په‌یوه‌ندیپه‌رتووکخانه‌ئێمهلینکئه‌رشیفنووسه‌رانده‌سپێک

 

دەسەڵات و قەڵەم.

پێشکەشە بە نووسەرانی بەڕێز : ئارام ڕەشید و مەریوان هەلەبجەیی.

 


ناڵە حەسەن                     


لەو ڕۆژەوەی فەرمانڕەواکردنی مرۆڤ لەلایەن مرۆڤەوە هاتۆتە ئاراوە ، هەر لەو ڕۆژەش وشەی دەسەڵات داهێندراوە .دەسەڵاتیش لەگەڵ قەڵەم لە تەنگژە و لە شەڕ و ململانێ ی بەردەوام دا بووە . دەسەڵات و قەڵەم هەمیشە قڵشتێکی گەورە و فراوانیان لە نێواندا بووە . دەسەڵات هەر دەسەڵاتە ، جا ئەم دەسەڵاتە لە چ زەمان و مەکانێک دا بێت . پابەندە بە هەمان سیستەم و یاساکانی زەبروزەنگ و توندووتیژی ، بۆ مانەوە و درێژەدان بە تەمەنی فەرمانڕەوایەتی و هەرچی زیاتر کەڵەکەکردنی سەروەت و سامان و فراوانکردنی بازنەکانی هێز . دەسەڵاتی کوردیش وەک هەر دەسەڵاتێکی تر ، لە هەمان ئاست و شێوەی پەیوەندی دابووە لەگەڵ قەڵەم ( دەکرێت قەڵەم لێرە پێناسەیەک بێت بۆ ئازادی و بیر و هۆشمەندی مرۆڤ ، واتە کۆمەڵگە ) .دەسەڵاتی کوردیش وەک هەر دەسەڵاتێکی تر هەمیشە لە هەوڵی دەستەمۆکردنی قەڵەمەکان دا بووە بە تایبەت قەڵەمە ئازادەکان . دیارە لە ڕێگای دەستبردن بۆ هەموو شێوازەکانی دەمچەورکردن توانیویانە زۆرێک لە قەڵەمە ترسنۆکەکان لە ژێر سێبەر و لە نێو ئەشکەوتە تاریکەکانی ژێر دەسەڵات ( قوڕقاپیان ) بکەن و قەڵەم و بیرکردنەوەکانیشیان ڕەنگڕێژ بکەن .


بۆیە لە خۆڕا نەبوو کە ( پۆشکین ) مرد ، قەیسەری سێیەم گوتی ( ڕووسیا مرد ! ) . داخ و پەژارەی قەیسەر بۆ ئەوە نەبوو کە کەسایەتیەکی گەورە و شاعیرێکی ناودار گیانی لە دەستداوە ، داخ و پەژارەکەی لێرەوەبوو ، بە مردنی پۆشکین دیوارێک لە دیوارەکانی دەسەڵات ڕووخا . چونکە پۆشکین گەورە پیاو و گەورە شاعیری دەسەڵات بوو . دەسەڵاتی کوردی بەدەرلەوەی هیچ وەڵامێک و ڕێگاچارەیەکی پێنیە بۆ ستەمی میللی و ئایندەی کوردستان و بۆ کێشەوگرفتەکانی خەڵک ، لە بەرامبەر سەرەتاییترین خواست و داخوازییەکانی خەڵک بێدەنگە و بە دژی مافە مرۆیی و مەدەنیە سادەکانی خەڵک دەوەستێتەوە و سەرکوتیان دەکات .


دەسەڵاتی کوردی بە جیا لەوەی چ دۆزەخێکی بۆ خەڵک هێناوەتە بوون ، خەڵکی لە زیندانێکی گەورە و لە چاوەڕوانیەکی بێهودەو لە ترس و نیگەرانیەکی بێوێنە هێشتۆتەوە ! بە جیا لەوەی چ بارێکی دەروونی بۆ قوتابیان و مامۆستایانی زانکۆ و ڕەوشی خوێندن و مەعریفە خولقاندووە !؟ .بە جیا لە هەموو ئەمانە دەبینین سەنگەرگرتن لە ئەهلی قەڵەم بە تایبەت ڕۆژنامە و ڕۆژنامەنووسانی ئازاد ، سەرکوتکردنیان و زیندانیکردنیان و هەڕەشە و ڕاوەدونانیان بۆتە سیمایەک و شێوازێک ، دەسەڵاتی کوردی پێ دەناسرێتەوە .


