په‌یوه‌ندیپه‌رتووکخانه‌رۆشنبیرییلینکئه‌رشیفنووسه‌رانده‌سپێک

١١\١٠\٢٠١٠

عێراق.. وڵاتی بێحکومه‌ت.

فه‌هد گرده‌وانی  


حه‌فت مانگ زیاتره‌ حکومه‌ت له‌ عێراقدا نی یه‌. درێژترین وڵاتی بێحکومه‌ت له‌ جیهاندا ئه‌و عێراقه‌ سه‌قه‌ته‌یه‌. دیکتاتۆری ده‌سه‌ڵات و کورسی په‌رستن له‌ناو مۆخی خوێنی ئه‌و سیاسه‌تمه‌دارانه‌یه‌، له‌ زه‌مانی [صه‌دام حسین]ی وه‌ل بوو، باسی دیموکراسی یان کردبووه‌ بنیشته‌شینکه‌ی سه‌ر زارییان . کورد به‌ هه‌ر شێوه‌یه‌ک به‌شداربێت یان خۆی بکاته‌ ته‌ره‌ف جا له‌گه‌ڵ گروپی [عه‌لاوی یا مالیکی یا مه‌هدی یا جه‌عفه‌ری] بێت ئه‌وا باجی ئه‌و دواکه‌وتنه‌ی ده‌که‌وێته‌ ئه‌ستۆ و سه‌ر شانی.

 

حیزبه‌کانی کوردستان ده‌بوایه‌ بوێرانه‌ رایان بگه‌یاندبایه‌ که‌ ئه‌وان رێگا ناده‌ن یا به‌شداری ناکه‌ن له‌ حکومه‌ت، ئه‌گه‌ر پرۆسیسه‌ی دیموکراسی نه‌چیته‌ به‌ڕێوه‌ و ریزی هه‌ڵبژاردن و ده‌نگی خه‌ڵکی نه‌گیرێت. هه‌موو ته‌ره‌فه‌کان ده‌بێت به‌شداری ئه‌و به‌ره‌یه‌ نیشتمانی یه‌ بکه‌ن که‌ عێراقی تازه‌ی لێوه‌ بنیاد ده‌نرێت و نابیت ده‌سه‌ڵات به‌ زۆری و که‌ڵه‌گایی پاوانخوازبکرێت له‌لایه‌ن ته‌ره‌فه‌کی تر. ده‌بیت شه‌ق له‌ کۆلتوری دیکتاتۆری و ده‌سه‌ڵات داگیرکردن بدرێت.

 

[جه‌عفه‌ری و مه‌هدی و چه‌له‌بی و مالکی و عه‌لاوی] کاتێک له‌دژی سه‌دام حوسێن ده‌په‌یڤین ووشه‌کانی هێنانه‌کایه‌ی په‌رله‌مان و حکومه‌تی مه‌ده‌نی و نیشتمانی و دیموکراسی و ماف په‌روه‌ری و ئازادی راده‌ربرین و ..هتد، له‌ پێش و پاش ده‌ریان ده‌په‌ڕاند. ئه‌و به‌ڵێنانه‌ ،ا ئێستاکه‌ش وا له‌ ئاسمانی عێراق سه‌ماده‌که‌ن. هه‌نووکه‌ شیعه‌ له‌ناو خۆیان پێک نایه‌ن ... گه‌وره‌ترین و به‌ناوبانگترین مه‌رجه‌عیه‌تیان بۆی نه‌کرا رێکیان بخات ....سونه‌ و شیعه‌ و کۆنه‌ به‌عسیه‌کان له‌یه‌ک سه‌به‌ته‌ نان ده‌خۆن ، له‌ پێناوی کورسی و ده‌ستبه‌سه‌رداگرتنی ده‌سه‌ڵات تێده‌کۆشن . خه‌ڵکی عێراقیش به‌ کورده‌که‌ یه‌وه‌ وه‌کو مه‌ڕ وه‌پێشخۆیان ده‌ده‌ن و سه‌روت و سامانی لف ده درێ . که‌س ناپرسێت داهاتی عێراقی حه‌وت مانگه‌ ده‌چیته‌ کامه‌ خه‌زێنه‌ی عێراق.

 

ناوچه‌ داگیرکراوه‌کانی وه‌کو مه‌خمور و که‌رکوک و شه‌نگار و ناوچه‌ ته‌عریب کراوه‌کان هه‌نووکه‌ به‌ ئاسانی ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ کوردستان ئه‌گه‌ر بێت و سه‌رکردایه‌تی سیاسی کوردستانی بوێر و ئازا بیت و داوا له‌ نه‌ته‌وه‌یه‌کگرتووه‌کان بکات، چونکه‌ ده‌سه‌ڵاتی هه‌رێم شه‌رعیه‌تی زیاتره‌ و ‌ ناوه‌ندیش هیچ مافێکی یاسایی پێوه‌ نه‌ماوه‌.

بۆ ئه‌وه‌ی بیری خوێنه‌ر بێته‌وه‌، هه‌ندی زانیاری ده‌رباره‌ی هه‌ڵبژاردن:

په‌ڕله‌مانی عێراقی تازه‌ له‌ 325 کورسی پێک دێت.
7ی ئاداری 2010 هه‌ڵبژاردن کرا.
6281 که‌س خۆی کاندیت کرد بۆ هه‌ڵبژاردن واته‌ پاڵێوراوبوون.
12 کوتله‌ی گه‌وره‌ به‌شدار بوون.
167 کیانی سیاسی به‌شداری ده‌نگدانی کرد.
ایاد علاوی [القائمه‌ العراقیه‌ الوطنیه‌] 91 کورسی به‌ده‌ست هێنا .{ئه‌یاد عه‌للاوی لیستی ئه‌لعێراقیه‌}.
نوری المالکی [ائتلاف دوله القانون] 89 کورسی به‌ده‌ست هێنا .{نوری مالیکی ئیئتیلافی ده‌وڵه‌تی یاسا}.
عمار الحکیم [الائتلاف الوطنی العراقی] 70 کورسی به‌ده‌ست هێنا .{عه‌مار حه‌کیم ئیئتیلافی نیشتمانی}.
التحالف الکردستانی 43 کورسی به‌ده‌ست هێنا .{هاوپه‌یمانی کوتله‌ کوردستانییه‌کان}.
ئه‌و چوار ئیتیلافه‌ /هاوپه‌یمانی یه‌ 293 کورسیان داگیر کردووه‌ و 32 کورسیش بۆ ئه‌وانه‌ی تر ماوه‌ته‌وه‌.

 

 

10\10\2010 - ستۆکهۆڵم

ماڵپه‌ڕی فه‌هد گرده‌وانی