|
|
|
١٠\١٠\٢٠١٢ ته‌وه‌ری پیاوان لە روانگەی ژنانی یەکسانییخواز. - ١١ -:
سازادانی: پایزە ئەحمەد
لەوڕۆدا زۆربەی پیاوان - هەر یەکەو بە گوێرەی بیروباوەڕی خۆی - بە گفتار دان بە یەکسانیی نێوان ژنان و پیاواندا دەنێن.. بەڵام بێجگە لە کەمایەتییەکی زۆر کەمیان زۆربەی هەرە زۆریان لە رەفتاردا پیاوسالار و چەوسێنەرن! بە بەدووداچوونی ئەوەی کە ئایە کێشەکان و هۆکارەکان چین؟ بەو چەند پرسیارە پەیوەستدارە ژنان دەدوێنین:
پایزە ئەحمەد:
ئایە خودی پێکهاتەی سروشتی پیاو وەک رەگەزی نێر پیاوان بەو جۆرە
ئافەریدە دەکا؟ یان ئەوە دابونەریت و دین و دەسەڵاتە پیاوان بەو شێوەیە
بەرهەم دەهێنن کە هەن، یان هەردوو هۆکار هەر یەکەو بە ئاست و جۆرێک
کارتێکردنی خۆیان هەیە؟
رێگا رەوف: لە هەندێ باردا دەتوانین بڵێین ژنان خۆیان رۆڵیان هەیە لە هێشتنەوەی ئەو جۆرە بیرکردنەوە و هەڵسوکەوتانەدا بەڵام نابێ لە یادمان بچێ کە ژنانیش پەروەردەی هەمان کولتوور و نەریتن واتە ئەگەر لە کولتوورێکدا پیاوان بە بەهێز و سەروەر گەورە دەکرێن ئەوا ژنانیش بە پێچەوانەکەی لاواز و بیدەسەڵات بۆیە سەیر نییە کە ژنان خۆشیان باوەڕیان بەوە بێ کە بێدەسەڵاتن و ئەرکیان مانەوەی دەسەڵاتی پیاوە نەک ئاڵوگۆرپێکردنی. باشترین چارەسەر ئەوەیە کە شۆرشێکی ژنان بە ئاقاری یەکسانیی ژن و پیاودا هەڵبگیرسێ، شۆڕشێک کە بتوانێ لە رەگ و ریشەوە نایەکسانیی و دواکەوتوویی ژن و پیاو لەبن بێنێ. ئەم جۆرە لە شۆڕش دەبێ تەواوی بوارەکانی ژیان بگرێتەوە، لە پەروەردە و یاسا و خویندن و بواری سیاسەت و بواری کۆمەڵایەتی... بە کورتیی دەبێ لە تەواوی بوارەکاندا ئەم ئالوگۆڕە رووبدا. نابێ لە تەواوی ئەم پرۆسەیەدا ئەوەمان لە یاد بچێ کە پسپۆری بواری دەروونیی کاریگەریی گەورەی هەیە لەسەر ئەم ئاڵوگۆرە. واتە گۆڕینی بیر و هۆشی ئەو ژنانەی کە بوونەتە قوربانی پیاوسالاریی و توندوتیژیی یەکێکە لەو بوارانەی کە ئەم کەسانە بە شێوازێکی زۆر بەهێزتر باربهێننەوە.
رێگا رەوف: سەد لە سەد وایە و دەبێ پەنجەی تاوانباریی بۆ دەسەڵات رابکێشرێ، چونکە کاتێک کێشەیەک دێتە ئاراوە لە کۆمەلگادا ئەوە دەسەڵاتە کە دەبێ بە گورج و گۆڵییی و خەمخۆرییەوە کار بکا بۆ کەمکردنەوەو لەناوچوونی ئەو دیاردەیە. مەسەلەی کوشتنی ژنان یەک راستیی دەردەخا کە ئەو حیزبانەی دەسەڵات نەک هەر بۆیان گرنگ نییە ئەو کێشەیە چارەسەر بکەن بگرە بۆ خۆیان هۆکاریکی سەرەکیی ئەو کوشت و کوشتارەن. سوننەت و نەریتی ئەم حیزبانە بوو کە لە ساڵانی ٩١ هێنرایەوە نێو شارەکان و بووە کولتووری خەلکیش. بۆیە تاوانباران بەر لە هەر کەسێک ئەوانن و دواتریش ئەگەر دەسەلاتێک لە ماوەی ٢٠ ساڵدا نەتوانێ کێشەیەکی کۆمەلایەتی لەو جۆرە جدیی چارەسەر بکا کەواتە دەبێ ببێتە مایەی پرسیار. دەنا لە هەموو جێگایەکی دونیادا کە دیاردەیەک یان کێشەیەک دێتە پێشەوە یەکسەر دامودەزگای بۆ دروست دەکرێ و تیمی ئازا و پسپۆر لە هەموو بوارەکانی بۆ کۆدەکریتەوە تا بتوانرێ کێشەکە بەرەو نەمان یان چارەسەر ببردرێ بەڵام ئەم دەسەڵاتەی کوردستان تەنانەت ئەو گرووپانەی کە دادەنرێن بۆ بە حیساب مافی ژنان هیچ پسپۆرییەکیان لە بواری مافی ژنان، دەروونیی، کۆمەڵایەتی و ئەوانەدا نییە بەڵکو هەڵبژێردراوی حیزبیی و تەنیا بۆ جێگاگرتنە بۆیە کۆششەکانیش ناکام دەمێننەوە.
_________________________________________________ لینکی وەڵامەکانی هەموو بەشداربووەکان: www.emrro.com/teweripiyawanle.htm
|
|
|
رێگا
رەوف: بەو پێیەی کە کۆمەڵگا بە شێوازی جۆراوجۆر مرۆڤەکان
پەروەردە دەکات، کە لە رێگای کولتوور و دین و دابونەریت و یاساکانەوە
بەرجەستە دەبێتەوە ئەم پەروەردەیە بۆیە پیاوانیش لەو چوارچێوەیەدا و
بەو جۆرە پەروەردە دەبن. پیاوێک کە بە "دەسەڵات" زمانی هەڵدێنێ، دەبێتە
بەشێک لە شوناسنامەی ژیانی بەو جۆرە رەفتارکردنە. بۆیە ئەم بنەمایە بۆ
پەروەردەکردنە کە دەبێتە هۆی دروستکردنی پیاوانێکی هاوشێوە نەوە لە
دوای نەوە. بێگومان هەندێ بەش لەپیاوان بۆ خۆیان نەخۆشیی دەسەلاتیان
تێدایە و بە شێوەیەکی زۆر دڕندانەتر ئەم جۆرە مامەلەیە نیشان دەدەن و
هەندێکیش بە شیوازێکی ساکارتر. بۆیە گۆرینی ستراکتەری کۆمەڵگا
کاریگەریی تەواوی هەیە لەسەر گۆڕینی بیر و بیرکردنەوەی پیاوانیش.
پەروەردە کاریگەریی تەواوی هەیە بۆ هەر ئاڵوگۆڕێک.