١٧\١\٢٠١٤
ژارگۆن
-
٢٢
-.

عەبدولموتەڵیب عەبدوڵا
کامۆ لە (مرۆڤی یاخی)دا دەڵێت: مرۆڤ بۆ
ئەوەی ھەبێ دەبێ یاخی بێ، بەڵام لەو یاخی بوونە دەبێ رێز لەو سنوورانە
بگرێ، کە لە خۆیدا دەیاندۆزێتەوە، ئەو سنوورانەی کە تیایدا مرۆڤەکان
بەیەک دەگەن و بەم بە یەکگەیشتنەش بونیان دێتە ئاراوە. ل٤٩.
لە بەرگی یەکەمی کتێبی خولاێەیەکی تاریخی کورد و کوردستان (محەمەد
ئەمین زەگی بەگ) دەڵێ، کە دینی ئیسلام باڵی بە سەر زۆربەی ناوچە
کوردنشینەکاندا کێشا، خەڵکانی ئەو ناوچانەی کە ھێشتا کاریگەری
میترائیزم لە سەریان بووە و بە پێی بنەماکانی ئایینی میترایی خۆیان بە
(مێرخاس) و (راستگۆ) و (لەخۆبردوو) و (راگری پەیمان و بەڵین) و (یاسایی)
زانیوە، بۆ ئەوەی بوونی خۆیان بسەلمێنن و رێز لەو سنورانە بگرن، کە
خۆیانی تێدا دەدۆزنەوە، ھەوڵیانداوە جۆرە پێکھێنانێک لە نێوان (دینی
کۆنیان) و دینی تازە (کە ئایینی ئیسلامە) دروست بکەن، ھەتاکو لەوەوە
بتوانن لە رێگای فۆرمێکی نوێدا، دینی کۆنیان درێژە پێبدەن! ئەو شێوە
بیرکردنەوەشیان بە (حەق) و تایبەتمەندی خۆیان زانیوە، ھەر لە چوارچێوەی
ئەو شێوە لە بیرکردنەوەشدا ھاتوون کەسێتیەکی مێرخاس و لەخۆبردوو و
راستگۆ و پەیمان نەشکێنێکی وەک (حەزرەتی عەلی کوڕی ئەبی تاڵیب)یان لە
ئایینی ئیسلام وەرگرتوە و کردوویانە بە جێنشینی (میترا)، وەک گوتم
شوێنکەوتوانی ئەو دینە، لە دینی (میترائیزم و زەردەشتی) و (مانی و
ئێزیدی) دروست بووە! ئەو فۆرمە نوێیە لە بیرکردنەوەی کوردان راستە خۆر
بە پیرۆز دەزانن و کڕنووشی بۆ دەبەن، بەڵام ئەوان ناڵێن (خۆر) خودی
خوایە، بەڵکو دەڵێن خوایەک ھەیە لە ناو خۆردایە، وەک دەزانین کۆی ئەو
فۆرمە تایبەتەی بیرکردنەوەی کوردان لە ئایینی (یارسان ٩٠١-١٦٠٠ز)دا خۆی
دەدۆزێتەوە، پەیڕەوانی یارسانی، پێیانوایە رۆحی حەزرەتی عەلی چووەتە
ناو خۆرەوە و (خۆر)یش ھەتاکو فەرمان لەو زاتە وەرنەگرێت ھیچ جولەیەک
ناکات. بۆیە بە (عەلی ئیلاھی)یش ناویان دەبەن. لە کۆی ئەو قسانەوە
دەمەوێ بڵێم کورد وەک کۆنترین میللەتی ئەو ھەرێمە لە سەرەتاوە پەیڕەوی
ئایینی (میتراییی و زەردەشتی و مانی و ئێزدی) و دواتر (یارسانی/
ئیسلامی) (ئێزدی/ ئیسلامی)یان کردووە.
وەک گوتمان بنەمای (ئایینی یارسان) کە مێژوونوسان بە ئایینی کوردان
ناوی دەبەن، بۆ دینی میترائیزم و زەردەشتی و مانی و ئێزیدی دەگەڕێتەوە
و پشت بە فەلسەفەی (دۆنادۆن) دەبەستێت، وەک چۆن بنەما سەرەکییەکانی (ئەدەبی
یارسان) کە بە شێوە زمانی ھەورامی-گۆران نوسراوە، پەیوەندییەکی پتەوی
بە کێشی خۆماڵی و لەوێشەوە (شیعری زەردەشتی)یەوە ھەیە! بێگومان بە
دواداچوونی من بۆ ئەو پرسە، پڕشنگ خستنە سەر (پێشینە و پێشینان) نییە،
بەڵکو بەرجەستەکردنی (بیروباوەڕ و عەقڵ و مەعریفە)یە، لە سەر ئەو
بنەمایە دەشێ بپرسین: ئەگەر ئەو پەیوەندییە تووند و تۆڵە لە نێوان (کێشی
خۆماڵی) و (ئەدەبی ئایینی کوردی) ھەبێت، یان ئەگەر بتوانین قسە لە
ئایین وەک ئەدەبێکی نووسراوی کوردی بکەین و لە ئایینەوە (حەقیقەتی
ئەدەبی و چێژی ھونەری و دنیابینی) ھەڵگرینەوە، ئایا ئەوەی پێی دەڵێن
ئایینی کوردی، یان ئەدەبی نووسراوی کوردی، توانیویەتی تەعبیر لە ناخی
مرۆڤی کوردی بکات و رێز لەو سنورانە بگرێ، کە لە خۆیدا دەیاندۆزێتەوە،
رێز لەو سنورانە بگرێ کە کوردان تیایدا بەیەک دەگەن، ئایینی کوردی، یان
ئەدەبی نووسراوی کوردی توانیویەتی بەم بە یەکگەیشتنە (بوونی کوردی)
بسەلمێنێ؟!
__________________________________
بەشی
بیست و یەک:
www.emrro.com/jargonbistuyek.htm
بەشی
نۆزدەم:
www.emrro.com/jargonnozdeb.htm
بەشی
نۆزدەم:
www.emrro.com/jargonnozde.htm
بەشی
هەژدەم:
www.emrro.com/jargonhejde.htm
بەشی
شازدەم:
www.emrro.com/jargonshazde.htm
بەشی
پازدەم:
www.emrro.com/jargonpazde.htm
بەشی چاردەم:
www.emrro.com/jargoncarde.htm
بەشی
سێزدەم:
www.emrro.com/jargonsezde.htm
بەشی
دوازدەم:
www.emrro.com/jargondiwazde.htm
بەشی
یازدەم:
www.emrro.com/jargonyazde.htm
بەشی
دەیەم:
www.emrro.com/jargonde.htm
بەشی
نۆیەم:
www.emrro.com/jargonno.htm
بەشی
هەشتەم:
www.emrro.com/jargonhesht.htm
بەشی
هەفتەم:
www.emrro.com/jargonheft.htm
بەشی
شەشەم:
www.emrro.com/jargonshesh.htm
بەشی
پێنجەم:
www.emrro.com/jargonpenc.htm
بەشی چوارەم:
www.emrro.com/jargonciwar.htm
بەشی
سێیەم:
www.emrro.com/jargonse.htm
بەشی
دووەم:
www.emrro.com/jargondu.htm
بەشی یەکەم:
www.emrro.com/jargonyek.htm
ماڵپەڕی عەبدولمتەلیب عەبدوڵا
|