|
١١\٩\٢٠١٤
یارمەتیی
كوردستان بدەین بۆ پێڕاگه‌یشتن به ئێزیدی و مه‌سیحییەكان،
به‌هایەكانی ئێمه به‌وانه به‌ستراونه‌ته‌وه.
- رۆژنامه‌ی لوموند،
چوارشه‌مە، ئەیلوولی ٢٠١٤ -
وه‌رگێڕانی: عه‌زیزی ماملێ
لیۆنێل ژۆسپه‌ن
میسێل رۆكار
سه‌رۆك وه‌زیرانی پێشووی فه‌رانسه
بێرنارد كوشنێر
ئوبێرت وێدرین
وه‌زیرانی ده‌ره‌وه
له مانگی ژووه‌نی ئه‌و ساڵ، كوردستانی عێراق پێشوازی له سه‌دان هه‌زار
ئاواره و په نا په ر ده كا كه له چه نگ كوشتاری ده وڵه تی ئیسلامی
ڕایان كردووه ۔ له نێوان ئه وانه دا ده یان هه زار مه سیحی، ئێزیدی، شه
به ك و خه ڵكی كه مایه تێكانی تری ئایینی كه به چه ند سه ده یه له سه ر
زه وێ به رزایێكانی مێزۆپۆتامی ژیاون و له پاش ڕزگاربوونیان له كوشتاری
ئیمپراتوری عوسمانی و دیكتاتۆری خوێن مژی سه ددام حوسێن ، جارێكی تریش
مانه وه و ژیانیان كه وتۆته مه‌ترسی.
۔
شاڵاوی ئه و ئاوارانه له پاش هاتنی شه پۆلی دووسه د و په نجا هه زار په
نابه ری خه ڵكی سوریه، له ئیمكاناتی پێ ڕاگه یشتنی حكوومه تی كوردستان
تێ ده په ڕێت كه توانای دابین كردنی پێداویستێ كانی زیاتر له یه ك
میلیۆن كه سی نیه ۔ به تایبه ت كه له مانگی ژانویه ی ئه وساڵ له وه
رگرتنی بودجه له لایه ن حكومه تی به غدا وه بێ به ش ماوه ته وه، ئه وه
ش له كاتێك دایه كه ده بێ لههه زار كیلۆمیتر له سنووره كانی له ده ست
درێژی و هێرشی ده و ڵه تی ئیسلامی كه پڕڕ چه ك و ده و ڵه مه نده
به‌رگری بكات.۔
كوردستان دیموكراسێكی گه نج و تازه وه كاركه وتوویه كه ڕێز داده نێ و
پارێزگاری ده كات له به ها ئونیوێرساله كانی ئازادی، مافی مرۆڤ و
پاراستنی كه مایه تێكان ۔ ژنان ٣٦ له سه دی پارلمانی كوردستان پێك دێنن
و حكومه تی یه كیه تی نه ته وه ییان ته واوه تی ئه و ڕێكخراوانه ی كه
له پارلمان به شدارن له خۆی گرتۆ و مه سیحێ كانیش تێیدا به‌شدارن. ۔
ئه‌و نموونه یه له دیموكراسی دیارده یه كی نایابه له سه ر زه وی ئیسلام
و نه ك هه رشیاوی ئه وه یه كه هانده ریان بین به ڵكوو پێویسته له لایه
ن گه لان و حكوو مه ته كانی دیموكراتی وڵاتانی ڕۆژئاوا هاو ده نگییان
له‌گه‌ڵ بكرێ. ۔
له شەڕ له گه ڵ هێزه كانی خه ڵیفه ی ڕاگه یه ندراوی ده ؤڵه تی ئیسلامی
كه ئیده ئولۆژیفه نا تیك و كرده وه درندانه كانیان ئێمه ی هه ڵته كاندۆ،
كورد بۆ به ها دیموكراتێكان و ئاسایشی ئێمه‌ش به شه‌ڕ دێن ، له به ر ئه
و هۆیانه ئێمه داواكارین كه : یارمه تێ ئینسانێكانی ڕێكخراوه كانی نه
ته وه یه كگرتۆكان و یه كیه تی ئوروپا په ره بستێنێ، كوردستان به ته
نیا ناتوانی باشاری پێشوازی له سه دان هه زار ئاواره بكات، ۔هه روه ها
داوا ده كه ین كه ئه و چه كانه ی كه به ڵینی دراوه بگه یێندرێته ده ستی
حكوومه تی هه ریمی كوردستان بۆ ئه وه بتوانێت له خاكی خۆی به‌رگری
بكا۔.
هه‌ر چه‌شنه بڕیارو كرده وه یه ك بۆ یارمه تی به حكوومه تی هه ریمی
كوردستان كه به ته نێ له ڕیزی پێشه وه ی جه نگ دایهله جێی خۆی دایه، بۆ
ئه وه كه بتوانێ گیانی كه مایه تێ ئایینێكان بپارێزێت كه به هۆی هه ڕه
شه ی جیهادیسته كان كه وتوونه ته ژێر مه ترسی، به تایبه ت پاراستنی هه
وایی ناونه ته وه ییبۆ سه ر ناوچه كانی مه سیحی وئێزیدی ناو ده
شتایێكانی مووسل به مه به ستی گه ڕاندنه وه ی ئه و خه ڵكه له‌رزۆكه۔.
