةكاني داهاتويان، تاجارصكي تر  نةكةونة داوي توركانةوة وة ثارةيةكي زؤريان بؤتةرخان كردو كرديانة زنجيرة فليم و لة تيظي يةكانياندا  بةشصوةيةكي زؤر واقيعيانة لةهةموو ولآتاني عةرةبيدا بلآويان كردةوة وثيشانيناندا كة تورك لةمصذودا لةذصر دةمامك و عاتيفةي دينةوة ض زولَمصكيان لص كردون،بةثصضةواي دةستلآ تداراني كوردةوة تازة بةشان وشةو كةتي ئةردؤغاندا هةلَدةدةن، لةدواي أووخاندني أذصمي ديكتا تؤري عصراق كيشةي نةتةوة ي كورد لةباشور هةنطاوصكي بةرضاوي نا ،

بؤشايي يةكي طةورة لةبةغداد دروست بوو،باسو خوازي سنوري كوردوستان و ثارصزطاي كةركوك و ماددةي سةدوضل و هاوثةيماني كوردو ئةمةريكا لةئةنقةرة فاشستةكاني تووشي ماخؤلان كردو وةك طورطصكي برسي بؤني نةوتي كةركوك و ويلايةتي موسلَ و توركمانةكان واي لصكرد أاستةو خؤ دةست بخاتة ناوكاروباري عصراقةوة و بةبيانوي جؤراوجؤر فشاري تةواو بؤئةمةريكا بصنصت ، وةتاأادةيةكي زؤر باش تواني سةركةوتوبصت باسوخوازي مةسةلةي كورد بةرةوئةنقةرةأا كصشصت و  نوصنةري شيعةوسونةكان و توركمانةكانيش  ئاطاداركاتةوة وسورياو ئصرانيش زياتر هانبدات بؤتصكداني ئاسايشي عصراق ،وةك أصويةكي ثيري بةئةزمون نةك باكوري كوردوستان  بةلَكو باشوريش بخاتةذير كاريطةري خؤيةوة ،بؤضاو بةست كردني جيهانيش بةبيانوي ضةكدارةكاني ثةكةكةوة لةشكرصشي يةكاني خؤي ئةنجامدةداو ئةرزي ئةزةلآتي خؤي دةكات ، وةك ضاوترسص نصكيش بؤدةستةلآتي كوردي سةروةري هةرصمي كوردوستان ثصشصل دةكات، سودي تةواويش لةناكؤكيةكاني نصوان ثارتي ويةكصتي  وةرطرتووة،ثةكةكة بةئاشكرا داواي ئاشتي وطفتوطؤدةكات، توركيا بةوثةأي لوت بةرزيةوة بةئاطروئاسن  طةريلاو ذن ومندالَ و طوندةكان ثصكةوة دةشص لصت جيهانيش بصدةنط وخامؤش.

 

ئةوةي لةتوركيا بؤماوةيةكي كةميش ذيابصت ئةزانصت هاولآتي تورك ضةند أةطست ثةرست و أاسيستن و ضؤن بةشيري خؤثةرستي طؤش كراون،تةنانةت لةئةوروثاش ثةلاماري خؤثيشاندةرة كوردةكان دةدةن وهاواردةكةن كورد تيرؤرستة،نيفاق ودووأوي توركيا كة لةسةر هةزاران ثةت ياري دةكات، توانيويةتي هاولآتياني خؤي وناوضةكةو جيهان ضةواشةبكات.

 

هةر حيزبصكيش دةستةلآت وةربطرصت ئةبصت مقاشي دةستي سوثابصت طةروانةبصت وةستايانة بةدةرزيةك ئةو حيزبة فش دةكةنةوة وةك ئةو سينارؤيانةي بةسةر ئةربةكان وحيزبةكاني ترياندا هصنا ، لةسياسةتي ناوخؤيدا ئيسلام و نةتةوةثةرستي و علمانيةتي  واجوان شصلاوة ثصكةوة  و لةسةرهةرسصكيان طةمةي خؤي دةكات ،كةسانصك زؤر شارةزاو سياسي نةبن دةكةونة هةلَةوة  لةسياسةتي دةرةوةشدا هةميشة لةطةلَ ذةنةأالَةكاني ئيسرائيلدا لةقاعة داخراوةكاندا ثأؤذةو ثيلانةكاني طةشةثصدةدات ئيسأائيليش بةبةلاش هاوثةيمانصتي ناكات.

