|
|
|
راچه‌ڵه‌كینی گۆڕه‌كان یان ناڕه‌زایی زیندوان.
هه‌ندرێن حه‌مه‌ده‌مین خوێنه‌ری به‌ڕێز هیوادارم به‌ر له خوێندنه‌وه سه‌یری ئه‌م دوو لینكه بكه‌یت و ده‌قی ئه‌م شانۆگه‌ریه كه به دوو به‌شه هه‌مووی ببینیت. http://youtube.com/watch?v=J98b3q_q-e4 http://youtube.com/watch?v=y34POw4T4fU
ئه‌م كارانه به‌ر له هه‌موو شتێك ووڵامێكن بۆ هونه‌رمه‌ندان، كاتێك كه خه‌لكانێك هه‌ست به‌وه ئه‌كه‌ن له‌سه‌ر ئاستێكی ئه‌كادیمی و له‌سه‌ر ئاستی تیپه شانۆیه‌كان كارێك ناكرێت كه تێنوێتی ئه‌وان بشكێنێت بۆیه ناچار ئه‌بن كه خۆیان ببه‌نه به‌رهه‌م هێنه‌ری ئه‌و كارانه .
ئه‌لێره‌دا مه‌به‌ستمان ئه‌وه‌یه كه له‌گه‌ڵ هه‌موو ئه‌و كاره شانۆیانه‌ی له كوردستان نمایش ئه‌كرێن هیچیان نه‌بوونه‌ته ووڵامدانه‌وه‌یه‌ك بۆ داخوازیه‌كانی خه‌لكی دۆڵی بالیسان، ئه‌مه‌ش وا ئه‌كات كه مامۆستایه‌ك له‌گه‌ڵ چه‌ند قوتابیه‌كی به‌ره‌و ئه‌وه بچن كه خۆیان كارێك به‌رهه‌م بهێنن ئه‌م كاره ده‌ربڕی ویست و داخوازیه‌كانی خه‌لكی ناوچه‌كه‌یان بێت، دیاره خه‌لكی ئه‌م ناوچه‌یه هه‌وڵی ئه‌وه‌یان داوه له گه‌لێك رێگایتر ده‌نگی خۆیان بگه‌ینن هه‌ر وه‌ك له‌ناو ده‌قی شانۆیه‌كه‌ش ئاماژه‌ی پێدراوه، به تایبه‌ت له‌و كاته‌ی كه رۆژنامه‌نووسێك ئه‌یه‌وێت پیره‌مێردێك بدوێنێت، پیره‌مێرد به‌بێ پێج و په‌نا به رۆژنامه‌نووسه‌كه ئه‌ڵێت ( من هیچ قسه‌یه‌كت بۆ ناكه‌م، وه باس له‌وه ئه‌كات كه پێشتر زۆر كه‌سیتری وه‌ك ئه‌و رۆژنامه نووسه هاتوون قسه‌یان بۆ كردوون به‌ڵام ئه‌و قسانه هیچ ده‌رئه‌نجامێكی نه‌بووه)، ئه‌وه راستیێكه كه ناتواندرێت نكۆڵی لێبكرێت هه‌ر بۆیه ئه‌مجاره مامۆستا ئه‌یبه ئه‌یه‌وێت راسته‌وخۆ له رێگای نمایشی شانۆیه‌ك ده‌نگی خه‌لك بگه‌ینێت، ئه‌وه‌ش مانای ئه‌وه نیه كه ئه‌و ده‌نگه‌ی ئه‌م گروپه شانۆیه به‌رزیان كرده‌وه به ته‌واوه‌تی گه‌یشتنێت ئه‌گه‌رچی به‌رپرسانی هه‌ره پایه‌به‌رزی كوردستان له بینینی نمایشه‌كه ئاماده‌ن، به‌ڵام ئه‌وه‌ی له‌لای من جێگا سه‌رنجه و به خاڵێكی زۆر گرینگی ئه‌بینم بوونی كه‌سانێكه وه‌ك مامۆستا ئه‌دیبه و ئه‌و چه‌ند كچ و كوڕه‌یه، كه له‌لایه‌ك گه‌یشتونه‌ته ئه‌وه‌ی كه شانۆ وه‌ك ئامرازێك به‌كاربێنن بۆ گه‌یاندنی ویست و داخوازیه‌كانیان دووه‌م سووربوون و كۆڵنه‌دانیان له نمایشكردنی شانۆگه‌ریه‌كه‌یان له كاتێك كه دوو ساڵ رێگایان پێنادرێت ئه‌م كاره‌ی خۆیان نمایش بكه‌ن.