دەسەڵاتی کوردی دەسەڵاتێکی سەرکوتگەرە و بەرهەمهێنەری کاری فاحیشە و کاری گەندەلییە . دەسەڵاتێکە لەگەڵ ویست و ئومێد و خواستە مەدەنیەکانی خەڵک نایێتەوە . خەون وخەیاڵی کارێزمایی و دیکتاتۆریانە لە ڕووبەرەکانی بیرکردنەوەی دەسەڵاتی کوردی ئامادەیی بەردەوامی هەیە . بە کورتی دەسەڵاتی کوردی دەسەڵاتێکی مافیاییە و هیچی تر .


لە خۆڕا نەبوو ( جۆرج بۆش ) بە دوای ڕووداوەکەی 11ی سیبتەمبەر بۆ مەبەستی هێرشکردنە سەر دەسەڵاتی ( بنلادن ) لە ئەفغانستان گوتی ( ئەوەی لە گەڵم نەبێت ، دەژمنمە ! ) . ئەم هاوکێشەیە هەموو دەسەڵاتێک چ بە ئاشکرا چ بە نهێنی کاری پێدەکەن .


دەسەڵاتی کوردیش لە بەرامبەر ئەهلی قەڵەم هەمان بیرکردنەوەی هەیە ! بە مانایەک ، ئەوەی لە گەلیدا بێ و دەمی چەور کردبێ ئەوا نووسینەکانیان ڕەخنەی بنیاتنەرانەن ، وە ئەوانەیش بە دژیان دەنووسن و ڕەخنەی ڕیشەییان لێ دەگرن کەسی تێکدەرن و نووسینەکانیان ڕەخنەی ڕووخێنەرانەن ! چ شوورەییە دەسەڵاتێک بەم شێوەیە بیربکاتەوە و مامەلە لەگەڵ وشە و زانست و قەڵەم و مەعریفە دا بکات !؟ چ شوورەییە دەسەڵاتێک کە هەموو جەستەی خۆی پڕاوپڕ بێت لە گەندەلی و کاری فاحیشەیی کەچی لەولاوە ( کۆمەڵگە بە تەمبەڵ و رۆژنامەنووسان و نووسەران بە سەگ ! ) ناو ببەن و خۆشیان بە تریفەی مانگ ! ئاخۆ دەبێ ئەم تریفەیە تریفەی چ مانگێک بێت ، مەگەر تالەبانی هەر خۆی سیحری ئەم مانگە پلاستیکە دەستکردە بزانێت !؟ .
لە خۆڕا نیە زانایان و بیرمەندانی ئیسلام کەوتوونەتە هەلەکەسەماو فتوا دەردەکەن و یاداشتنامە بە ئیمزای تەزویر دەدەن بە سەرانی دەسەڵات و ئەمانیش وەک ئەوەی ئەم یاداشتنامانە لە ئاسمانەوە هاتبێتن بە پەلە ئیمزای لێدەدەن و بە ناوی هێرشکردنە سەر موقەدەسات فوو لە چراکانی ئازادی دا دەکەن و مۆمەکانی وشە و قەلەم و ئازادی سەردەبڕن !