 

طةر ئةردؤغان دان بةمافي كوردا بنصت لة ولآتصكي ديموكراسي وةك توركيادا شاربةدةردةكرصت برا كوردةكانيشمان لةباكور بةزؤرينة ثةيوةستن بةئايني ئيسلامةوة طةرحيزبصكي سةربةخؤيان  نةبصت داواي مافةكاني طةلي كورد بكات ئةوة ئةردؤغان نةك تةنها بةهؤي فشاري سوثاوة بةلَكو لايةنطرو دةنط دةرةموسلَمانة توركة كانيشي لص دةتةكصتةوةو دةخرصتة قةفةزي دادطاوة بةتاواني دابةش كردني خاكي توركيا.

 

بؤية زؤر ثصويستةبرا كوردة كان  سةربةخؤ بةيةك دةنط بةدةستةلآتداراني تورك بلَصن ئصمة نةتةوةيةكي جياوازو زمانصكي جياوازو ين خاك وئاو سةروةت و ساماني سروشتي خؤمان هةية ئةم جياوازي وخاك و زمان و سةروةت و سامانةش بأيا ري خوايةو  خوداثصي بةخشيوين  وةك ئصوةو هةمووطةلو نةتة وةيةكي تر، بةئصوةش حةرامةو مافي خؤمانة ئالآو سةركردةو  سنوري خؤمان هةبصت. هةر مسولَمانصكيش بؤ ئازادي و سةربةخؤيي خاك و ولآتي خؤي تص نةكؤشصت كةخوا ثصي بةخشيوة ئةوة نوصذو تاعاتيشي قبولَ ني ية، زؤر لةمسولَمانةكاني ولآتاني عةرةبي وجيهان بة دروشمة درؤينةكاني سةدام فرويان خواردو لص يان ببووة ثالَةواني ئوممةي ئيسلام لةكاتصكدا قورئاني ثيرؤزي بةخوصني خؤي دةنوسي يةوة، لةئينقلابي ئصرانيشدا زؤر كوردي موسولَمان و خواناس بةسؤزو عاتيفةي ئيمام تصكةوتن هاوكاريان كرد وايان دةزاني دةبنة شةريكة بةش لةدةسلآتدا، أذصمي ئصران دواي ئةوةي ثصطةي خؤي بةتةواوي ضةسثاند هةمووياني بصكةس كوشت كرد، ئةو هاوكاري كردنة كاردانةوةيةكي واي دروست كرد لةلاي برا كوردةكاني أؤذهةلآت كةئامصز

بؤ كؤمةنيستةكان بكةنةوةو ثشت لةئيسلام بكةن،شوعيةكاني عصراقيش زؤر ضاوةأوانيان لةغؤرباتشؤف و أوسياي كؤمةنيست كرد تا بصشةو سةريان نايةوة,ثارتي و يةكصتيش وايان دةزاني بؤش هاتووة كةركويان ثصشكةبكات و  ثصيان بلَص بفةرموون بؤ سةربةخؤيي،   ثصم واية ئصمةي  كورد زؤر بةئاساني أابووردو لةبير دةكةين هةمووسمصلَ سورصكمان لصدةبصتة هةمزا ئاغاو سؤزو ئاتيفة هزرو بيري داطير كردوين، ئةو هةموو مةدحوسةناية ش

بؤ ئةردؤغان وحيزبةكةي بةداخةوة زؤر زووة,

 

 

( ئةو بةردةكاني ناوي نرا قةسلَي شةخسةكةي

دايان بةشاخي دارةكةيا توركي بص هونةر)  سالم

 

سويد