دوای ئه‌وه زۆر به‌داخه‌وه كه راگه‌یاندن به پێی پێویست ده‌قی ئه‌م شانۆیه‌ی به خه‌لك نه‌گه‌یاند، من نامه‌وێت ئه‌لێره به‌راوردی ئه‌م ده‌قه به هیچ كارێكیتر بكه‌م، به‌ڵام لای هه‌موومان ئاشكرایه كه راگه‌یاندنه‌كان چه‌ندین كاریتری سانۆیی یان ئه‌ده‌بی هه‌ن به‌به‌رده‌وام له بڵاوكردنه‌وه‌ی دان و وا ئه‌كه‌ن كه هه‌موو كه‌سێك له دوور و نزیك به‌و كارانه ئاشنا بێت، به‌ڵام كارێكی وا به خێرایی به‌سه‌ر هه‌ندێك له كه‌ناڵه‌كانی راگه‌یاندن تێپه‌ر ئه‌بێت و هه‌ندێك كه‌ناڵیتر هه‌ر خۆی لێ كه‌ڕ و كوێر ئه‌كه‌ن.
به‌ڵام من لێره‌وه مژده به هه‌موو مامۆستا ئه‌دیبه‌كان و هه‌موو ئه‌و كه‌سانه ئه‌ده‌م كه توانای كاری هونه‌ری و ئه‌ده‌بیان هه‌یه با بزانن كه كاره‌كانیان وون نابن و له رێگای بوونی ئه‌نتێرنێت ئه‌تواندرێت كاره‌كانیان بڵاوبكرێته‌وه و به زۆر خه‌لك بگات، كه‌واته با ئه‌وه نه‌بێته هۆی سارد بوونه‌وه و دوور كه‌وتنوه‌وه له به‌رهه‌م هێنانی كاری رۆشه‌نبیری و خستنه رووی ویست و داخوازیه‌كان و ده‌نگ به‌رزكردنه‌وه و گه‌یاندنی بیروبۆچوونه‌كان، ئه‌م ده‌قه شانۆیه كه له رێگای خه‌لكێكی هونه‌ردۆست و پێشكه‌وتووخواز ده‌ست به‌ڵاوكردنه‌وه‌ی كرا له‌سه‌ر تۆڕی ئه‌نتێرنێت ئه‌وه‌ی من وه‌ك خۆم ئاگادارم كارێكی زۆری له‌سه‌ر هه‌ست و ده‌رونی بینه‌رانی كردوه و خه‌لكێكی زۆر پێیان وایه له‌م ده‌قه شانۆیه ئه‌و راستیانه دركێندراون كه تا ئێستا نه‌تواندراوه بدركێندرێن، ئه‌وه‌ش دیسان بۆ ئه‌وه ئه‌گه‌ڕێته‌وه كه ئه‌م راستیانه به شێوه‌ی هونه‌ری شانۆیه‌وه ده‌ربڕاون، وه‌ك پێشتر باسم كرد ره‌نگه له رێگای ووتار و شعر و چیرۆك و نووسینه‌وه‌ی سه‌رگوزشته‌و یادگاریه‌كان و چاوپێكه‌وتنه‌كان گه‌لێك جار ئه‌م راستیانه باسیان لێوه كرابێت به‌ڵام هه‌ر یه‌كێك له‌وانه كاریخۆی له‌سه‌ر به‌شێك له خه‌لك كردوه هه‌موو خه‌لك خوێنه‌ر نیه یان هه‌موو خه‌لك بواری خوێندنه‌وه‌ی بۆ له‌بار نیه، له هه‌مان كاتدا كاریگه‌ری شانۆیی جیاوازیه‌كی زۆری هه‌یه به به‌راورد له‌گه‌ل نووسین و كاره‌كانیتری هونه‌ری، شانۆ ئه‌توانێت هه‌موو به‌شكانی هونه‌ر له‌ناوخۆیدا كۆبكاته‌وه، هه‌ر بۆ نمونه له ناو شانۆیه‌كه ده‌نگێكی پڕ سۆز هه‌یه كه به حه‌یران باسی خۆی ئه‌گێڕته‌وه ئه‌مه‌ش بوونی به‌شكیتری هونه‌ره كه له‌ناو هونه‌ری شانۆ به‌كاردێت.