ئێمەش بە مافی خۆمانی دەزانین بپرسین کام موقەدەسات ؟ ئەوشتانەی لە دەرەوەی بەها مرۆڤایەتیەکانن کوێیان موقەدەسە ؟ ئایا ( عەبدولخالق مەعروف ) موقەدەس بوو یان کتێبە ئاسمانیەکەی خودا ؟ ئایا جەستە و ڕۆح و مرۆڤبوونی ئەو کچۆڵە و ژنانە موقەدەسن یان مۆڕال و شەریعە و یاساکانی خودا ؟ کە بە نوێژی نیوەڕۆ بەبەرچاوی هەموو دنیاوە بەردباران دەکرێن ! چ شوورەییە ، کە بە مانشێتی گەورە لەسەر لاپەڕەی ڕۆژنامە ڕووزەردەکانتان دەنووسن ( لەلای هێژا سەرۆک بارزانی ، ژن موقەدەسە ! ) . بەڕێزەکانم کام موقەدەس !؟ دەسەلاتی کوردی دەسەلاتی دژ بە ئازادی و قەلەم و دەسەڵاتی دژ بە ژنە . چونکە لە سەرەتای تەمەنی دەسەلاتی کوردیەوە تاکو ئیمڕۆ کێرڤی خۆ سووتاندن و کوشتن و بەردبارانکردنی ژنان زۆر ڕوو لە سەر بووە . وە مەرجەعی سەرانی دەسەڵاتی کوردی بە تایبەت هێژا سەرۆک بارزانی بۆ عیلم و مەعریفە کۆڵکە مەلای بەناو زانایانی ئیسلامی بووە .دیارە نەک تەنها بۆ دەسەڵاتی کوردی بەڵکو بۆ هەموو دەسەڵاتەکانی دنیا ئایین کۆڵەگەیەکی پتەو و بەهێز بووە بۆ ڕاگرتنی دەسەڵات و سەرکوتکردن و بۆ خۆڵکردنە چاوی خەڵک هەمیشە سوود لە ئایین وەرگیراوە . بۆیە زۆر ئاساییە کە سەرانی دەسەڵاتی کوردیش یاداشتنامە و فتوانامەی مەلاکان ئیمزا بکەن و دژ بە ئازادی و قەڵەم بوەستنەوە و دەرگای دادگا و زیندانەکان بۆ نووسەرانی ئازاد بخەنە سەر گازەرەی پشت .
لە خۆڕا نەبوو لە سەردەمی ڕێنسانس دا بیرمەندان و قەڵەم بەدەستە ئازادەکان ئەهلی مەعریفە و زانست ، لە گۆڕەپانەکانی فەڕەنسا سووتێندران . لە خۆڕا نەبوو سکۆلاریستەکان دژی دەسەڵاتی ئایینی تێکۆشان و داوای جیابوونەوەی ئاینیان لە دەولەت کرد . لە خۆڕا نەبوو ( مارکس و فرۆید و نێتشە ) دەسەڵاتی خودا و ئاینیان ڕەتکردەوە و گوتیان : بنەمای هەموو ئاینەکان لەسەر کۆیلەکردنی مرۆڤ پێکهاتووە و مرۆڤەکان لە ژێر دەسەڵاتی خودا و ئایین ، کائینێکی بێبەها و دیل و گیرۆدەن . لێرەدا پرسیارێک دێتە پێشەوە ، ئایا بەڕێز فاروق ڕەفیق یان هەر نووسەرێک و خوێندەوارێکی ئایینی ، خوێندەواریەکەیان ناکەوێتە ژێر پرسیارەوە ، کاتێک بە ناوی خودا و ئایین ، مەلاکان و ڕێبەرانی ئاینەکەیان فتوای کوشتن و سەربڕینی وشە و کتێب و قەڵەم و نووسەران دەردەکەن و ئەمانیش بێدەنگی هەڵدەبژێرن !!


باشە بۆ نایەن حیوار بکەن و ڕەخنە و نووسینەکانی لە سەر ئایین و کتێبەکانی خودا ، وەڵام پێ بدەنەوە و هەوڵ و ڕەخنەکانیان بێبەها بخەنەوە ؟
دەسەڵاتی کوردی دەسەڵاتێکی بەهرەدارە لە دەستگرتن بەم جۆرە موقەدەساتانەو کە بۆ کەسێکیش مەعلوم نیە سەرچاوەکەیان لە کوێوە هاتووە ، وە بەهرەدارە بۆ ژێرپێخستنی قەڵەمی ئازاد و ژێر پێخستنی زانست و مەعریفە و بەها مرۆڤایەتیەکان .

 


Nala_hassan@yahoo.ca