له فه‌رانسه كه ده سپێشخه ری كرد بۆ داوای یارمه تی كورد له لایه نیه
كیی تیئوورووپا، داوا ده كه ین كه له ئه نجومه نی ئاسایشی نه ته وه یه
كگرتۆكانبخوازێت كه به ده ر كردنی بڕیار نامه یه ك هاسانكاری بكا بۆ
ناردنی راسته قینه ی ١٧ له سه دی داهاتی نه وت كه به پێی ده ستووری
عیراق له لایه ن حكوومه تی عیراق بۆ كورد ته رخان كراوه۔.
له كۆتایی دا له یه كیه تی ئورووپا ده خوازین كه به ناردنی نیردراوێكی
تایبه تی بتوانێ ناو بژیوی راسته و خۆ بكات ودیالۆگی میللی ڕێك بخاته
وه كه ماوه یه كه له نێوان به غداو كورد و شیعه و سوننه دا پچڕاوه، هه
ر وه ها ئه میروپادشایه تێ نه وتێكانی كه ڕاسته و خۆ و ناڕاسته و خۆ هه
و ڵ ده ده ن ڕێكخراوه جیهادیسته كان له بواری ماڵی وه یارمه تی بده ن
له به رامبه ر به ر پرسیاریه تێكانی خۆیان دابنێنبه چه شنێك كه به شێوه
ی به ر بڵاو له یارمه تی كردنی ماڵی بۆ كرده وه ئینسانێ كان به شدارێ
بكه‌ن. ۔
كه‌سانی تری كه واژۆی ئه‌و داواكارییەیان كردوە:
لویس بۆدوه‌ن، وه‌زیری پێشووی ڕۆشنبیری كیبێک
ژیرارد شالیان، نووسه‌ر و ژیئۆپۆلوتیسیه‌ن
سیرژیۆ كۆرۆنادۆ، نوێنه‌ری دیاسپۆرای فه‌رانسه له پارلمان
بێرنارد دۆره‌ن،سه‌فیری پێشووی فه‌رانسه
سیسیل دوفلۆ، وه‌زیری پێشوو
ئان هیدالگۆ، شاره‌وانی پاریس
ژان كریستۆف لاگارد، نوێنه‌ری پارلمان، سێن سه‌ن دنی
نۆیێل مامێر، نوێنه‌ری پارلمان، ژیرۆند
ژیلبێرت میتێران، سه‌رۆكی دامه‌زراوی فرانس لیبێرته
ژان وه‌نسان پلاسێ، سه‌رۆكی گرووپی سه‌وزه‌كان له مه‌جلیسی سه‌نای
فه‌رانسه
پیێر سەرن، جێ سه‌رۆكی كۆنسه‌ی ناوچه‌ی ئیل دفرانس
فرێدیریك تیسۆ، كونسوولی پێشووی فه‌رانسه له هه‌ولێر
__________________________
وه رگێڕ:
له پاش هه‌ڵگیرسانی شه‌ڕی داعش له كوردستان، كۆ
مه ڵیك پرسیار و بگره سه رسوڕرمانی بۆ نه ته وه ی كورد هاته ئاراوه،
لێره ته نیا باسه له وه ده كه ین كه بۆچی ده سه ڵاتی كورد و نوێنه رایه
تێكانی له ده ره وه ی وڵات نه یانتوانی له ماوه ی پتر له ١١ ساڵ به و
هه مۆ ئیمكاناته مالی و ئینسانی یه كه مترین هه و ڵ بده ن بۆ پێكهێنانی
لۆبی ئوروپایی و به گشتی ڕۆژئاوایی، تا ئه و جێیه ئاگاداربم، تێكۆشانی
ئه وتۆ بۆ دامه زراندن و دابین كردن و سه قامگیر كردنی پێوه ندی له گه
ڵ پارلمان و میدیا و كاربه ده ستانی سیاسی و دیپلۆماتی و ئابووری و
كولتوری ئه و وڵاتانه نه هاته دی۔ ئه گه ر له هه‌ندێك بوار، هه ولییكیش
درابی له چوار چێوه ی بازرگانی لای نه داوه۔.
ئه‌و كه‌سانه كه واژۆكه ری ئه و داواكارێ گره نگه بوون، هه موویان كه
سایه تی پایه به رزی وڵاتێكی گه وره وه ك فه رانسه ن، وڵاتێك كه ده وری
گرنگو به‌رچاوی هه یه له سیاسه ت و پێوه ندێكانیناوچه ییو ناو نه ته وه
یی۔ به ڵام ڕه نگه بتوانم ئه و ڕاستی یه بدركێنم كه ئه و لۆبێ به نرخ و
به به هایه له لایه‌ن كورده كانی به شه كانی تری كوردستان پێك هاتووه
نه له باشوور۔.
كاتی ئه وه هاتوه كه چاو پێ خشاندن بكرێته‌وه له پەیوەندییەکان و
کەمتەرخەمییەکان وه‌لا بنرێن، به قازانجی گشت لایەک.
_________________________________
هەموو بابەتەکان دەربارەی
''داعش'' لێرە ببینە:
www.emrro.com/dosyeydahish.htm
|