ده‌رئه‌نجام بوونی ئه‌م كارانه كاریگه‌ری و ره‌نگدانه‌وه‌ی خۆی هه‌یه، هیوادارم كه ئه‌م گروپه بتوانێت به‌رده‌وام بێت له كاره‌كانیدا و بتوانێت خه‌لكێكیتریش له خۆی كۆبكاته‌وه و كاری شانۆیی له‌و ناوچه‌یه‌دا په‌ره‌بسێنێت و ئه‌وه سه‌ره‌تایه‌ك بێت بۆ هه‌موو خه‌لكی دۆڵی بالیسان دوای ئه‌وه‌ش ئه‌م ئه‌زمونانه بگوازرێنه‌وه ناوچه‌كانیتری كوردستان بتواندرێت شانۆ ببێت به یه‌كێك له ئامرازه هه‌ره سه‌ره‌كیه‌كانی ده‌ربڕینی هه‌ست و هه‌ڵوێست و گه‌یاندنی بیروبۆچوون و سه‌كۆیه‌ك بێت تیادا داوازیه‌كان بخرێنه روو و ده‌نگی نه‌بستراوی خه‌لكی تیادا به‌ر ببیته‌وه كه به دڵنیایی له‌گه‌ڵیشیدا بواری هونه‌ری به‌ره‌وپێش ئه‌چێت و ئه‌تواندرێت داهێنانی زۆر جوان و گرینگ ده‌ربكه‌ون.
|
له
به‌رایدا ده‌ستخۆشی و رێزی خۆم ئاڕاسته‌ی به‌ڕێز ئه‌دیبه شێخ عوسمان
بالیسانی و ئه‌و كچ و كوڕه هونه‌رمه‌ندانه ئه‌كه‌م كه توانیویانه
كارێكی شانۆیی وا نمایش بكه‌ن، من نامه‌وێت ئه‌لێره باس له لایه‌نه
هونه‌ریه‌كانی ئه‌م شانۆگه‌ریه بكه‌م و باسه‌كه‌م بخه‌مه سه‌ر
چۆنیه‌تی نواندن، ئه‌وه‌نده‌ی ده‌مه‌وێت بڵێم كه به‌شێكی هه‌ره
سه‌ره‌كی ژیانی مرۆڤ شانۆیه و شانۆ باشترین هونه‌ری وروژاندنه،
ره‌نگه ساڵانێكی زۆر ملله‌تی كورد شعری كردبێت به‌و ئامرازه‌ی كه
بتوانێت له رێگایه‌وه هه‌ڵوێست و بیر و بۆچوونه‌كانی خۆی پێده‌ربڕێت،
دوای ئه‌وه‌ش گۆرانی و لاوك و حه‌یران بووبن به‌و ئامرازه، تا
سه‌رده‌می نوێ و هاتنه ئارای هونه‌ری چیرۆك نووسین و دوای ئه‌ویش
رۆمان، له‌گه‌ل ئه‌وه‌شدا به هاتنه كایه‌ی رۆژنامه و گۆڤار
تواندرابێت جۆره‌ها ووتاری جیاجیا بڵاوكرابنه‌وه تا رۆژگاری ئه‌مڕۆ و
بوونی ئه‌نتێرنێت و كه‌نالیتری راگه‌یاندن كه به هۆیه‌وه تواندراوه
تاكی كورد ئاگاداری هه‌واڵه رۆژانه‌كانی كۆمه‌ڵگای خۆی و ده‌وروبه‌ر و
جیهانیش بووبێت، شانۆش له‌و ناوه‌ڕاستی سه‌ده‌ی رابردوو له‌لایه‌ن
هه‌ندێك له هونه‌رمه‌ندان بوو به ئامرازێك بۆ گه‌یاندنی بیر و
باوڕه‌كانیان و بڵاوكردنه‌وه‌ی تێگه‌یشتنه‌كانیان و ره‌خنه گرتن له
لایه‌نه دزێوه‌كانی ژیانی سیاسی و ئابوری و كۆمه‌ڵایه‌تی، تا گه‌یشته
ئه‌وه‌ی كه تواندرا هه‌موو ئه‌و كاره هونه‌ریانه له په‌یمانگای
هونه‌ره جوانه‌كان به شێوه‌یه‌كی ئه‌كادیمیانه بخوێندرێن و
هومه‌رمه‌ندی باش و به‌تواناش به‌رهه‌م بێنن، به‌ڵام وا دیاره تا
ئێستا به هۆكاری جیاوازه‌وه نه‌تواندراوه ئه‌م هونه‌رمه‌ندانه
ببنه ده‌ربڕی هه‌ڵوێست و ویست و داخوازی خه‌لك، لێره‌دا من نامه‌وێت
راست و چه‌پێك به‌سه‌ر هه‌موو كاره‌كانی ئه‌و هونه‌رمه‌ندانه دابێنم،
به تایبه‌ت كه باسی ئێمه لێره‌دا شانۆیه ئه‌گه‌ر نا ئه‌م كه‌م و
كورتیه له هه‌موو بواره‌كانیتری ئه‌ده‌ب و هونه‌ر و رۆشه‌نبیریدا
هه‌یه، به‌ڵام بۆ ئه‌وه‌ی بگه‌ڕێینه‌وه سه‌ر باسی شانۆ و زیاتر باس
له‌و شانۆیه بكه‌ین كه مامۆستا ئه‌دیبه و چه‌ند كوڕ و كچێك نمایشیان
كرد، ئه‌یش ئه‌مانباته‌وه سه‌ر ئه‌وه‌ی كه بڵێین ئایا هونه‌ر له
پێناو ژیانه یان هونه‌ر هه‌ر له پێناو هونه‌ره؟ دیاره زۆر قسه
له‌سه‌ر ئه‌و پرسیاره كراوه و ووڵام تێگه‌یشتنی جیاواز هاتۆته
پێشه‌وه به‌وه‌ی خه‌لكێك پێی وابێت كه هونه‌ر ته‌نها له پێناو
ژیانه ئه‌و هونه‌ره‌ی له پێناو ژیان نه‌بێت هیچ سوود و كه‌لكێكی
نیه، كه‌سانێكیتر ره‌نگه پێیان وابێت ئه‌بێت هونه‌ر له پێناو هونه‌ر
بێت و به‌بێ گوێدانه ژیان و كۆمه‌ڵ پێویسته هونه‌رمه‌ند هه‌موو
گرینگیدانی به هونه‌روه بێت و بتوانێت له ناو هونه‌ره‌كه‌ی داهێنان
بكات جا خه‌لك له‌م هونه‌ره‌ی تێئه‌گات یان نا ئه‌وه كێشه‌ی
هونه‌رمه‌ند نیه، ئه‌وانیتریش كه پێیان وایه هونه‌ر هه‌م بۆ
هونه‌ره و هه‌م بۆ ژیانه، كه‌واته ئه‌بێت هونه‌رمه‌ند هه‌ر دوو
لایه‌ن له‌به‌ر چاو بگرێت، من وه‌ك خۆم له‌گه‌ڵ ئه‌و تێگه‌یشتنه‌ی
سێیه‌م دام و پێم وایه هه‌رگیز ناتوانین ژیان و هونه‌ر له‌یه‌كتر جیا
بكه‌ینه‌وه هه‌موو ئه‌و كارانه‌ی كه ئه‌یانبینین به‌شێك له ژیان و
به‌شێك له هونه‌ری له‌خۆ گرتووه، به‌ڵام كاتێك كه هونه‌رمه‌ندانی
ئه‌كادیمی و رۆشه‌نبیرانی ناودار نه‌توانن ووڵامده‌ره‌وه‌ی ویست و
داخوازیه‌كانی كۆمه‌ڵانی خه‌لك بن ئه‌وا به دڵنیایه‌وه له‌ناو
كۆمه‌ڵانی خه‌لك به شێوه‌یه‌كی خۆڕزكانه و به شێوه‌یه‌كی ساده و
سه‌ره‌تایانه كاركردن ده‌رئه‌كه‌وێت.